راهنمای یائسگی

یائسگی زمانی کامل می شود که به مدت 1 سال پریود نشده باشید. به این حالت یائسگی می گویند.

یائسگی جراحی زمانی اتفاق می افتد که درمان های جراحی باعث کاهش استروژن شود. اگر هر دو تخمدان شما برداشته شوند، ممکن است این اتفاق بیفتد. یائسگی گاهی اوقات می تواند ناشی از داروهای مورد استفاده برای شیمی درمانی یا هورمون درمانی (HT) برای سرطان سینه باشد.

علائم

علائم در افراد مختلف، متفاوت است. ممکن است 5 سال یا بیشتر ادامه داشته باشد و برای برخی از زنان شدیدتر باشد.

علائم یائسگی جراحی می تواند شدیدتر باشد و به طور ناگهانی شروع شود.

اولین چیزی که ممکن است متوجه شوید این است که عادت ماهانه شروع به تغییر می کند. ممکن است تعداد دفعات آن بیشتر یا کمتر از قبل شود.

علائم رایج یائسگی عبارتند از:

• • دوره های قاعدگی که کمتر اتفاق می افتد و در نهایت متوقف می شود
  • تپش قلب
  • گرگرفتگی معمولاً در طی 1 تا 2 سال اول شدیدتر است
  • عرق شبانه
  • برافروختگی پوست
  • مشکلات خواب (بی خوابی)
  • فراموشی (در برخی از زنان)
  • سردرد
  • نوسانات خلقی، از جمله تحریک پذیری، افسردگی و اضطراب
  • نشت ادرار
  • خشکی واژن و مقاربت جنسی دردناک
  • کاهش علاقه به رابطه جنسی
  • عفونت های واژن
  • درد مفاصل

معاینات و آزمایشات

برای بررسی تغییرات هورمونی می توان از آزمایش خون و ادرار استفاده کرد. پزشک متخصص براساس نتایج تشخیص می دهد که آیا شما به یائسگی نزدیک شده‌اید یا یائسگی را پشت سر گذاشته‌اید. اگر قاعدگی به طور کامل متوقف نشده باشد، پزشک برای بررسی وضعیت یائسگی شما نیاز به آزمایش و بررسی سطح هورمونی خواهد داشت.

آزمایشاتی که ممکن است انجام شود عبارتند از:

• • آزمایش استرادیول
  • آزمایش هورمون محرک فولیکول (FSH)
  • آزمایش هورمون لوتئینه کننده (LH)

از دیگر بررسی ها، معاینه لگن است. کاهش استروژن می تواند باعث ایجاد تغییراتی در پوشش داخلی واژن شود.

از دست دادن استخوان در چند سال اول یائسگی افزایش می یابد. معمولا پزشکان آزمایش تراکم استخوان برای بررسی از دست دادن استخوان مربوط به پوکی استخوان را تجویز می کنند. این تست تراکم استخوان برای همه زنان در سن 65 سالگی در صورتی که قبلا آن را انجام نداده اند توصیه می شود. اگر به دلیل سابقه خانوادگی یا داروهایی که مصرف می کنید، در معرض خطر بیشتر پوکی استخوان هستید، ممکن است این آزمایش زودتر توصیه شود.

درمان

درمان ممکن است شامل تغییر سبک زندگی، هورمون درمانی(HT) یا هر دو باشد. درمان به عواملی مانند شدت علائم ، وضعیت کلی سلامت و ترجیحات شما بستگی دارد.

هورمون درمانی

اگر گرگرفتگی شدید، تعریق شبانه، مشکلات خلقی یا خشکی واژن دارید هورمون درمانی می تواند به شما کمک کند. هورمون درمانی با  استفاده از استروژن و گاهی اوقات پروژسترون انجام می شود.

برخی مطالعات فواید و خطرات هومون درمانی را مورد تردید قرار داده اند، از جمله خطر ابتلا به سرطان سینه، حملات قلبی، سکته مغزی و لخته شدن خون. با این حال، استفاده از این روش در 10 سال اول پس از یائسگی با خطرات احتمالی کمتری همراه است.

توصیه های خاص

• • هورمون درمانی برای زنانی که به تازگی وارد یائسگی شده اند انجام شود.
  • هورمون درمانی نباید برای زنانی که سال ها پیش یائسه شده اند استفاده شود، به جز برای درمان های استروژن واژینال.
  • هورمون درمانی نباید بیش از حد لازم استفاده شود. برخی از زنان ممکن است به دلیل گرگرفتگی دردسرساز، نیاز به استفاده طولانی مدت از استروژن داشته باشند. در افرادی که سالم هستند مصرف طولانی مدت بی خطر است.

برای کاهش خطرات استروژن درمانی، پزشک شما ممکن است توصیه کند که:

• دوز کمتر استروژن یا یک داروی دیگر استروژن (مثلاً یک کرم واژینال یا چسب پوستی به جای قرص) را استفاده کنید. استفاده از چسب ها ایمن تر از استروژن خوراکی است، زیرا از افزایش خطر لخته شدن خون که با مصرف استروژن خوراکی مشاهده می شود، جلوگیری می کند.
• معاینات فیزیکی مکرر و منظم، از جمله معاینه پستان و ماموگرافی
• زنانی که رحم دارند (یعنی جراحی برای برداشتن آن انجام نداده اند) باید استروژن همراه با پروژسترون مصرف کنند تا از سرطان پوشش داخلی رحم (سرطان آندومتر) جلوگیری کنند.

جایگزین های هورمون درمانی

داروهای دیگری نیز وجود دارند که می توانند به نوسانات خلقی، گرگرفتگی و سایر علائم کمک کنند. از جمله:

• • داروهای ضد افسردگی، از جمله پاروکستین (پاکسیل)، ونلافاکسین (افکسور)، بوپروپیون (ولبوترین) و فلوکستین (پروزاک)
  • داروی فشار خون به نام کلونیدین
  • گاباپنتین، داروی تشنجی که به کاهش گرگرفتگی نیز کمک می کند

رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی

تغییراتی در سبک زندگی که می تواند برای کاهش علائم یائسگی مفید باشد:

تغییرات رژیم غذایی:

• • از مصرف کافئین، الکل و غذاهای تند خودداری کنید.
  • غذاهای حاوی سویا بخورید. سویا حاوی استروژن است.
  • سعس کنید مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D از طریق غذاها یا مکمل ها دریافت کنید.

ورزش و تکنیک های تمدد اعصاب:

• • به اندازه کافی ورزش کنید.
  • تمرینات کگل را هر روز انجام دهی تا عضلات واژن و لگن شما تقویت شوند.
  • هر زمان که گرگرفتگی شروع شد، تنفس آهسته و عمیق را تمرین کنید. سعی کنید 6 نفس در دقیقه بکشید.
  • یوگا، تای چی یا مدیتیشن را امتحان کنید.

تغییرات دیگر:

• • لباس های راحت و سبک بپوشید
  • رابطه جنسی داشته باشید
  • در صورت نیاز به دلیل خشکی واژن، هنگام رابطه جنسی از روان کننده های مبتنی بر آب یا مرطوب کننده واژن استفاده کنید.
  • از متخصص طب سوزنی کمک بگیرید

عوارض احتمالی

برخی از زنان بعد از یائسگی خونریزی واژینال دارند که جای نگرانی نیست. با این حال، اگر این اتفاق افتاد باید به پزشک خود اطلاع دهید، به خصوص اگر بیش از یک سال پس از یائسگی رخ دهد، ممکن است نشانه اولیه مشکلاتی مانند سرطان باشد. پزشک ممکن است بیوپسی از پوشش رحم، سونوگرافی واژینال یا هر دو را انجام دهد.

کاهش سطح استروژن با برخی از اثرات طولانی مدت مرتبط است، از جمله:

• از دست دادن استخوان و پوکی استخوان در برخی از زنان
• تغییرات در سطح کلسترول و خطر بیشتر برای بیماری قلبی

به پزشک متخصص مراجعه کنید اگر:

• بین پریودها خون می بینید

• 12 ماه متوالی بدون پریود بوده اید و خونریزی واژینال یا لکه بینی دوباره به طور ناگهانی شروع می شود (حتی مقدار کمی خونریزی)

جلوگیری

یائسگی بخشی طبیعی از زندگی یک زن است. نیازی به پیشگیری نیست. با انجام اقدامات زیر می توانید خطر ابتلا به مشکلات طولانی مدت مانند پوکی استخوان و بیماری های قلبی را کاهش دهید:

• فشار خون، کلسترول و سایر عوامل خطر بیماری قلبی را کنترل کنید.
• سیگار نکشید. مصرف سیگار می تواند باعث یائسگی زودرس شود.
• ورزش منظم داشته باشید. ورزش های مقاومتی به تقویت استخوان ها و بهبود تعادل کمک می کند.
• در صورت بروز علائم اولیه از دست دادن استخوان یا داشتن سابقه خانوادگی پوکی استخوان، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
• کلسیم و ویتامین D مصرف کنید.