زردچوبه، ادویه ای با خواص جادویی

فواید زردچوبه

1. خواص ضدالتهابی و تسکین درد

التهاب عامل مهمی است که به مبارزه با مهاجمان خارجی کمک می­کند و در ترمیم آسیب در بدن نقش مؤثری دارد. اما اگر مزمن شود و به بافت­های بدن حمله کند، می­تواند نگران­ کننده باشد.

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های کورکومین، اثر ضدالتهابی آن است. کورکومین با مهار عوامل التهابی مانند سیتوکین‌ها و آنزیم‌های التهابی (نظیر COX-2 و 5-LOX) می‌تواند روند التهاب را کنترل کند. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که مصرف مکمل‌های کورکومین، در بیماری‌های التهابی از جمله آرتریت روماتوئید، کولیت اولسراتیو، و همچنین دردهای عضلانی و مفصلی می‌تواند علائم بیماران را کاهش دهد.

همچنین کورکومین ممکن است از طریق کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها، سبب تسکین درد شود و برخی تحقیقات نشان داده‌اند در شرایط التهابی مزمن، می‌تواند مشابه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) عمل کند.

2.اثرات آنتی‌اکسیدانی و محافظت از سلول‌ها

زردچوبه سرشار از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به کورکومین اشاره کرد. آنتی‌اکسیدان‌ها با مهار رادیکال‌های آزاد، از اکسیداسیون چربی‌ها، پروتئین‌ها و DNA سلولی جلوگیری می‌کنند. تجمع رادیکال‌های آزاد در بدن می‌تواند منجر به بیماری‌های مزمن از جمله بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت، اختلالات عصبی و حتی سرطان شود .

تحقیقات نشان داده است که کورکومین می‌تواند باعث کاهش استرس اکسیداتیو در بدن شود، فرآیندی که ارتباط مستقیم با پیری زودرس سلول‌ها و شکل‌گیری بیماری‌های مزمن دارد. به همین دلیل زردچوبه به‌عنوان یک ماده ارزشمند جهت پیشگیری از بیماری‌های ناشی از استرس اکسیداتیو مطرح است

مطالعات حیوانی و سلولی نشان می­دهد که کورکومین می­تواند عملکرد رادیکال­های آزاد را مسدود کرده و عملکرد آنتی­ اکسیدان ­های دیگر را نیز تحریک کند.

3.تقویت سلامت قلب و عروق 

یکی دیگر از کاربردهای مهم زردچوبه، بهبود سلامت قلب و عروق است. کورکومین می‌تواند از طریق کاهش التهاب عروق، بهبود عملکرد سلول‌های پوشاننده رگ‌ها (اندوتلیوم) و نیز کاهش اکسیداسیون چربی‌های خون، خطر بروز بیماری‌های قلبی-عروقی را کاهش دهد. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مصرف کورکومین می‌تواند سطح LDL (کلسترول بد) و تری‌گلیسرید را در افراد مبتلا به چربی خون بالا کاهش دهد .

از سوی دیگر، بهبود عملکرد اندوتلیال (Endothelial Function) نقشی کلیدی در پیشگیری از گرفتگی عروق دارد و تحقیقات حاکی از آن است که زردچوبه می‌تواند در کنار یک رژیم غذایی متعادل و سبک زندگی مناسب، بر سلامت عروق تأثیر مثبت بگذارد .

4.کورکومین می­تواند فاکتور نورون­زایی مشتق شده از مغز را تقویت کند

در گذشته گمان میشد که نورون‌ها پس از اوایل کودکی دیگر قادر به تقسیم و تکثیر نیستند. اما امروزه دانشمندان می­دانند که اینطور نیست.

نورون­ها قادر به ایجاد اتصالات جدید هستند و در نواحی خاصی از مغز می­توانند تکثیر شوند و تعدادشان افزایش یابد. یکی از محرک­های اصلی این فرآیند فاکتور نورون­زایی مشتق از مغز (BDNF) است. این فاکتور ژنی است که در ساخت پروتئینی که مسئول ارتقاء حیات نورون‌ها است نقش دارد. پروتئین BDNF در حافظه و یادگیری نقش دارد و می­توان آن را در مناطقی از مغز که مسئول خوردن، نوشیدن و وزن بدن هستند، یافت.

بسیاری از اختلالات رایج مغزی از جمله افسردگی و بیماری آلزایمر با کاهش سطح پروتئین BDNF، مرتبط است. جالب است که مطالعات حیوانی نشان داده است که کورکومین می­تواند سطح BDNF مغز را افزایش دهد. افزایش این پروتئین می­تواند در به تأخیر انداختن یا حتی معکوس کردن بسیاری از بیماری­های مغزی و کاهش عملکرد مغزی مرتبط با افزایش سن مؤثر باشد. با این حال، از آنجایی که این مطالعات بر روی حیوانات انجام شده است، نمی توان گفت که نتایج برای انسان­ها نیز مشابه خواهد بود.

5. پیشگیری بالقوه از سرطان

گزارش‌های علمی وجود دارد که نشان میدهد کورکومین می‌تواند از طریق مهار مسیرهای سلولی دخیل در رشد و تکثیر سلول‌ها و نیز القای آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی)، در پیشگیری یا محدود کردن گسترش برخی از سرطان‌ها نقش داشته باشد.

همچنین خاصیت آنتی‌اکسیدانی زردچوبه می‌تواند با خنثی کردن عوامل آسیب‌رسان سلولی، ابتلا به برخی از انواع سرطان‌ها را کاهش دهد. اگرچه برای تأیید قطعی اثربخشی و دوز مناسب زردچوبه در هر نوع سرطان، مطالعات بالینی گسترده‌تری نیاز است.

به طور کلی به نظر میرسد کورکومین میتواند:

• • به مرگ سلول­های سرطانی کمک کند

  • سبب کاهش آنژیوژنز (رشد عروق خونی جدید در تومورها) شود

  • سبب کاهش متاستاز (گسترش سرطان) شود

اینکه آیا کورکومین با دوز بالا – ترجیحا با تقویت کننده جذب مانند پیپرین – می­تواند به درمان سرطان در انسان کمک کند، هنوز به درستی مورد مطالعه قرار نگرفته است. با این حال، شواهدی وجود دارد که ممکن است از بروز سرطان جلوگیری کند، به ویژه سرطان­های دستگاه گوارش مانند سرطان روده بزرگ.

6.کمک به تنظیم قند خون و دیابت

برخی مطالعات نشان داده‌اند که کورکومین می‌تواند حساسیت به انسولین را افزایش داده و از این طریق در کنترل قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مؤثر باشد. همچنین اثرات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی زردچوبه می‌تواند از عوارض دیابت مانند نفروپاتی و رتینوپاتی تا حدی جلوگیری کند.

البته میزان مصرف آن و بیو‌دسترس‌پذیری (Bioavailability) کورکومین، در کسب این فواید نقش مهمی دارد. ترکیب کورکومین با فلفل سیاه (پیپرین) یا چربی‌های سالم (نظیر روغن زیتون) می‌تواند جذب آن را تا چند برابر افزایش دهد.

7. حمایت از سلامت مغز و مبارزه با بیماری‌های عصبی

التهاب و استرس اکسیداتیو، دو عامل مؤثر در بروز بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون هستند. با توجه به خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی کورکومین، پژوهشگران به نقش محافظتی زردچوبه در برابر زوال شناختی و اختلالات عصبی امیدوارند .

بیماری آلزایمر شایع­ترین شکل زوال عقل است و هنوز هیچ درمان مؤثری برای آن وجود ندارد. به همین دلیل جلوگیری از وقوع آن در وهله اول بسیار مهم است. مشخص است که التهاب و آسیب اکسیداتیو در بیماری آلزایمر نقش دارند و کورکومین اثرات مفیدی روی هر دو آنها دارد. علاوه بر این، یکی از ویژگی‌های اصلی بیماری آلزایمر، تجمع پروتئین‌هایی به نام پلاک‌های آمیلوئیدی است. مطالعات نشان می­دهد که کورکومین می­تواند به پاکسازی این پلاک­ها کمک کند. اینکه آیا کورکومین می­تواند پیشرفت بیماری آلزایمر را کند یا معکوس کند، در حال حاضر ناشناخته است و نیاز به مطالعه دارد.

8.بهبود عملکرد گوارشی و کبدی

در طب سنتی، زردچوبه به‌عنوان محرک صفرا و کمک‌کننده به هضم غذا شناخته می‌شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که کورکومین می‌تواند از طریق کاهش التهاب در جدار روده و تسهیل ترشح اسیدهای صفراوی، به گوارش چربی‌ها و کاهش علائم سوءهاضمه کمک کند.

همچنین زردچوبه نقشی محافظتی در برابر برخی از بیماری‌های کبدی دارد و ممکن است با بهبود عملکرد آنزیم‌های کبد، در جلوگیری از تجمع چربی در کبد مؤثر باشد. این اثرات خصوصاً برای افرادی که در خطر کبد چرب غیرالکلی هستند، حائز اهمیت است.

9.حمایت از سلامت پوست

آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهاب موجود در زردچوبه، آن را به ماده‌ای مفید برای سلامت پوست تبدیل کرده است. استفاده موضعی از ماسک زردچوبه، به دلیل اثر ضدالتهابی می‌تواند در کاهش آکنه و قرمزی پوست مؤثر باشد. همچنین مصرف خوراکی آن ممکن است در بهبود بیماری‌های پوستی نظیر پسوریازیس و اگزما نقش داشته باشد .

البته هنگام استفاده موضعی، باید دقت کرد که رنگ زرد آن می‌تواند تا مدتی روی پوست باقی بماند. بهتر است از پودر باکیفیت آن استفاده کرده و پس از مدتی، پوست را به‌خوبی شستشو دهید.

10.تقویت ایمنی بدن

با توجه به خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی کورکومین، این ماده می‌تواند در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن مفید باشد. استرس، کمبود خواب و رژیم غذایی نامناسب از جمله عوامل تضعیف‌کننده سیستم ایمنی هستند و ترکیبات موجود در زردچوبه می‌توانند تا حدی از اثرات این عوامل بکاهند. البته این موضوع به معنای کافی بودن تنها مصرف این ادویه برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی نیست، بلکه همراهی آن با سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب، کارایی بیشتری خواهد داشت.

11.  درمان افسردگی

کورکومین در درمان افسردگی مؤثر است. در یک کارآزمایی کنترل شده، 60 فرد مبتلا به افسردگی به طور تصادفی در سه گروه قرار گرفتند یک گروه پروزاک، گروه دیگر 1 گرم کورکومین و گروه سوم همزمان پروزاک و کورکومین مصرف کردند. پس از 6 هفته، کورکومین به بهبودهایی مشابه با پروزاک منجر شد. گروهی که همزمان پروزاک و کورکومین مصرف کردند نیز بهترین بهبودی را داشتند. بر طبق این مطالعه کوچک، کورکومین ممکن است به اندازه داروی ضد افسردگی مؤثر باشد.

علاوه براین افسردگی با کاهش سطح BDNF  و کوچک شدن هیپوکامپ، ناحیه ای از مغز که در یادگیری و حافظه نقش دارد، مرتبط است. کورکومین می­تواند به افزایش سطح BDNF کمک کند و برخی از این تغییرات را معکوس کند. همچنین شواهدی وجود دارد که کورکومین می­تواند انتقال دهنده ­های عصبی مغز – سروتونین و دوپامین – را تقویت کند.

12. بیماران آرتریت به خوبی به مکمل­ های کورکومین پاسخ می­­دهند

آرتروز یک مشکل رایج است. انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد که بیشتر آنها با التهاب مفاصل همراه هستند. با توجه به اینکه کورکومین یک ترکیب ضد التهابی قوی است، منطقی است که بتواند به بهبود آرتریت کمک کند. مطالعه­ ای بر روی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داد که کورکومین حتی مؤثرتر از داروهای ضد التهابی است.