کاهش میل جنسی در زنان: علائم، علل و رویکردهای درمانی
سطح میل جنسی در زنان در طول سالها تغییر میکند. بالا و پایین رفتن میل جنسی در شروع یا پایان یک رابطه، در دوران بارداری، شیردهی و یائسگی امری طبیعی است. با این حال برخی داروها، مشکلات رابطه و مسائل روانی نیز می توانند باعث کاهش میل جنسی در زنان شوند.
آمارها نشان میدهد که از هر 3 زن بین 30 تا 59 سال، حداکثر 1 نفر در مقطعی از زندگی کاهش میلی جنسی را تجربه می کند. حقیقت این است که تقریباً نیمی از زنان حداقل با یک مشکل در عملکرد جنسی خود مواجه هستند مانند کم بودن میل جنسی، از دست دادن برانگیختگی، مشکل در رسیدن به ارگاسم یا درد در هنگام رابطه جنسی.
فهرست مطالب
میل جنسی و انواع آن | تعریف کاهش میل جنسی در زنان | علائم | علل | عوامل خطر | چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ | تشخیص | درمان | طب جایگزین برای درمان
میل جنسی و انواع آن
میل جنسی تمایل یا خواست برای داشتن رابطه جنسی است. درمانگران جنسی و پزشکان حوزه سلامت جنسی، میل جنسی را به دو گروه تقسیم می کنند: خودجوش و واکنشی.
- خودجوش: این همان میل جنسی است که اغلب، افراد در دوران نوجوانی و دهه بیست زندگی آن را تجربه می کنند. همان میل ناگهانی به داشتن رابطه که معلوم نیست از کجا نشأت می گیرد. به طور خلاصه میل خودجوش، با میل به رابطه جنسی آغاز می شود، سپس جستجو و تلاش برای رابطه جنسی اتفاق میفتد و پس از آن تحریک صورت می گیرد. بعضی از زنان این نوع میل را بعد از نوجوانی و دهه بیست زندگی خود دیگر تجربه نمیکنند.
- میل واکنشی: همانطور که از نامش پیداست، این تمایل در پاسخ به یک محرک خارجی ایجاد میشود. این اتفاق زمانی میافتد که فرد با خواندن، دیدن و یا لمس شدن تحریک میشود. در این مورد، ابتدا برانگیختگی جنسی و سپس میل به رابطه جنسی و تلاش برای رسیدن به آن، ایجاد میشود.
کاهش میل جنسی در زنان
میل جنسی کم زمانی است که میل شما به رابطه جنسی کمتر از آن چیزی است که دوست دارید یا کمتر از گذشته است و این کاهش برای شما آزاردهنده است. پایین بودن میل جنسی، شایع ترین مشکل جنسی در بین زنان است.

علائم
طبیعی است که همه افراد در مقطعی از زندگی خود علاقه به رابطه جنسی را از دست بدهند. کاهش میل جنسی ممکن است به شکل علائم زیر خود را نشان دهد:
• عدم علاقه به هر نوع رابطه جنسی از جمله خودارضایی
• نداشتن یا به ندرت داشتن فانتزی جنسی
• فکر نکردن یا به ندرت فکر کردن به رابطه جنسی
• ناراحت بودن یا ناراضی بودن از میل کم خود به فعالیت جنسی
علل کاهش میل جنسی در زنان
از دست دادن علاقه به رابطه جنسی لزوماً به معنای وجود مشکل جسمی نیست. میل جنسی مبتنی بر ترکیبی پیچیده از عوامل بسیاری است که بر صمیمیت تأثیر میگذارند از جمله:
1. تغییرات هورمونی
2. شرایط روانی (تجربیات و باورها)
3. وضعیت رابطه
4. عوامل جسمی (بیماری ها/ مصرف برخی داروها)
علل هورمونی کاهش میل جنسی در زنان
تغییرات در سطح هورمونهای بدن میتواند منجر به تغییراتی در میل جنسی شود که عبارتند از:
• تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی یا پیش یائسگی
• برخی از انواع روشهای پیشگیری از بارداری
• بارداری، زایمان یا شیردهی
علل روانی کاهش میل جنسی در زنان
برخی از علل روانی عبارتند از:
• استرس
• اضطراب یا افسردگی
• سوگ
• داشتن تصویر بدنی منفی از خود
• عزت نفس پایین
• سابقه سوء استفاده جسمی، عاطفی یا جنسی
• خستگی یا فرسودگی
• تروما یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
علل رابطه ای کاهش میل جنسی در زنان
اغلب، مشکلات مربوط به پایین بودن میل جنسی، به رابطه با شریک زندگی مربوط میشود. برای بسیاری از افراد، نزدیکی عاطفی برای صمیمیت جنسی حیاتی است. برخی از مشکلات رابطهای که میتوانند عاملی در کاهش میل جنسی باشند عبارتند از:
• فقدان ارتباط عاطفی با شریک زندگی
• دعواهای حل نشده
• ناتوانایی در برقراری ارتباط در مورد نیازهای جنسی
• اعتماد ضعیف یا عدم اعتماد
• نداشتن حریم خصوصی کافی
• بیماری شریک زندگی
• تغییر در عملکرد جنسی شریک زندگی
علل جسمی کاهش میل جنسی در زنان
برخی از علل جسمی که باعث کاهش میل جنسی میشوند عبارتند از:
• خشکی واژن
• رابطه جنسی دردناک
• مشکل در رسیدن به ارگاسم زنانه
• مصرف برخی از داروها از جمله داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی و داروهای ضد روان پریشی
• مشکلات زمینهای مانند اندومتریوز، سندروم پیش از قاعدگی (PMS)، افسردگی، سرطان، آرتروز، دیابت، فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر قلب و بیماریهای عصبی
• مصرف الکل یا مواد مخدر
عوامل خطر
عواملی که خطر کاهش میل جنسی در زنان را افزایش میدهند عبارتند از:
- بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری عروق کرونر قلب
- درد در هنگام رابطه جنسی یا عدم توانایی در رسیدن به ارگاسم
- بیماریهای سلامت روان و شرایط زندگی که بر وضعیت روحی تأثیر میگذارند
- داروهای تجویزی مختلف از جمله داروهای افسردگی به نام مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین
- جراحیهای مربوط به سینه یا دستگاه تناسلی
- تغییرات سطح هورمونها در دوران یائسگی، پیش یائسگی، بارداری یا شیردهی
- مشکلات رابطهای که نزدیکی عاطفی با شریک زندگی را کاهش میدهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر از دست دادن علاقه به رابطه جنسی بیش از 6 ماه ادامه یافت، توصیه می شود به مشاور یا متخصص سلامت جنسی مراجعه کنید تا علت آن مشخص شودبرای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
تشخیص و درمان کاهش میل جنسی در زنان
تشخیص
هیچ مقدار طبیعی و تعریف شده ای برای میل جنسی وجود ندارد و این تمایل در هر کسی متفاوت است. برای برخی از زنان، کم بودن میل جنسی بخشی از یک بیماری مزمن به نام اختلال برانگیختگی-علاقه جنسی است. فرد مبتلا به اختلال برانگیختگی-علاقه جنسی حداقل سه مورد از علائم زیر را تجربه میکند:
- عدم تمایل به انجام هیچ نوع فعالیت جنسی یا خودارضایی
- کمبود یا عدم وجود افکار یا فانتزیهای جنسی
- عدم تمایل به انجام اولین حرکت در یک رابطه جنسی با شریک زندگی
- کمبود یا عدم لذت در طول فعالیت جنسی
- کمبود یا عدم علاقه به هرگونه نشانه جنسی یا شهوانی از شریک زندگی
- کمبود یا عدم وجود احساسات فیزیکی در طول فعالیت جنسی در اکثر روابط جنسی
برای تشخیص اینکه آیا مراجعه کننده واقعا دچار کاهش میل جنسی شده است یا خودش این تصور را دارد پزشک متخصص علاوه بر بررسی سابقه پزشکی و سؤالات جنسی مرتبط، معاینه لگن و آزمایشاتی را انجام میدهد.
- معاینه لگن
از طریق معاینه لگن، علائم تغییرات فیزیکی که ممکن است در کاهش میل جنسی نقش داشته باشند، بررسی می شود. این تغییرات میتواند شامل برخی بیماریهای پوستی فرج، نازک شدن بافتهای واژن، خشکی واژن یا لکههای دردناک باشد.
- آزمایش
برای بررسی سطح هورمونها، مشکلات تیروئید، دیابت، کلسترول بالا و اختلالات کبدی نیاز به انجام آزمایش خون است.
درمان
درمان میل جنسی کم، به علت اصلی آن بستگی دارد. معمولاً رویکرد درمانی شامل آموزش جنسی، مشاوره و گاهی اوقات دارو و هورمون درمانی است.
آموزش و مشاوره جنسی
صحبت با یک درمانگر جنسی یا مشاور ماهر در پرداختن به نگرانیهای جنسی میتواند به درمان کاهش میل جنسی کمک کند. این نوع درمان اغلب شامل آموزش در مورد پاسخ و تکنیکهای جنسی است.
دارو درمانی
ابتدا پزشک متخصص هر دارویی را که مراجعه کننده مصرف میکند بررسی میکند تا مشخص شود که آیا کاهش میل جنسی بدلیل مصرف دارویی خاص است یا خیر. داروهای ضد افسردگی SSRI مانند پاروکستین و فلوکستین، داروهای تجویزی برای نارسایی قلبی، فشار خون و کلسترول بالا؛ داروهای ضد تشنج؛ داروهای اختلالات خلقی و بیماریهای روانی و داروهای بدون نسخه ای که برای سوزش سر دل استفاده می شوند، از جمله داروهایی هستند که باعث کاهش میل جنسی در زنان و مردان می شوند.
اگر داروی ضد افسردگی علت مشکل باشد باید راهکارهای زیر امتحان شود:
- تغییر دوز دارو
- توقف استفاده از داروی ضد افسردگی
- تغییر روش درمان افسردگی
- تجویز داروهای جایگزین
داروهای تقویت میل جنسی در زنان
گزینههای دارویی موجود برای افزایش میل جنسی در زنانی که هنوز به یائسگی نرسیدهاند عبارتند از:
فلیبانسرین: این قرصی است که روزی یک بار قبل از خواب باید مصرف شود. فشار خون پایین، خوابآلودگی، سرگیجه، ناراحتی معده و خستگی از عوارض جانبی این دارو است. نوشیدن الکل میتواند باعث تشدید این عوارض شود.
برملانوتید: این دارو تزریقی است و باید قبل از فعالیت جنسی درست زیر پوست شکم یا ران تزریق شود. ناراحتی معده، استفراغ، گرگرفتگی، سر درد و واکنش پوستی برخی از عوارض این دارو هستند.
هورمون درمانی
خشکی یا انقباض واژن یکی از علائم بارز سندروم ادراری تناسلی یائسگی (GSM) است. این وضعیت ممکن است رابطه جنسی را ناخوشایند کند و باعث کاهش میل جنسی در زنان شود.
برخی از داروهای هورمونی می توانند این علائم را کاهش داده و به راحتتر شدن رابطه جنسی کمک کنند. بدیهی است که احساس راحتی و لذت بیشتر در طول رابطه، میل به انجام آن را افزایش میدهد.
داروهای هورمونی عبارتند از:
- استروژن: استروژن به اشکال مختلفی از جمله قرص، چسب، اسپری، ژل، کرمهای واژینال و شیاف یا حلقه آهسته رهش وجود دارد. بعید است که استروژن واژینال که در دوزهای کم استفاده میشود، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
آیا میدانید
استروژن عملکرد جنسی مرتبط با اختلال میل و برانگیختگی جنسی را بهبود نمیبخشد.
- تستوسترون: این هورمون نقش کلیدی در عملکرد جنسی زنان دارد، حتی با اینکه سطح تستوسترون در زنان بسیار کمتر از مردان است. استفاده از تستوسترون در زنان میتواند باعث آکنه، موهای زائد بدن و تغییرات خلقی یا شخصیتی شود.
هشدار: سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) استفاده از تستوسترون را برای درمان بیماری های جنسی در زنان تأیید نکرده است.
- پراسترون (نام تجاری: اینتراروزا): این دارو داخل واژن قرار می گیرد و هورمون دهیدرواپیآندروسترون را مستقیماً به واژن منتقل می کند تا درد ناشی از رابطه جنسی را کاهش دهد.
- اسپمیفن (اُسفنا): این قرص برای کاهش درد ناشی از فعالیت جنسی، باید به صورت روزانه مصرف شود.
هشدار: استفاده از این دارو برای زنانی که سرطان سینه داشتهاند یا در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان سینه هستند، تأیید نشده است.
طب جایگزین برای درمان کاهش میل جنسی در زنان
مکمل گیاهی آویمیل
این محصول اثراتی شبیه استروژن بر بدن دارد. اگرچه استروژن میل جنسی را افزایش میدهد اما ممکن است رشد برخی از تومورهای سرطانی سینه را نیز تحریک کند.
روغن گیاهی ماساژ زسترا
این روغن برانگیختگی و لذت جنسی را افزایش میدهد و باید روی کلیتوریس، لابیا و واژن مالیده شود. استفاده از روغن زسترا ممکن است باعث احساس سوزش خفیفی در ناحیه تناسلی شود.
آیا میدانید
اکثریت قریب به اتفاق زنان برای رسیدن به ارگاسم به تحریک کلیتوریس خارجی نیاز دارند. آگاهی از این واقعیت میتواند بسیاری از زنان را به این درک برساند که اگر به ارگاسم نمی رسند بدلیل داشتن مشکل جنسی نیست، بلکه تحریک کافی صورت نمی گیرد.