تستوسترون درمانی در زنان چه فواید و عوارضی دارد؟
- فواید تستوسترون درمانی در زنان
- علائم پایین بودن سطح تستوسترون در زنان
- عوارض جانبی تستوسترون درمانی در زنان
- خلاصه
اهمیت هورمون تستوسترون در زنان اغلب نادیده گرفته می شود در حالیکه نقش کلیدی در میل جنسی، سلامت استخوان ها، قدرت عضلانی، توانایی تفکر و خلق و خوی آنان دارد. برخی از مطالعات نشان می دهند که تستوسترون درمانی در زنان با دوز پایین می تواند مفید باشد به ویژه در دوران یائسگی. با این وجود هنوز سازمان های نظارتی در بسیاری از کشورها از جمله سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، فرمول ها و دوزهای تستوسترون پیشنهادی برای زنان را تأیید نکرده اند.

برخی از پزشکان ممکن است نسخه های تستوسترون تأیید شده برای مردان را برای زنان تجویز کنند اما این یک درمان بدون مجوز (خارج از برچسب) است. اگر دارویی که برای درمان یک بیماری تأیید شده است برای درمان بیماری دیگری استفاده شود به آن استفاده خارج از برچسب یا بدون مجوز می گویند.
فواید تستوسترون درمانی در زنان
تستوسترون درمانی در زنان با دوز پایین می تواند به بهبود علائم یائسگی کمک کند
در بدن یک زن قبل از رسیدن به دوران یائسگی، 3 برابر استروژن، تستوسترون تولید می شود (البته این مقدار در مقایسه با میزانی که در بدن مردان تولید می شود بسیار کمتر است). با این حال، با بالا رفتن سن و عمل هایی مانند اوفورکتومی (برداشتن تخمدان ها)، سطح تستوسترون ممکن است به تدریج یا به طور ناگهانی در زنان کاهش یابد.
بررسی مطالعات نشان می دهد که اگر در درمان جایگزینی استروژن (HRT)، هورمون تستوسترون نیز افزوده شود عملکرد جنسی و سلامت و رفاه عمومی در زنان یائسه بهبود بیشتری می یابد.
ترکیب دوز پایین تستوسترون با استروژن به عنوان بخشی از درمان جایگزینی هورمون (HRT) باعث نتایج زیر می شود:
- بهبود میل جنسی، لذت، برانگیختگی و ارگاسم
- تقویت تصویر ذهنی از خود
- بهبود علائم جسمانی مانند دردهای عضلانی و درد مفاصل
- افزایش تراکم استخوان
- افزایش عملکرد شناختی
- افزایش جریان خون در اندام تناسلی
- بهبود خلق و خو، انگیزه و انرژی
با این حال همچنان، استفاده از آندروژن ها ( اسم کلی هر نوع هورمون مردانه) در زنان یائسه بسیار بحث برانگیز است. (آندروژن ها هورمون هایی هستند که در ویژگی های مردانه و تولید مثل نقش دارند)
تستوسترون درمانی در زنان با دوز پایین می تواند باعث افزایش میل جنسی شود
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد استفاده از تستوسترون میتواند به درمان اختلالات جنسی، مانند اختلال بی میلی جنسی یا کم میلی جنسی (HSDD) در زنان مؤثر باشد. این اختلال عموماً با پریشانی ناشی از کاهش علاقه به رابطه جنسی مشخص میشود.
تستوسترون درمانی در زنان با دوز پایین در روند تغییر و تأیید جنسیت مؤثر است
مصرف تستوسترون با دوز پایین در زنانی که قصد تغییر جنسیت دارند، اثرات مردانهسازی محدودی مانند بم شدن صدا و افزایش توده عضلانی دارد و به تغییرات فیزیکی تدریجی کمک می کند. این دوزهای پایین “میکرودوز” نامیده می شوند. تستوسترون با دوز پایین می تواند حدود 20 میلی گرم در هفته به صورت تزریقی یا سایر اشکال دیگر مانند کرم ها یا چسب ها تجویز شود.
برای جلوگیری از رشد موهای زائد ناخواسته در اثر مصرف تستوسترون می توان از مهارکننده های 5- آلفا ردوکتاز استفاده کرد. این مهارکنندهها تبدیل تستوسترون را به شکل قویتر آن که مسئول رشد مو است، متوقف میکنند.
علائم پایین بودن سطح تستوسترون در زنان
بدون در نظر گرفتن جنسیت، تستوسترون نقش مهمی در سلامت کلی بدن دارد. در زنان پایین بودن سطح این هورمون می تواند منجر به علائم مختلفی شود، از جمله:
- خلق و خوی پایین و نارضایتی
- خستگی غیر قابل توضیح
- تغییرات در عملکرد جنسی مانند کاهش میل جنسی
- تغییرات شناختی (تفکر، استدلال و حافظه)
- علائم وازوموتور مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه
- کاهش تراکم استخوانی
- کاهش قدرت عضلانی
عوارض جانبی تستوسترون درمانی در زنان
تستوسترون درمانی با دوز پایین در زنان می تواند منجر به علائم مردانه و خونریزی غیر طبیعی در رحم شود. همچنین نگرانی هایی در مورد افزایش ریسک ابتلا به سرطان سینه و خطرات قلبی عروقی وجود دارد.
بالا رفتن سطح تستوسترون در زنان می تواند باعث عوارض جانبی شود که عبارتند از:
- آکنه و چرب شدن پوست
- افزایش رشد موهای صورت و بدن
- بم شدن صدا
- تغییر بوی بدن
- تغییرات قاعدگی مانند متوقف شدن چرخه قاعدگی
- بزرگ شدن کلیتوریس
- آتروفی سینه (کوچک شدن بافت پستان)
- کاهش حساسیت پستان ها
- افزایش توده عضلانی و قدرت
- توزیع مجدد چربی بدن (موجب تغییر شکل اندام و فرم بدن می شود)
- سردرد
- حالت تهوع یا استفراغ
- تغییر رنگ یا بافت پوست، مانند تیره شدن یا ضخیم شدن پوست
- تغییرات خلقی، از جمله افزایش پرخاشگری یا تحریک پذیری
- مشکلات قلبی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی
- مشکلات کبدی، از جمله آسیب یا بیماری کبد
- افزایش خطر لخته شدن خون
- ناباروری به دلیل سرکوب تخمک گذاری
خلاصه
اگرچه تستوسترون برای سلامت و رفاه عمومی بدن ضروری است اما تحقیقات محدودی در مورد فواید و خطرات تستوسترون درمانی در زنان وجود دارد. تحقیقات اولیه نشان می دهند که تستوسترون درمانی با دوز پایین در زنان می تواند در بهبود علائم یائسگی، درمان اختلال بی میلی یا کم میلی جنسی و مراقبت های تغییر و تأیید جنسیت مفید باشد. با این حال هنوز فرمول ها و دوزهای تستوسترون، توسط سازمان های نظارتی در بسیاری از کشورها از جمله سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، مورد تأیید قرار نگرفته اند.