فواید چای رازیانه برای سلامتی چیست؟
چای رازیانه از دم کردن دانه‌های خُرد شده رازیانه درست می شود. برخی تحقیقات نشان می دهند که این چای خواص بالقوه ای برای سلامتی دارد. تسکین دردهای قاعدگی، تنظیم قند خون، مباررزه با عفونت ها، بهبود هضم، حافظه و افزایش سطح آنتی اکسیدان های بدن، برخی از فواید چای رازیانه برای سلامتی هستند.
رازیانه گیاه نسبتاً ملایمی است اما ممکن است برخی به آن حساسیت داشته باشند به ویژه افرادی که به هویج یا کرفس حساسیت دارند. علاوه براین رازیانه حاوی ترکیب آنتول است که مصرف مقادیر زیاد آن، می تواند منجر به مسمومیت و عوارض جانبی در نوزادان شود.
هشدار
برخی مطالعات نشان داده‌اند که رازیانه اثر استروژنی دارد، یعنی اثرات هورمون استروژن را در بدن تقلید میکند. بنابراین، زنان باردار به هیچ وجه نباید چای رازیانه بنوشند.
رازیانه چیست؟
رازیانه گیاهی بلند با ساقه‌های توخالی و گل‌های زرد است. این گیاه در اصل بومی مدیترانه است اما امروزه در سراسر جهان رشد میکند و قرن‌ها است که بعنوان یک گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.
این گیاه طعم متمایزی شبیه شیرین بیان دارد و می توان در بسیاری از غذاهای مختلف از آن استفاده کرد.
به طور کلی تمام قسمت‌های گیاه رازیانه از جمله برگ‌ها، دانه‌ها و پیاز آن قابل استفاده هستند.
چای رازیانه چیست؟
برای تهیه این چای می‌توانید دانه‌های رازیانه را خرد کرده و دم کنید تا یک چای با عطر و طعمی قوی درست شود. طعم این چای کمی شبیه شیرین بیان است و رایحه‌ای آرامش‌بخش و کمی تلخ دارد.
تفاوت چای رازیانه با عصاره رازیانه چیست؟
عصاره دانه رازیانه همان چای رازیانه نیست. اگرچه هر دو از یک گیاه تهیه می شوند اما از نظر شکل و غلظت متفاوت هستند.
چای رازیانه کمتر فرآوری می‌شود، در حالی که عصاره رازیانه غلیظ‌تر و قوی‌تر است و اثرات آن نیز به مراتب قوی تر است.
فواید رازیانه
اگرچه همه فوایدی که ادعا می شود چای رازیانه دارد، توسط شواهد علمی هنوز تأیید نشده، اما قرن ها است که انسان از این گیاه برای موارد زیر استفاده می کند:
- تحریک ادرار
- تقویت متابولیسم
- درمان فشار خون بالا
- بهبود بینایی
- جلوگیری از آب سیاه (گلوکوم)
- تنظیم اشتها
- پاکسازی مخاط از مجاری تنفسی
- کاهش استرس
- سم‌زدایی بدن
فواید چای رازیانه
۱. تسکین درد قاعدگی
داشتن قاعدگی های دردناک یا دیسمنوره، یک مشکل شایع در بسیاری از زنان است. اغلب زنان برای تسکین این دردها به سراغ داروهای بدون نسخه مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) می روند.
با این حال، تقریباً ۵۱ درصد از زنان مبتلا به گرفتگی‌های شدید قاعدگی با وجود مصرف این داروها، همچنان درد و ناراحتی دارند.
بررسی ها نشان میدهد استفاده از درمان های مکمل مانند چای رازیانه می تواند در تسکین دردهای قاعدگی مؤثر باشد. رازیانه به کاهش اسپاسم و انقباضات رحمی کمک میکند و همین امر باعث کاهش درد و ناراحتی در قاعدگی های دردناک (دیسمنوره) می شود.
۲. مبارزه با عفونت
یکی از فواید چای رازیانه در طب سنتی، درمان بیماری های ساده مانند سرفه و سرماخوردگی است. خواص ضد میکروبی و ضد ویروسی این گیاه سبب می شود که نوشیدن چای یا دم کرده آن باعث تسکین علائم سرماخوردگی شود.
۳. تنظیم قند خون
بسیاری از پزشکان طب سنتی، نوشیدن چای رازیانه را برای تنظیم قند خون توصیه می کنند.
نتایج پژوهشی که در سال 2023 بر روی موش ها انجام شد نشان داد که ماده اصلی موجود در روغن اسانس رازیانه بنام آنتول باعث کاهش سطح قند خون در موش ها می شود. علاوه براین مصرف موضعی و خوراکی آن نیز خطر عوارض چشمی، کلیوی و کبدی ناشی از دیابت را کاهش میدهد.
۴. درمان مشکلات گوارشی
هزاران سال است که انسان ها از دانه رازیانه بعنوان ملین استفاده می کنند. این دانه به شل شدن عضلات صاف دستگاه گوارش کمک میکند و گاز، نفخ و سوء هاضمه را کاهش میدهد.
از دیگر فواید چای رازیانه، کمک به سلامت دستگاه گوارش است. عصاره دانه رازیانه در محافظت و تقویت پوشش روده در سلول‌های کشت‌شده در آزمایشگاه خواص مفیدی نشان داده است. به همین دلیل محققان احتمال میدهند که گیاه رازیانه برای درمان بیماری التهابی روده (IBD) مفید باشد.
5. افزایش تولید شیر مادر
به طور سنتی از رازیانه برای افزایش کیفیت و کمیت شیر مادر استفاده می شود. در مطالعه‌ای بر روی 66 مادری که به تازگی زایمان کرده بودند، مشخص شد که نوشیدن چای رازیانه باعث افزایش میزان تولید شیر در بدن آنها شده است.
با این وجود اگر در دوران شیردهی هستید، بدون مشورت پزشک اقدام به مصرف رازیانه نکنید.
6. بهبود و درمان اختلالات خواب
برخی افراد از چای رازیانه به عنوان راهی برای بهبود خواب و درمان اختلالات خواب مانند بی‌خوابی استفاده میکنند. با این حال، بررسی ویژگی های خواب آور این گیاه تأثیر قابل توجهی بر بهبود کیفیت خواب، مدت زمان خواب و درمان بی خوابی نشان نداده است.
7. افزایش میزان آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن
رازیانه حاوی آنتی‌اکسیدان‌های فراوانی است که از بدن در برابر رادیکال های آزاد، محافظت می کنند. استفاده از دانه‌های تازه آن برای تهیه چای یک منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی است.
8. خوشبو کردن نفس
نوشیدن یک فنجان چای رازیانه پس از غذا ممکن است به رفع بوی بد دهان کمک کند.
عوارض جانبی و ملاحظات مصرف
- رازیانه نسبتاً گیاه ملایم و بی خطری است و اکثر بزرگسالان تحمل مصرف آن را دارند. با این حال ممکن است برخی به آن حساسیت داشته باشند به ویژه کسانی که به هویج یا کرفس حساسیت دارند.
- این گیاه اثر استروژنی دارد یعنی اثرات هورمون استروژن را تقلید میکند و ممکن است بر سطح هورمون ها تأثیر بگذارد. بنابراین، افراد باردار به هیچ وجه نباید چای رازیانه بنوشند.
- استراگول که یکی از عناصر اصلی رازیانه است، یک ماده سرطان زا در جوندگان است. اگرچه سرطان‌زایی استراگول در انسان ها ثابت نشده، اما افراد مبتلا به سرطان (به ویژه افرادی که سرطان‌هایی دارند که به استروژن حساس هستند) یا در معرض خطر بالای ابتلا به این بیماری هستند، بهتر است چای رازیانه مصرف نکنند.
- مصرف زیاد این گیاه به دلیل وجود ترکیب آنتول آن، می تواند منجر به مسمومیت و عوارض جانبی در نوزادان شود.
- در دوران شیردهی یا بارداری، قبل از امتحان کردن چای یا مکمل‌های رازیانه حتما با پزشک مشورت کنید.
- دمنوش‌های گیاهی معمولاً حاوی طیف گسترده‌ای از مواد تشکیل‌دهنده هستند، بنابراین هنگام خرید هرگونه دمنوشی، برچسب محصول را خوب بررسی کنید.
بهترین دوز مصرف
مطالعات در مورد اثر چای رازیانه از نظر دوز بسیار متفاوت است. برای اینکه مشخص شود که دوز ایده آل و یا محدودیت مصرف روزانه چقدر است، نیاز به تحقیقات بیشتری است.
از آنجایی که این چای بر هضم غذا تأثیر می‌گذارد، بهتر است با یک فنجان شروع کنید و ببینید بدن شما چه واکنشی نسبت به آن نشان میدهد.
طرز تهیه چای رازیانه
دانه‌های تازه رازیانه را از خود گیاه یا فروشگاه تهیه کنید و مراحل زیر را دنبال کنید:
- دانه ها را خرد کنید و در یک دمنوش ساز، قوری یا چای کیسه‌ای خالی بریزید
- آب داغ اضافه کنید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا خوب دم بکشد
- می توانید برای بهتر شدن طعم آن، عسل یا زنجبیل اضافه کنید
- هر چه چای بیشتر دم بکشد، طعم قوی‌تر خواهد داشت
