آب برنج برای سلامت پوست و مو: آیا واقعا مؤثر است؟

 برنج  با نام علمی Oryza sativa، دانه ای است که حاوی مواد مغذی زیادی است. هنگامی که برنج در آب خیس می شود، مقداری از این مواد مغذی در آب آزاد می شود که می تواند برای پوست و مو مفید باشد.

 آب برنج آبی است که برنج در آن پخته  یا خیسانده شده است و حاوی مقدار زیادی نشاسته و سایر مواد مغذی است که عبارتند از:

• اینوزیتول (نوعی مولکول قند با قابلیت مبارزه با رادیکال های آزاد )
• ویتامین E
• ویتامین B6
• منیزیم
• فیبر
• روی
• آنتی اکسیدان ها مانند ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی
• نشاسته، پلی ساکارید و سایر کربوهیدرات ها
• اسیدهای آمینه (بلوک های سازنده پروتئین ها که به شکل گیری و ترمیم مو کمک می کنند)
• اسیدهای آلی
• پیترا (محصول جانبی فرآیند تخمیراست که با توانایی تجدید سلولی مرتبط است)

فواید آب برنج برای مو

•  ویتامین E سرشار از نوعی آنتی اکسیدان به نام توکوترینول است که رشد مو را در افرادی که آلوپسی دارند ( نوعی بیماری که باعث ریزش مو می شود) افزایش می دهد.
•  منیزیم یک ماده معدنی حیاتی است که برای بسیاری از عملکردهای بدن ضروری است. مطالعات انجام شده بر روی زنان که موهای نازکی داشتند نشان داد که مصرف مکمل منیزیم خوراکی در یک بازه زمانی 90 تا 180 روزه باعث افزایش رشد مو می شود.
•  ویتامین B6 (بیوتین) یکی از ویتامین های گروه B است که بیشترین ارتباط را با رشد مو دارد. کمبود بیوتین باعث ریزش مو می شود، زیرا بیوتین جزء مهمی از تولید کراتین است که برای رشد مو و ناخن های سالم ضروری است.
• روی برای رشد و ترمیم بافت مو ضروری است. به طور معمول، ریزش مو یکی از عوارض جانبی کمبود روی است.
• اینوزیتول ترکیبی است که به تقویت سلول های سالم کمک می کند. این ترکیب دارای خواص آنتی اکسیدانی طبیعی است که به حفظ یکپارچگی غشای سلولی نیز کمک می کند. بنابراین، به ترمیم آسیب دیدگی های تارهای مو و محافظت از آنها در برابر مواد مضر مانند اشعه ماوراء بنفش، آلودگی و رشد سالم موها کمک می کند.
• نرم کننده مو
• درخشان کننده و براق کننده موها
• جلوگیری از دو شاخه شدن انتهای مو
• شستشوی مو از آلودگی ها بدون خشک کردن آنها

فواید آب برنج برای پوست

• حفظ سلامت پوست.آب برنج حاوی آنتی اکسیدانی به نام آمینو بنزوئیک اسید است که از پوست در برابر اشعه های خورشید محافظت می کند. علاوه براین برخی از مطالعات نشان داده اند که ممکن است در پیشگیری از ملانوما نیز مفید باشد.
• جلوگیری از پیری زودرس. خواص آنتی اکسیدانی مانند اینوزیتول، اسید فرولیک و گاما اوریزانول آن، از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد در سلول ها جلوگیری می کند. علاوه بر این، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد آب برنج می‌تواند عملکرد الاستاز و تیروزیناز ( آنزیم‌هایی که به پیری زودرس کمک می‌کنند) را مهار کند.
• مبارزه با آکنه و جوش. آب برنج سرشار از نشاسته است که به طور طبیعی حاوی اثر قابض است که باعث بسته شدن منافذ پوست می شود، به پاکسازی پوست کمک می کند و چربی آن را کاهش می دهد.
• پیشگیری از بروز چین و چروک و خطوط ناشی از حرف زدن
• بهبود هیدراتاسیون و کشسانی پوست
• کاهش علائم اگزما و خشکی پوست
• کاهش علائم درماتیت و تحریک در افراد دارای پوست حساس
• نرم کردن پوست و بهبود بافت و رنگ آن
• افزایش گردش خون در پوست

فواید آب برنج برای ناراحتی های گوارشی

• جلوگیری از کم آبی بدن. آب برنج می تواند با جبران مایعات از دست رفته، از کم آبی بدن در هنگام اسهال جلوگیری کند. اگر به همراه نمک تهیه شود می تواند به عنوان جایگزینی برای محلول نمک خانگی یا نمک های آبرسان خوراکی نیز استفاده شود، زیرا به جایگزینی الکترولیت ها و آب کمک می کند.
• بهبود سلامت روده. دارای اثر پروبیوتیک است که می تواند به بهبود سلامت روده و جلوگیری از یبوست یا اسهال کمک کند.

سایر فواید آب برنج برای سلامتی

•  تقویت ایمنی. مصرف منظم آن می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند زیرا سرشار از ویتامین های گروه B و مواد معدنی مانند منیزیم و روی است که پاسخ بدن به عفونت ها را بهبود می بخشد.
• افزایش سطح انرژی. از آنجا که سرشار از کربوهیدرات است، می تواند سطح انرژی را بالا ببرد.
• رفع گرفتگی های پریود. سرشار از منیزیم است که به آرامش رحم و کاهش تولید مواد التهابی مانند پروستاگلاندین ها کمک می کند.

طرز تهیه 

جوشاندن

برنج را کاملا بشویید و آبکش کنید. تقریباً بیشتر از چهار برابر برنج آب بریزید. برنج و آب را با هم مخلوط کنید و بگذارید بجوشد. آن را از روی حرارت بردارید. یک قاشق بردارید و برنج را فشار دهید تا مواد شیمیایی مفید آزاد شود، برنج را صاف کنید. آب آن را در ظرف در بسته به مدت یک هفته در یخچال می توانید نگه دارید. قبل از استفاده با آب معمولی رقیق کنید.

خیساندن کوتاه مدت

می توانید با خیساندن برنج در آب، آب برنج درست کنید. همان مراحل بالا را دنبال کنید، اما به جای جوشاندن برنج و آب، اجازه دهید حداقل 30 دقیقه برنج در آب خیس بخورد و سپس برنج را فشار دهید و از صافی رد کنید. در آخر آب برنج را در یخچال بگذارید.

تخمیر

برخی از طرفداران آب برنج معتقدند که اگر اجازه بدهید برنج خیس شده برای دو تا سه روز باقی بماند و تخمیر شود، آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی آن افزایش می یابد.

گزینه خیساندن برای کوتاه مدت، بهترین گزینه است زیرا جوشاندن آب ممکن است برخی از ویتامین ها را از بین ببرد و تخمیر آن می تواند باعث ایجاد باکتری شود.

خطرات و عوارض جانبی

 به طور کلی آب برنج، غیر سمی و غیر تحریک کننده است و حتی برای کسانی که پوست سر و پوست صورت حساسی دارند نیز مناسب است. با این حال، می تواند باعث تحریک در افراد مبتلا به آلرژی به برنج، شود. برای جلوگیری از واکنش آلرژیک، اگر به برنج حساسیت دارید، از محصولات حاوی این ماده استفاده نکنید.

 برخی افراد توصیه می کنند در صورت مسمومیت غذایی، آب برنج بنوشید. در حالی که شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اغلب این مایع، حاوی مقادیری آرسنیک است. نوشیدن مقدار زیادی آب برنج حاوی آرسنیک می تواند منجر به سرطان، بیماری های عروقی، فشار خون بالا، بیماری قلبی و دیابت نوع 2 شود.

مصرف دوزهای بیش از حد، می تواند باعث یبوست شود.

موارد منع مصرف

افرادی که به برنج حساسیت دارند یا مبتلا به بیماری های پوستی فعال هستند نباید آب برنج بخورند.

اگر ضایعات یا زخم های باز دارید، قبل از استفاده از آن روی پوست خود، ابتدا با یک متخصص پوست مشورت کنید.

اگر متوجه عوارض جانبی مانند خارش، قرمزی، تشدید تحریک یا افزایش خشکی شدید، مصرف آن را متوقف کنید.

سؤالات متداول

چه مدت می توان آب برنج را روی موهای خود باقی گذاشت؟

 یک روش رایج استفاده از آن برای مو، شستشوی مو است. قبل از شامپو زدن، موهایتان را به آن آغشته کنید، ماساژ دهید و اجازه دهید حدود سه تا پنج دقیقه بماند. سپس آبکشی کنید.

 همچنین می‌توانید برای استفاده بیشتر از آن به عنوان ماسک مو، اجازه دهید ۲۰ دقیقه یا بیشتر بر روی موهای تمیز بماند و سپس خوب آبکشی کنید.

چند بار در هفته می توان از آب برنج استفاده کرد؟

 مانند سایر درمان های مو، استفاده از آن برای مو یک یا چند بار در هفته بهترین نتیجه را به دنبال دارد. استفاده مکرر یا حتی یک روز در میان از آن نیز هیچ ضرری ندارد.

 برای استفاده از آن روی پوست صورت، ابتدا پوستتان را با یک پاک کننده ملایم پاک کنید و سپس آب برنج را روی صورت خود بمالید. می توانید این کار را یک بار در روز یا چندین بار در هفته انجام دهید.

چقدر طول می کشد تا اثرات آن را بتوان دید؟

 استفاده از این ماده بر روی موها، منجر به تفاوت فوری و قابل توجه نمی شود اما، در طی چند هفته ممکن است متوجه شوید که موهای شما پرتر، ضخیم تر و حجیم تر شده است.

خلاصه

آب برنج یک مایع شیری رنگ است که از خیساندن برنج بدست می آید و حاوی مواد مغذی از جمله ویتامین های گروه B، آنتی اکسیدان ها، کربوهیدرات ها و اسیدهای آمینه است. مدت‌هاست که در میان زنان آسیایی برای تقویت مو و پوست استفاده می‌شود، اما به طور کلی شواهد علمی زیادی وجود ندارد که میزان اثرگذاری آن را نشان دهد.