قهوه و چای سیاه، کدام نوشیدنی سالم تری است؟
قهوه و چای سیاه از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان هستند. چای سیاه پرطرفدارترین نوشیدنی گرم است و 78 % از کل میزان تولید و مصرف چای، به شکل چای سیاه است. با این وجود تمرکز مطالعات بیشتر بر روی کافئین موجود در این دو نوشیدنی است تا سایر مواد تشکیل دهنده آنها.
نتایج پژوهش ها نشان میدهد که کافئین به طور مستقیم هوشیاری و تمرکز را افزایش، خستگی را کاهش و خلق و خو را بهبود میبخشد. علاوه براین با افزایش سطح هورمون آدرنالین و متابولیک باعث بهبود عملکرد ورزشی می شود.
اگرچه قهوه و چای سیاه برای سلامتی فواید مشابهی دارند و هردو حاوی کافئین هستند اما تفاوت هایی نیز باهم دارند.
قهوه بیشتر از چای سیاه کافئین دارد
کافئین پر مصرف ترین محرک در سراسر جهان است و بیش از همه محرک ها مورد مطالعه قرار گرفته است. بسیاری از نوشیدنی هایی که ما می نوشیم از جمله چای و قهوه، حاوی کافئین هستند اما با درصدهای مختلف.
محتوای کافئین موجود در نوشیدنی ها به مدت زمان دم کردن، روش آماده سازی و اندازه سرو آنها بستگی دارد اما اصلی ترین عامل خود ماده مورد استفاده است. بعنوان مثال در حجم مساوی، قهوه 2 برابر چای سیاه کافئین دارد.
کافئین اثرات مفید و غیر مفیدی برای سلامتی دارد که به عوامل مختلفی از جمله مقدار مورد استفاده، سن و شرایط سلامتی فرد بستگی دارد. یک فرد بزرگسال می تواند روزانه تا 400 میلی گرم کافئین مصرف کند. یک فنجان (240 میلی لیتر) قهوه دم کرده، حدود 95 میلی گرم کافئین دارد در حالیکه یک فنجان چای سیاه، 47 میلی گرم کافئین دارد.
تأثیرات مثبت کافئین بر سلامتی
- کاهش خطر ابتلا به برخی از بیماری های مزمن مانند دیابت نوع 2، زوال عقل، آلزایمر، سندروم متابولیک، پارکینسون و کبد چرب غیرالکلی
- افزایش هوشیاری و تمرکز
- رفع خستگی و بالا بردن انرژی
- بهبود عملکرد ورزشی
- بهبود خلق و خو
جمع بندی
کافئین یک محرک قوی است که علاوه بر افزایش هوشیاری و تمرکز، اثرات محافظتی در برابر برخی بیماری های مزمن دارد. قهوه حاوی کافئین بیشتری نسبت به چای سیاه است اما هر دو نوشیدنی به دلیل محتوای کافئینی که دارند برای سلامتی مفیدند. البته به شرط مصرف متعادل و نه بیش از حد.
قهوه و چای سیاه حاوی آنتی اکسیدان ها هستند
چای و قهوه، هر دو سرشار از آنتی اکسیدان هایی بنام پلی فنول ها هستند. پلی فنول ها علاوه بر ایجاد طعم و مزه، برای سلامتی مفیدند.
آنتی اکسیدان ها از بدن ما در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت میکنند، خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش میدهند و روند پیر شدن را کُند می کنند. چای و قهوه حاوی انواع مختلفی از پلی فنول ها از جمله تئافلاوین ها، تآروبیگین ها، کاتچین ها، فلاونوئیدها و اسید کلروژنیک (CGA) هستند.
فواید پلی فنول ها برای سلامتی
- نتایج مطالعات اخیر نشان داده است که تئافلاوین ها و تآروبیگین ها از رشد سلول های سرطانی ریه و روده بزرگ جلوگیری می کنند و آنها را از بین می برند.
- مطالعات روی سلول‌های لوسمی نشان میدهد که چای سیاه ممکن است خواص محافظتی در برابر سرطان داشته باشد. اگرچه برای تأیید نهایی، تحقیقات بیشتری لازم است.
- مطالعات بر روی خواص ضد سرطانی قهوه نشان داده است که محتوای اسید کلروژنیک (CGA) آن به عنوان یک مهارکننده قوی رشد سلول های سرطانی عمل می کند و از سرطان دستگاه گوارش و کبد پیشگیری می کند.
- مطالعات طولانی‌مدت نشان میدهد که قهوه و چای ممکن است اثرات محافظتی در مقابل انواع سرطان‌های دیگر مانند سرطان سینه، کولون، مثانه و رکتوم داشته باشد.
- پلی فنول ها خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهند.
- پلی فنول ها حاوی فاکتور گشادکننده عروق هستند که می تواند باعث آرامش عروق خونی شده و در درمان فشار خون بالا مؤثر باشند.
- پلی فنول ها اثر ضد رگ زایی دارند و به همین دلیل از تشکیل رگ های خونی جدید که سلول های سرطانی را تغذیه میکنند، جلوگیری می کنند.
- اثر ضد آتروژنیک پلی فنول ها، از تشکیل پلاک در رگ های خونی جلوگیری می کند و خطر حمله قلبی و سکته را کاهش می دهد.
آیا میدانید
نوشیدن 4 فنجان (960 میلی لیتر) یا بیشتر چای سیاه در روز خطر سکته مغزی را حدود 21 % کاهش میدهد.
نوشیدن 5 فنجان (1.2 لیتر) قهوه در روز خطر سکته مغزی را تا 23 % در مقایسه با افرادی که مشروب نمی خورند، مشروب کاهش می دهد.
جمع بندی
قهوه و چای سیاه، هر دو حاوی انواع مختلفی از پلی فنول ها هستند. پلی فنول ها آنتی اکسیدان های قدرتمندی هستند که از بدن در برابر بیماری های قلبی و سرطان محافظت می کنند.
قهوه و چای سیاه سطح انرژی را افزایش میدهند
هم قهوه و هم چای می توانند سطح انرژی را بالا ببرند اما به روش های مختلف.
تأثیر قهوه بر انرژی
کافئین موجود در قهوه سطح انرژی شما را بالا می برد. کافئین با افزایش سطح دوپامین و مسدود کردن گیرنده های آدنوزین، هوشیاری را افزایش و خستگی را کاهش می دهد.
دوپامین یک پیام رسان شیمیایی است که مسئول اثر تحریک آمیز قهوه است. دوپامین ضربان قلب را افزایش می دهد، بر سیستم پاداش دهی مغز تأثیر می گذارد و خواص اعتیادآوری قهوه را بیشتر می کند.
آدنوزین اثر خواب آوری دارد. کافئین با مسدود کردن گیرنده های آدنوزین، مانع از احساس خواب آلودگی شده و خستگی را کاهش می دهد.
تأثیر قهوه بر سطح انرژی، تقریباً بلافاصله اتفاق می افتد. پس از نوشیدن قهوه، بدن 99 درصد کافئین آن را در عرض 45 دقیقه جذب می کند، اما حداکثر غلظت کافئین در خون 15 دقیقه پس از مصرف آن ظاهر می شود. به همین دلیل است که بسیاری از افراد زمانی که نیاز به افزایش انرژی فوری دارند، قهوه می نوشند.
تأثیر چای بر انرژی
اگرچه چای سیاه تقریباً نصف، قهوه، کافئین دارد اما چای سرشار از ال تیانین (L-theanine) است. ال تیانین یک آنتی اکسیدان قوی است که مغز را تحریک می کند.
بر خلاف کافئین، ال تیانین، امواج آلفای مغز را افزایش می دهد و باعث آرامش می شود. اثر آرامش بخشی ال تیانین، بدلیل محتوای کافئین چای، تا حدودی خنثی می‌شود. به همین علت است که نوشیدن چای باعث ایجاد حالت ذهنی آرام اما هوشیار شده و خواب آلودگی را از بین می برد.
مطالعات نشان داده اند که مصرف ال تیانین همراه با کافئین (مانند نوشیدن چای) کمک می کند فرد هوشیاری، تمرکز و توجه خود را حفظ کند. به نظر می رسد وجود ال تیانین و کافئین در چای باعث می شود، انرژی آرام‌بخش‌تری نسبت به قهوه به شما بدهد.
جمع بندی
قهوه و چای سیاه، هر دو سطح انرژی را افزایش می دهند. با این حال، قهوه سریعتر سطح انرژی را بالا می برد و چای آهسته تر این کار را می کند.
فواید احتمالی قهوه و چای سیاه در کاهش وزن
تأثیر قهوه بر کاهش وزن
قهوه حاوی کافئین بیشتری است و به همین دلیل ممکن است به کاهش وزن کمک کند. کافئین تعداد کالری‌هایی را که می‌سوزانید 3 تا 13 درصد افزایش میدهد و این اثر را تا 3 ساعت پس از مصرف حفظ میکند.
علاوه بر این قهوه با مهار تولید سلول های چربی، تا حدودی خاصیت چربی سوزی دارد. برخی مطالعات وجود اسید کلروژنیک قهوه را، عامل چربی سوزی آن می دانند.
آیا میدانید
مصرف منظم قهوه باعث کم شدن بافت چربی بدن می شود.
تأثیر چای سیاه بر کاهش وزن
به نظر می رسد پلی فنول های چای مانند تئافلاوین در کاهش وزن نقش دارند. لیپاز پانکراس، آنزیمی است که نقش کلیدی در متابولیسم چربی دارد و تئافلاوین ها، آن را مهار می کنند.
مطالعات روی موش‌ها نشان میدهد که پلی فنول‌های چای سیاه با کاهش غلظت چربی خون، به کاهش وزن و پیشگیری از افزایش وزن کمک می کنند. علاوه بر این پلی فنول های چای سیاه تنوع میکروبیوتای روده یا باکتری های مفید روده را تغییر می دهند که بر کنترل و مدیریت وزن تأثیر مثبت دارد.
جمع بندی
به نظر می رسد کافئین موجود در قهوه و پلی فنول های موجود در چای می توانند به کاهش وزن کمک کنند، اما مطالعات انسانی بیشتری برای تأیید این اثرات مورد نیاز است.
قهوه و چای سیاه، کدام یک نوشیدنی بهتری است؟
اگرچه قهوه ممکن است با عوارض جانبی متعددی مانند نارسایی قلبی، افزایش ضربان قلب و فشار خون بالا همراه باشد اما تحقیقات نشان میدهد که مصرف متوسط آن بی‌خطر است.
قهوه و چای ترکیبات آنتی اکسیدانی متفاوتی دارند، اما هر دو منابع عالی آنتی اکسیدان ها هستند. آنتی اکسیدان ها در پیشگیری از بیماری قلبی، برخی انواع سرطان ها و بیماری های مزمن نقش مهمی دارند.
نوشیدن قهوه، احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون، دیابت نوع 2 و سیروز کبدی را کاهش میدهد. نوشیدن چای نیز در پیشگیری از پوسیدگی دندان ها، تشکیل سنگ کلیه و آرتریت (التهاب مفاصل) مؤثر است.
قهوه کافئین بیشتری نسبت به چای دارد و سریعتر باعث هوشیاری، افزایش تمرکز و بهبود خلق و خو می شود؛ با این حال، ممکن است در افراد حساس، باعث اضطراب و اختلال در خواب شود.
مصرف زیاد قهوه بدلیل کافئین بالایی که دارد، منجر به وابستگی یا اعتیاد می شود.
اگر به کافئین بسیار حساس هستید، چای انتخاب بهتری است. چای سیاه حاوی ال تیانین است که یک اسید آمینه با خواص آرام بخشی است و می تواند شما را آرام کند و در عین حال هوشیار نگه دارد.
جمع بندی
چای سیاه و قهوه فواید مشابهی برای سلامتی دارند از جمله کاهش وزن، خواص ضد سرطانی و افزایش انرژی. بنابراین بهتر است با توجه به حساسیت خود نسبت به کافئین، نوشیدنی مورد نظرتان را انتخاب کنید.
خلاصه
قهوه و چای سیاه از طریق فرآیندهای متابولیکی مختلف به کاهش وزن کمک می کنند و از ابتلا به برخی بیماری‌های مزمن مانند زوال عقل، پارکینسون، کبد چرب غیر الکلی و دیابت نوع 2 پیشگیری میکنند.
کافئین بالای قهوه به سرعت سطح انرژی را بالا می برد، در حالی که ترکیب کافئین و ال تیانین در چای سیاه باعث افزایش تدریجی انرژی می شود.
مصرف هر دو نوشیدنی در حد تعادل، سالم و بی خطر است و به طور کلی نمی توان یکی را بهتر و سالم تر از دیگری دانست. نوشیدن متعادل هر دوی آنها برای سلامتی مفید است و انتخاب هر کدام از آنها به ترجیحات شخصی بستگی دارد.
