آیا غذاهای حاوی زایلیتول خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهند؟

چه محصولاتی حاوی زایلیتول هستند؟

  تولیدکنندگان مواد غذایی از الکل های قند به عنوان شیرین‌کننده‌های غیرمغذی در خوراکی هایی مانند آب‌نبات‌های بدون قند و محصولات پخته‌شده استفاده می‌کنند.

علاوه براین اغلب محصولات مراقبت از دندان مانند خمیردندان ها و دهانشویه ها نیز حاوی این الکل قند هستند. زایلیتول علاوه بر ایجاد طعم شیرین، می‌تواند در جلوگیری از پوسیدگی دندان و کاهش شدت پوسیدگی ها مؤثر باشد. به همین علت در محصولات بهداشتی مراقبت از دهان استفاده می شود.

غذاهای حاوی زایلیتول

  این الکل قند بیشتر به آب‌نبات‌های بدون قند و سایر شیرینی‌ها اضافه می شود. اما دانستن اینکه آیا غذایی که می خوریم حاوی این ماده است یا خیر، به راحتی با خواندن برچسب محصولات مشخص نمی شود. علت آن این است که تولیدکنندگان مواد غذایی همیشه ملزم به ذکر الکل‌های قندی روی بسته‌بندی نیستند.

اما زایلیتول تنها الکل قندی نیست که در محصولات غذایی استفاده می شود. سایر الکل‌های قندی که در این فرآورده ها استفاده می شوند، عبارتند از:

• اریتریتول
• سوربیتول
• مالتیتول
• مانیتول
• ایزومالت
• لاکتیتول

فواید

  زایلیتول کالری و کربوهیدرات کمتری نسبت به شکر دارد به همین دلیل جایگزین بسیار خوبی برای شکر در افرادی است که نیاز به کنترل وزن، سطح قند خون یا هر دو دارند.

  در مقایسه با هر گرم شکر معمولی که حاوی 4 کالری است، الکل قند حاوی حدود ۲.۴ کالری در هر گرم است. این امر آن را به گزینه‌ای مناسب برای کسانی که می‌خواهند مصرف کربوهیدرات‌های ساده خود را محدود کنند مانند افراد مبتلا به دیابت یا سندروم‌های متابولیک، تبدیل می‌کند.

چرا الکل قند تأثیری بر قند خون ندارد؟

  زایلیتول باعث افزایش ناگهانی قند خون نمی‌شود زیرا شاخص گلیسمی پایینی دارد. شاخص گلیسمی که به اختصار به آن GI می گویند معیاری است که نشان میدهد غذا با چه سرعتی باعث افزایش سطح قند خون می شود.

  شاخص گلیسمی شکر معمولی 60 است در حالیکه شاخص گلیسمی زایلیتول 7 است. این یعنی خوردن آن تقریباً تأثثیری بر قند خون ندارد.

خطرات استفاده غذاهای حاوی زایلیتول

  شواهد بالینی نشان میدهد که مصرف الکل‌های قندی به عنوان جایگزین‌های قند در برخی افراد باعث ایجاد عوارضی مانند نفخ، گاز معده، ناراحتی معده، اسهال و افزایش وزن می شود.

  اما عوارض مصرف آنها به همینجا ختم نمی شود. پژوهش های جدید نشان میدهد که مصرف الکل های قند مانند زایلیتول، بسیار خطرناک تر از آن چیزی است که تصور می شود.

  مطالعات نشان میدهد که مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین شده با زایلیتول می‌تواند پلاکت‌های خون را بیشتر مستعد لخته شدن کند که این امر خطر بیماری ها قلبی -عروقی، حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.

علل

  مصرف غذاهای حاوی زایلیتول باعث می شود که پلاکت‌ها بسیار عصبانی‌تر و آماده لخته شدن شوند. به نظر می رسد که پلاکت‌های خون ما نوعی گیرنده‌ی چشایی دارند که هنگامی که در معرض الکل قندی مانند زایلیتول قرار می گیرند، بیش از حد فعال می شوند. بیش فعالی پلاکت ها تغییر بسیار مهمی است زیرا لخته شدن خون می‌تواند باعث توقف جریان خون و در نتیجه مشکلات قلبی عروقی کشنده، حمله قلبی و یا سکته مغزی شود.

 آزمایش ها نشان می دهد که مصرف نوشیدنی ها و غذاهای حاوی زایلیتول باعث می شود سطح این ماده در خون برای 4 تا 6 ساعت بالا بماند.

آیا میدانید

افرادی که بیشتر در معرض خطر لخته شدن خون مانند حمله قلبی و سکته مغزی هستند – افراد مبتلا به دیابت هستند. زیرا احتمالاً آنها این الکل قند را بعنوان جایگزین شکر به میزان زیاد استفاده می کنند و بدون اینکه بدانند در معرض خطر بیشتری هستند.

آیا باید به طور کلی از محصولات حاوی زایلیتول اجتناب کرد؟

  به عقیده متخصصان استفاده از خمیردندان ها یا دهانشویه های حاوی زایلیتول احتمالاً خطرات مشابه محصولات خوراکی ندارد. استفاده از این الکل قند تأثیر مثبتی بر سلامت دندان ها دارد و از طرف دیگر این محصولات را در حجم زیاد استفاده نمی کنیم، بنابراین استفاده از آنها خطرناک نیست.

  در مورد محصولات غذایی پاسخ به این پرسش که باید از محصولات حاوی الکل های قند به طور کلی پرهیز کرد یا نه، آسان نیست.

  از یک طرف الکل های قند خطرات شکر را به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت یا مقاومت به انسولین ندارند اما واقعیت این است که بی خطر هم نیستند.

  با توجه به اینکه ما لزوماً نمی‌دانیم کدام غذاها حاوی این جانشین های شکر هستند، دانستن اینکه از چه چیزی باید اجتناب کرد، دشوار است. بنابراین مهم ترین نکته رعایت اعتدال در مصرف است.