معرفی ویتامین B2 (ریبوفلاوین) و عملکرد آن در بدن

 ریبوفلاوین به طور طبیعی در برخی غذاها وجود دارد و به برخی دیگر اضافه می شود. همچنین مکمل های حاوی ویتامین بی2 در بازار در دسترس هستند.

عملکرد ویتامین B2 در بدن

 ویتامین بی2 به تجزیه پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها کمک می کند و نقش مهمی در حفظ انرژی بدن دارد. ریبوفلاوین در تبدیل کربوهیدرات ها به آدنوزین تری فسفات (ATP) در بدن نقش مهمی دارد. بدن انسان ATP را از غذا تولید می کند ( ATP یک منبع انرژی است که برای تداوم و ادامه حیات و ذخیره انرژی در عضلات ضروری است).

نقش ویتامین بی2 در بدن:

• حفظ سلامت کبد
• حفظ غشاهای مخاطی در دستگاه گوارش
• حفظ سلامت چشم، اعصاب، ماهیچه ها و پوست
• تبدیل تریپتوفان (یک اسید آمینه است) به نیاسین
• جذب و فعال کننده آهن، اسید فولیک و ویتامین های B1، B3 و B6
• کمک به تولید هورمون توسط غدد فوق کلیوی
• کمک به رشد جنین
• برخی از تحقیقات نشان می دهد که ویتامین B2 در پیشگیری از آب مروارید و سردردهای میگرنی مؤثر است اما برای تأیید قطعی این موضوع، نیاز به مطالعات بیشتری است.
• مصرف مکمل های ریبوفلاوین(B2)، B6 و منیزیم در کودکان اوتیسم می تواند سطح اسیدهای آلی غیر طبیعی در ادرار آنها را کاهش می دهد.

منابع دریافت ریبوفلاوین

خوراکی های طبیعی که حاوی ویتامین B2 هستند عبارتند از:

• ماهی، گوشت قرمز، بوقلمون، مرغ، گوشت گاو و جگر
• تخم مرغ
• محصولات لبنی
• مارچوبه
• کنگر فرنگی
• آووکادو
• فلفل قرمز
• مویز
• غلات غنی شده
• لوبیا سبز و نخود فرنگی
• قارچ
• آجیل
• جعفری
• کدو تنبل
• گل رز
• سیب زمینی شیرین
• سبزیجات چلیپایی مانند کلم بروکلی، کلم، اسفناج و شاهی
• نان های سبوس دار، نان های غنی شده و سبوس گندم
• عصاره مخمر

ویتامین B2 محلول در آب است و به همین دلیل پختن مواد غذایی باعث از بین رفتن مقدار زیادی از ریبوفلاوین آنها می شود. بخارپز کردن و پخت غذا در ماکروویو در مقایسه با جوشاندن، 2 برابر بیشتر باعث از بین رفتن ویتامین بی2 می شود.

روزانه به چه مقدار ویتامین B2 نیاز داریم؟

توصیه می شود مردان بالای 19 سال روزانه 1.3 میلی گرم و زنان بالای 19 سال 1.1 میلی گرم ویتامین بی2 مصرف کنند (از طریق رژیم غذایی و یا مکمل ها). در دوران بارداری، زنان باید روزانه 1.4 میلی گرم و در دوران شیردهی 1.6 میلی گرم ریبوفلاوین مصرف کنند.

عوارض کمبود ویتامین B2

 کمبود ویتامین B2 به عنوان آریبوفلاوینوز شناخته می شود. بدن انسان این ویتامین را به طور مداوم دفع می کند و در بدن ذخیره نمی شود و معمولاً فردی که دچار کمبود ویتامین بی2 است کمبود سایر ویتامین ها را  هم دارد.

دو نوع کمبود ریبوفلاوین وجود دارد:

• کمبود ریبوفلاوین اولیه: زمانی اتفاق می افتد که  رژیم غذایی فرد حاوی ویتامین B2 کمی باشد
• کمبود ریبوفلاوین ثانویه: به دلایل دیگری اتفاق می افتد از جمله ضعف روده در جذب ویتامین ها، ناتوانی بدن در استفاده از ویتامین بی2 و یا دفع خیلی سریع آن.

علائم و نشانه های کمبود ویتامین بی2 :

• کیلیت زاویه ای ( ترک گوشه های لب که ناشی از عفونت قارچی و یا باکتریایی، تغذیه نامناسب یا نقص سیستم ایمنی است)
• لب های ترک خورده
• خشکی پوست
• التهاب پوشش داخلی دهان
• التهاب زبان
• زخم های دهان
• قرمزی لب ها
• گلو درد
• مایع در غشاهای مخاطی
• نارسایی کمبود آهن
• حساسیت چشم ها به نور شدید
• خارش، آبریزش یا خون ریزی چشم ها
• درماتیت اسکروتوم (اگزمای اسکروتال نوعی اگزما است که بر کیسه اسکروتوم یا همان کیسه پوستی که بیضه ها را دربر می گیرد، اثر می گذارد)

عوارض جانبی مصرف بیش از حد ویتامین B2

 به طور معمول، ریبوفلاوین بی خطر است و مصرف بیش از حد آن هم بعید است، زیرا بدن ما تنها می تواند 27 میلی گرم ویتامین بی2 جذب کند و بقیه آن از طریق ادرار از بدن خارج می شود. با این حال براساس گزارش مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، مقادیر بسیار بالای ویتامین B2 ممکن است منجر به خارش، بی حسی، سوزش، ادرار زرد یا نارنجی و حساسیت به نور شود.

در صورت نیاز به مکمل برای جلوگیری از عدم تعادل ویتامین های B، از مکمل های ویتامین B کمپلکس استفاده کنید. قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنید، به خصوص که احتمال دارد با برخی از داروها تداخل داشته باشند.

تداخلات دارویی

 مکمل های حاوی ویتامین B2 ممکن است بر اثربخشی برخی داروها مانند داروهای آنتی کولینرژیک و تتراسایکلین تأثیر بگذارند.

داروهایی که ممکن است با سطوح ریبوفلاوین بدن تداخل داشته باشند عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند ایمی پرامین یا توفرانیل
• برخی از داروهای ضد روان پریشی مانند کلرپرومازین یا تورازین
• متوترکسات که در درمان سرطان و بیماری های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) استفاده می شود
• داروی فنی توئین یا دیلانتین که برای کنترل تشنج استفاده می شوند
• پروبنسید که برای درمان نقرس استفاده می شود
• دیورتیک های تیازیدی(ادرار آورها) که اغلب قرص های آب نامیده می شوند
• دوکسوروبیسین که در درمان سرطان استفاده می شود