جینکو بیلوبا چیست و چه فوایدی برای سلامتی دارد؟
شاید شما هم شنیده باشید که به افراد فراموشکار توصیه می شود برای تقویت حافظه جینکو بیلوبا را امتحان کنند. اما آیا شواهد علمی وجود دارد که این مکمل گیاهی برای تقویت حافظه مفید است؟
جینکو بیلوبا چیست؟
جینکو بیلوبا یک مکمل گیاهی است که از درخت جینکو (ژینکو) تهیه می شود. این درخت که به آن موی دختر نیز میگویند، بومی چین است اما در سایر نقاط جهان نیز رشد می کند.

جینکو قرن ها است که بخشی از طب سنتی چین است و از برگ ها و میوه آن برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. در طب چینی از برگ های جینکو برای درمان مشکلات مغزی، گردش خون و بیماری های تنفسی استفاده می شود. از میوه آن نیز برای درمان سرفه، تب، اسهال، دندان درد و حتی سوزاک استفاده می شود.
در حال حاضر، مکمل جینکو بیلوبا بعنوان درمانی گیاهی برای تقویت حافظ و سلامت مغز شهرت یافته است. این مکمل گیاهی در اشکال مختلف (قرص، کپسول، عصاره و چای) در بازار موجود است اما به یاد داشته باشید که دانههای جینکو خام یا بو داده ممکن است، سمی باشند.
فواید جینکو بیلوبا برای سلامتی
مردم از این مکمل گیاهی برای کمک به درمان و رفع مشکلات زیر استفاده می کنند:
- زوال عقل
- مشکلات چشمی مانند گلوکوم
- لنگش متناوب (درد پا ناشی از تنگ شدن عروق)
- وزوز گوش (شنیدن صدای زنگ مانندی در گوش)
- فشار خون بالا
- پیشگیری از سکته مغزی
- پیشگیری از سرطان
- درمان افسردگی
- درمان اسکیزوفرنی
- درمان اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD)
جینکو بیلوبا چگونه در بدن عمل می کند؟
جینکو دارای آنتی اکسیدان هایی است که رادیکال های آزاد را از بین می برد. رادیکال های آزاد، مولکول هایی هستند که می توانند به سلول ها آسیب برسانند. هنگام ورزش و زمانی که بدن از غذا برای تولید انرژی استفاده میکند، رادیکال های آزاد در بدن تشکیل می شوند. دود سیگار، آلودگی هوا و نور خورشید نیز باعث تشکیل رادیکال های آزاد در بدن می شوند.
با بالا رفتن سن، بدن نمی تواند به خوبی گذشته، از شر رادیکال های آزاد خلاص شود. یکی از نواحی که ممکن است مورد هجوم این مولکول های مضر قرار بگیرد مغز است که می تواند منجر به از دست دادن حافظه شود.
نتایج مطالعات در مورد تأثیر جینکو بیلوبا بر کاهش حافظه و زوال عقل متناقض است. برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف روزانه این مکمل تأثیری در پیشگیری و یا کُند کردن سرعت زوال عقل و ضعف حافظه ندارد. در حالیکه برخی مطالعات دیگر تأیید می کنند که افرادی که از عصاره این گیاه استفاده می کنند نسبت به کسانی که آن را مصرف نمی کنند، علائم کمتری از زوال عقل (دِمانس) دارند.
در مورد تأثیر جینکو در درمان وزوز گوش و بیماری چشمی گلوکوم نیز نتایج مطالعات متفاوت است. جینکو حاوی ترکیبی به نام ترپنوئید است و همین امر در سلامت سیاهرگ ها و چشم تأثیر مثبتی دارد. مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهد که این مکمل گیاهی با باز کردن رگهای خونی و کاهش چسبندگی خون، گردش خون را بهبود میبخشد.
آیا جینکو بیلوبا واقعاً برای سلامتی مفید است؟
پاسخ به این سؤال دشوار است. مطالعات مختلفی که بر روی حیوانات و انسان ها برای بررسی تأثیر این گیاه انجام شده است، نتایج متفاوتی را نشان میدهند. برخی از تحقیقات تأثیرات مثبت این مکمل گیاهی را تأیید می کنند در حالیکه برخی دیگر تأثیر آن را رد می کنند.
آیا مصرف جینکو بیلوبا ایمن است؟
اگر جینکو را در دوزهای کم و متوسط استفاده کنید، بی خطر است. با این وجود مصرف آن می تواند در برخی افراد باعث عوارض جانبی شود مانند:
- واکنش های پوستی آلرژیک
- یبوست
- سرگیجه
- سردرد
- تپش قلب
- ناراحتی معده
چه کسانی نباید جینکو بیلوبا مصرف کنند؟
توصیه اکید می شود که قبل از مصرف هر گونه مکمل چه گیاهی و چه غیرگیاهی حتماً با پزشک مشورت کنید. ممکن است مکمل ها با داروها یا سایر مکمل هایی که مصرف می کنید تداخل داشته و منجر به عوارض جدی و یا کاهش اثر داروها شود.
به طور کلی توصیه می شود که افراد زیر مکمل جینکو مصرف نکنند:
- سالمندان
- مبتلایان به بیماری هایی که باعث خونریزی می شوند
- کسانی که تشنج یا صرع دارند
- زنان باردار
- افرادی که دیابت دارند