یبوست و تب: آیا یبوست میتواند باعث تب شود؟
اگرچه یبوست و تب ممکن است همزمان اتفاق بیفتند اما این به این معنا نیست که یکی از این دو باعث دیگری می شود. ممکن است یبوست با تب همراه باشد اما مستقیماً نمیتواند عامل ایجاد تب باشد. ابتلا به برخی عفونت ها یا برخی بیماری ها مانند کرون یا دیورتیکولیت میتواند به طور همزمان باعث یبوست و تب شود.
آیا ممکن است یبوست باعث تب شود؟
پاسخ کوتاه به این پرسش این است که یبوست نمی تواند در بزرگسالان، کودکان و نوزادان، به طور مستقیم باعث ایجاد تب شود. اما یبوست و تب ممکن است به طور همزمان به دلیل ابتلا به برخی عونت ها یا بیماری ها مانند کرون یا دیورتیکولیت رخ دهد.
بیماری کرون نوعی بیماری التهابی روده است که باعث تحریک و تورم دستگاه گوارش می شود. بیماری دیورتیکولیت یک بیماری گوارشی است که بدلیل عفونت و التهاب دیورتیکول های دیوار روده ایجاد می شود.
آیا میدانید
همزمانی یبوست، تب و درد شدید شکم در کودکان می تواند نشاندهنده التهاب ناگهانی آپاندیس که به آن آپاندیسیت می گویند، باشد.
علائم و علل
علائم شایع یبوست
یبوست یک مشکل گوارشی است و زمانی که مدفوع کُندتر از حد طبیعی در روده بزرگ حرکت کند، ایجاد می شود. علائم و نشانه‌های که در ادامه آمده است، از رایج ترین علائم یبوست است:
- احساس اینکه در طول اجابت مزاج تمام مدفوع دفع نشده است
- اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته
- دفع مدفوع سخت، سفت یا توده‌ای
علل شایع یبوست
برخی از علل شایع یبوست عبارتند از:
- تغییر در رژیم غذایی
- مصرف برخی داروها
- کم‌آبی بدن
- کم تحرکی
- تأخیر در تخلیه روده بزرگ و سایر اختلالات دستگاه گوارش (GI) مانند سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)
علل یبوست و تب
یبوست نمیتواند باعث تب شود و اگر این دو با هم اتفاق بیفتند، به احتمال بسیار زیاد یک علت زمینه ای مانند عفونت باعث ایجاد همزمان آنها شده است.
تب پاسخ بدن به یک بیماری یا عفونت است. بدن ما با ایجاد دمایی بالاتر از حد معمول، سیستم ایمنی را فعال میکند و زنده ماندن برای میکروب ها را دشوار می کند. در حقیقت “تب نشانه‌ی یک فرآیند التهابی است که در بدن حال وقوع است”.
برخی از بیماری ها و عفونت ها باعث ایجاد همزمان یبوست و تب می شوند مانند:
بیماری کرون
بیماری کرون، یک بیماری التهابی روده (IBD) است. این بیماری باعث التهاب در انتهای پایینی روده کوچک و ابتدای روده بزرگ می‌شود.
دیورتیکولیت
دیورتیکولاها کیسه‌های کوچک و برآمده‌ای هستند که در امتداد روده بزرگ تشکیل میشوند. در بسیاری از افراد ایجاد دیورتیکولاها مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر باکتری ها وارد این کیسه ها شوند، باعث ایجاد التهاب و عفونت و در نتیجه دیورتیکولیت می شوند.
یبوست در نوزادان
اگر نوزادان در دفع مدفوع دچار مشکل باشند یعنی دچار یبوست هستند. معمولاً یبوست در نوزادان با بیقراری و استفراغ بیش از حد معمول همراه است.
عضلات شکمی در نوزادان ضعیف است به همین علت دفع مدفوع برای آنان دشوارتر است. آنها معمولاً در هنگام دفع گریه میکنند یا رنگ صورتشان سرخ می شود. این علائم نشانه یبوست نیست اما اگر مدفوع آنها به صورت سفت و یا تکه تکه باشد، نشان دهنده یبوست است.
تب همراه با یبوست در نوزادان ممکن است علامت عفونت باشد. اگر تب نوزاد به بالای ۳۸ درجه سانتیگراد رسید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
یبوست در نوپایان و کودکان
یبوست در نوپایان و کودکان شایع است. درد در هنگام دفع مدفوع و باقی ماندن ردی از مدفوع روی لباس زیر کودک از علائم شایع یبوست در نوپایان و کودکان است. گاهی اوقات علت یبوست در آنان، نادیده گرفتن نیاز به اجابت مزاج است.
آپاندیسیت یا التهاب آپاندیس، شایع ترین علت یبوست و تب در کودکان است. این عارضه اغلب در کودکان و نوجوانان ۵ تا ۲۰ ساله رخ میدهد و به ندرت در نوزادان و نوپایان اتفاق میفتد.
هشدار
علامت بارز آپاندیسیت درد شدید شکم است. اگر کودک به طور همزمان دچار درد شدید شکم، یبوست و تب شد، یک وضعیت اورژنسی است و باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
گزینه‌های درمانی یبوست و تب
درمان به علت ایجاد کننده مشکل بستگی دارد. اگر علائم ناشی از عفونت یا بیماری مانند آپاندیسیت، بیماری کرون یا دیورتیکولیت باشد، اغلب درمان شامل موارد زیر است:
- اگر علت آپاندیسیت باشد، احتمالا نیاز به جراحی و برداشتن آپاندیس است.
- اگر علت عفونت باشد، مصرف آنتی بیوتیک تجویز می شود.
- متاسفانه هیچ درمان قطعی برای بیماری کرون وجود ندارد اما میتوان علائم آن را کنترل کرد. برای مدیریت علائم، اغلب تغییر رژیم غذایی و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) برای کاهش التهاب، تجویز می شود. اگر علائم
- اگر علائم شدید باشد، ممکن است نیاز باشد برای استراحت دادن به روده از خوردن غذا و مایعات خوردداری شود و مواد مغذی از طریق لوله داخل وریدی به بدن بیمار منتقل شود.
- اگر علت یبوست و تب مشکلاتی مانند انسداد روده باشد، معمولاً نیاز به جراحی است.
- برای درمان یبوست و تبی که بدلیل دیورتیکولیت ایجاد می شود، مصرف آنتی بیوتیک، مایعات و مسکن ها، برای کاهش علائم مفید است. پس از آنکه علائم فروکش کرد، لازم است فیبر به آرامی به رژیم غذایی فرد اضافه شود. پیروی از یک رژیم غذایی پرفیبر، شامل میوه‌ها، غلات و سبزیجات، در جلوگیری از عود یبوست بسیار مؤثر است.
پیشگیری
موارد زیر به پیشگیری از یبوست کمک می کند:
- نادیده نگرفتن نیاز به دفع مدفوع
- ورزش منظم
- هیدراته ماندن (مصرف مایعات کافی به ویژه آب)
- استفاده از ملین‌ها و سایر داروها طبق توصیه متخصص
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
یبوست و تب ممکن است همزمان رخ دهند، اما این لزوماً به این معنی نیست که یبوست باعث تب شده است. معمولاً داشتن هر دو علامت به این معنی است که مشکل دیگری وجود دارد.
اگر دمای مقعدی نوزاد زیر 3 ماه، 40.22 درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد و یا نوزاد 3 تا 12 ماهه تب 39 درجه یا بالاتر داشته باشد حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
هشدار
اگر به صورت همزمان یبوست و تب دارید، به هیچ وجه خوددرمانی نکنید و حتما به پزشک مراجعه کنید.
در صورتیکه علاوه برتب، همراه با یبوست علائم دیگری مانند آنچه در ادامه آمده است داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی مقعدی
- مدفوع خونی
- درد شکم
- ناتوانی در دفع گاز
- استفراغ
- کمردرد
- کاهش وزن بدون دلیل
خلاصه
یبوست و تب ممکن است همزمان رخ دهند، اما یبوست باعث تب نمی‌شود. یبوست همراه با تب اغلب نشان دهنده ابتلا به عفونت یا بیماری مانند آپاندیسیت، بیماری کرون یا دیورتیکولیت است.
در صورت ابتلا به تب همراه با یبوست حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن بررسی شود.
