هورمون ها و تغییرات آنها با افزایش سن

• برخی از بافت های هدف نسبت به هورمون کنترل کننده خود حساسیت کمتری پیدا می کنند.
• مقدار هورمون های تولید شده نیز ممکن است تغییر کند.
• سطح برخی از هورمون ها در جریان خون افزایش، برخی کاهش و برخی نیز بدون تغییر می ماند.
• متابولیز یا همان تجزیه هورمون ها نیز کندتر می شود.
• بسیاری از اندام هایی که هورمون تولید می کنند توسط هورمون های دیگر کنترل می شوند. افزایش سن این روند را نیز تغییر می دهد. 

غدد و افزایش سن

• غده هیپوتالاموس

هیپوتالاموس هورمون هایی تولید می کند که سایر ساختارهای غدد درون ریز از جمله غده هیپوفیز را کنترل می کند. این غده در مغز قرار دارد.

• غده هیپوفیز

غده هیپوفیز در میانسالی به حداکثر اندازه خود می رسد و سپس به تدریج کوچکتر می شود. این غده در مغز قرار دارد و دارای دو بخش است:

• • قسمت پشتی (خلفی)، هورمون های تولید شده در هیپوتالاموس را ذخیره می کند.
  • قسمت جلویی (قدامی)، هورمون هایی تولید می کند که بر رشد، غده تیروئید (TSH)، قشر آدرنال، تخمدان ها، بیضه ها و سینه ها تأثیر می گذارد.

• غده تیروئید

غده تیروئید هورمون هایی تولید می کند که به کنترل متابولیسم بدن کمک می کند. با افزایش سن، تیروئید ممکن است توده ای (ندولار) شود. فرآیند کند شدن متابولیسم با افزایش سن از حدود 20 سالگی شروع می شود. از آنجایی که هورمون های تیروئید با همان سرعت تولید و تجزیه می شوند (متابولیز می شوند)، تست های عملکرد تیروئید اغلب هنوز طبیعی هستند. بالا رفتن سطح هورمون تیروئید ممکن است  منجر به افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی شود.

• غدد پاراتیروئید

پاراتیروئید چهار غده ریز در اطراف تیروئید هستند. هورمون پاراتیروئید بر سطح کلسیم و فسفات تأثیر می گذارد که در استحکام استخوان ها مؤثرند. سطح ترشح آن با افزایش سن افزایش می یابد که می تواند سبب ابتلا به پوکی استخوان شود.

• غده پانکراس

انسولین توسط پانکراس تولید می شود و به قند (گلوکز) کمک می کند تا از خون به داخل سلول ها برود. بدن از این قند بعنوان انرژی استفاده می کند.

پس از 50 سالگی، هر ده سال به طور میانگین سطح گلوکز ناشتا بین 6 تا 14 میلی گرم در دسی لیتر افزایش می یابد زیرا سلول ها نسبت به اثرات انسولین حساسیت کمتری نسبت به قبل دارند. هنگامی که سطح آن به 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر برسد، فرد به دیابت مبتلا می شود.

• غدد فوق کلیوی

همانطور که از اسمشان پیداست این غدد بالای کلیه ها قرار گرفته اند. قشر آدرنال، لایه سطحی، هورمون های آلدوسترون، کورتیزول و دهیدرواپی آندروسترون را تولید می کند.

آلدوسترون تعادل مایعات و الکترولیت ها را تنظیم می کند. ترشح آلدوسترون با افزایش سن کاهش می یابد. این کاهش می تواند منجر به سبکی سر و افت فشار خون با تغییر موقعیت ناگهانی (افت فشار خون ارتواستاتیک) شود.

کورتیزول، در پاسخ به استرس ترشح می شود و بر تجزیه گلوکز، پروتئین و چربی تاثیر می گذارد و اثرات ضد التهابی و ضد حساسیت دارد. ترشح کورتیزول نیز با افزایش سن کاهش می یابد، اما سطح آن در خون تقریباً ثابت می ماند.

سطح دهیدرواپی آندروسترون نیز کاهش می یابد. اگرچه اثرات آن بر روی بدن هنوز مشخص نیست.

• تخمدان ها و بیضه ها

تخمدان ها و بیضه ها دو وظیفه دارند. آنها سلول های تولید مثل (تخمک و اسپرم) را تولید می کنند. همچنین هورمون های جنسی که مسئول ویژگی های جنسی ثانویه (سینه ها و موهای صورت) هستند را تولید می کنند.

با افزایش سن، سطح تستوسترون در مردان کاهش می یابد، در زنان نیز پس از یائسگی سطح استروژن کاهش می یابند.

تغییرات هورمون ها

به طور کلی با افزایش سن ترشح برخی از هورمون ها در بدن کاهش می یابد، برخی تغییر نمی کند و برخی دیگر نیز افزایش می یابد.

آنهایی که معمولاً کاهش می یابند عبارتند از:

• • آلدوسترون
  • کلسی تونین
  • هورمون رشد
  • رنین
  • سطح استروژن (در زنان)
  • پرولاکتین (در زنان)

آنهایی که اغلب بدون تغییر می مانند یا فقط اندکی کاهش می یابند عبارتند از:

• • کورتیزول
  • اپی نفرین
  • انسولین
  • هورمون های تیروئید T3 و T4
  • تستوسترون (معمولاً با افزایش سن مردان به تدریج کاهش می یابد)

آنهایی که ممکن است افزایش یابند عبارتند از:

• • هورمون محرک فولیکول (FSH)
  • هورمون لوتئینه کننده (LH)
  • نوراپی نفرین
  •  پاراتیروئید