چرا باید از روزه خشک اجتناب کرد؟

طرفداران این سبک از روزه داری ادعا می کنند که روزه خشک در کاهش وزن، تقویت عملکرد سیستم ایمنی، کاهش التهاب و به تأخیر انداختن پیری مؤثر است. با این حال فقدان تحقیقات و داده‌های علمی کافی در مورد فواید روزه‌ داری خشک، صحت این ادعاها را در هاله ای از ابهام قرار داده است.

جولیا زومپانو، متخصص تغذیه می گوید: «داده های زیادی در مورد فواید روزه داری خشک وجود ندارد. نبود مایعات در این شکل از روزه داری می تواند منجر به کم آبی بدن، مشکلات کلیوی و عوارض جانبی خطرناک دیگری شود».

در واقع، نظر زومپانو همانند برخی متخصصین دیگر این است که همه مزایایی که می توان از روزه داری خشک کسب کرد، از دیگر روش های امن تر روزه داری مانند روزه متناوب نیز می توان بدست آورد.

فواید انواع روزه داری

مطالعات نشان می دهد که انواع روزه داری از جمله روزه متناوب و روزه خشک فوایدی برای سلامتی دارند از جمله:

• بهبود متابولیسم (سوخت و ساز بدن)
• کاهش وزن
• بهبود عملکرد سیستم ایمنی
• کاهش مقاومت به انسولین
• کاهش استرس اکسیداتیو
• کاهش التهاب
• بهبود سلامت قلب
• بهبود سلامت مغز
• تحریک ترمیم سلولی

آیا روزه داری خشک بی خطر است؟

زومپانو عقیده دارد که روزه خشک بدلیل خطر ایجاد کم آبی، روش بی خطری نیست و میتواند باعث بروز مشکلات جدی شود.

عوارض ناشی از روزه خشک که عمدتاً بدلیل کم آبی و کمبود مایعات در بدن ایجاد می شوند، عبارتند از:

• گرسنگی
• خستگی
• تحریک پذیری
• سردرد
• حالت تهوع
• ناتوانی در خوابیدن
• سرگیجه یا سبکی سر (بدلیل هیپو گلیسمی یا همان پایین بودن غیر طبیعی قند خون)
• خشکی دهان، لب ها و چشم ها
• عدم تمرکز
• کاهش ادرار
• ادرار تیره با بوی قوی
• یبوست
• مشکلات ادراری
• مشکلات کلیوی
• مشکلات ریوی
• اختلالات خوردن
• سوء تغذیه

سایر عوارض ناشی از روزه داری خشک که بدلیل کم آبی شدید بدن ایجاد می شوند، عبارتند از:

• تشنج: هنگامی که تعادل الکترولیت‌های بدن مانند سدیم و پتاسیم به هم میخورد، بدن در ارسال سیگنال‌های الکتریکی از سلولی به سلول دیگر دچار مشکل می‌شود که می تواند منجر به انقباضات غیر ارادی عضلات ،از دست دادن هوشیاری و کاهش شدید فشار خون شود.

• تورم مغز: وقتی بعد از کم آبی، دوباره مایعات دریافت می کند، بدن تلاش می کند آب زیادی به سلول برگرداند. در طی این فرآیند، برخی از سلول ها ممکن است متورم و پاره شوند. اگر این اتفاق برای سلول های مغز بیفتد، پیامدهای جدی و خطرناکی به دنبال دارد.

• آسیب گرمایی: اگر در حین ورزش شدید یا زمانی که بدن بسیار گرم است، سریع خشک شوید، ممکن است دچار آسیب گرمایی شوید مانند گرمازدگی. گرمازدگی شدید بسیار خطرناک است و در صورت عدم درمان به موقع،حتی خطر جانی دارد و می تواند باعث مرگ شود!

• نارسایی کلیه: اگر بدلیل کم آبی، کلیه ها قادر به حذف مایعات و مواد زائد اضافی از بدن نباشند، ممکن است باعث نارسایی کلیه ها، عفونت ادراری و سنگ کلیه شود.

• شوک بدلیل حجم کم خون: شوک هیپوولمیک زمانی رخ می دهد که حجم کم خون در بدن باعث افت فشار خون و کاهش میزان اکسیژن در بدن شود.

• کما و مرگ: اگر کم آبی شدید به سرعت درمان نشود می تواند باعث به کما رفتن فرد و حتی مرگ وی شود.

آیا کمبود مایعات در کاهش وزن مؤثر است؟

ممکن است به این فکر کنید که عدم مصرف آب و مایعات به کاهش وزن سریع‌تر کمک می‌کند اما دکتر زومپانو می گوید «اگرچه عدم مصرف مایعات در کاهش وزن مؤثر است اما تأثیر آن به حدی نیست که اثر چندانی بر سرعت کاهش وزن داشته باشد ».

طبیعی است که اگر آب مصرف نکنید، ترازو وزن کمتری نشان خواهد داد اما واقعیت این است که آنچه از دست داه اید وزن آب بدن بوده است و نه وزن واقعی بدن.

برای کاهش وزن، روش‌های مطمئن‌تری وجود دارد – یا حتی می توانید با اصلاح روزه سنتی – علاوه بر کاهش وزن از سایر فواید آن نیز بهره مند شوید. به عنوان مثال، در حین انجام یک روزه سنتی، می‌توانید میزان مصرف مایعات خود را کاهش دهید، اما آن را قطع نکنید و همچنان با نوشیدن آب در طول روز هیدراته بمانید ولی سایر نوشیدنی‌هایی که حاوی قند یا کالری اضافه شده هستند را حذف کنید.

خلاصه

به یاد داشته باشید، هیدراتاسیون، نقش کلیدی در عملکرد صحیح بدن و ذهن دارد و نوشیدن آب و مایعات باید بخشی حیاتی از برنامه روزانه شما باشد.

به نظر می رسد که برای بسیاری از افراد، خطر روزه‌ داری خشک بیشتر از فواید آن است- فوایدی که برخی از آنها از نظر بالینی هنوز ثابت نشده‌اند.