علامت لرمیت: چیست؟ علل و درمان آن
علامت لرمیت (Lhermitte’s Sign) یک حس کوتاه مدت شبیه شوک الکتریکی است که هنگام خم کردن یا حرکت دادن گردن رخ میدهد. این حس از گردن به قسمت پایین ستون فقرات، پاها و بازوها گسترش می یابد.
علامت لرمیت خطرناک نیست و یکی از علائم شایع بیماری ام اس است. این علامت بسته به علت ممکن است یک یا چند بار در طول روز رخ دهد.
علامت لرمیت چیست؟
علامت لرمیت که با نام های پدیده لرمیت و سندروم لرمیت نیز شناخته می شود، نوعی درد عصبی است که هنگام خم شدن گردن رخ میدهد و مانند یک شوک الکتریکی است که در امتداد گردن و ستون فقرات منتقل می‌شود.
این حس الکتریکی شوک مانند و دردناک فقط چند ثانیه طول میکشد و ممکن است علاوه بر گردن و ستون فقرات به بازوها و پاها نیز منتقل شود.
پدیده لرمیت یکی از علائم شایع بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) است که ممکن است هنگام خم کردن سر به سمت جلو، سرفه یا عطسه در طول روز بارها اتفاق بیفتد.
آیا میدانید
علامت لرمیت با نام پدیده صندلی آرایشگری یا درد حاد حمله‌ای نیز شناخته می شود.
علامت لرمیت چه احساسی ایجاد می کند؟
پدیده لرمیت عمدتاً باعث ایجاد یک حس الکتریکی یا موجی می‌شود که از گردن و پشت فرد عبور می‌کند و ممکن است در بازوها، پاها، انگشتان دست و پاها هم احساس شود. این علامت مانند این است که انگشت خود را در پریز برق فرو کنید و یا به یک سیم برق‌دار دست بزنید. یک احساس کوتاه اما دردناک و قدرتمند که خوشبختانه، فقط چند ثانیه طول میکشد.
سندروم لرمیت خطرناک نیست، باعث آسیب بیشتر به نخاع نمی‌شود و بیماری ام اس را تشدید نمی کند.
تاریخچه
آمارها نشان میدهد که حدود ۳۸ درصد از افراد مبتلا به MS در در برهه‌ای از زمان، علامت لرمیت را تجربه میکنند. نام این پدیده از ژاک ژان لرمیت، متخصص مغز و اعصاب و روانپزشک مشهور فرانسوی که برای اولین بار آن را توصیف کرد، گرفته شده است.
اگرچه پدیده لرمیت گاهی بعنوان علامت اولیه ابتلا به ام اس، ظاهر می شود اما مختص بیماری ام اس نیست. هر ناهنجاری در نخاع گردن مانند التهاب یا گیرافتادن دیسک، کمبود ویتامین B12 (کوبالامین)، اسپوندیلوز گردنی و برخی شرایط دیگر می تواند باعث این پدیده شوند.
خستگی، گرمای بیش از حد یا صرفاً حرکت نادرست گردن می‌تواند باعث عود این علامت شود.
علت علامت لرمیت چیست؟
دو علت اصلی برای علامت لرمیت وجود دارد که عبارتند از:
- تخریب میلین (دمیلینه شدن)
- تحریک‌پذیری بیش از حد فیبرهای عصبی در مغز
میلین پوشش محافظ اطراف سلول عصبی است که به انتقال پیام‌ها از مغز به سایر قسمت‌های بدن کمک می‌کند.
هنگامی که این پوشش آسیب می‌بیند، برخی از حرکات گردن، ممکن است باعث واکنش بیش از حدِ عصب آسیب دیده شوند. مثلاً وقتی سر خود را حرکت می‌دهید، به خصوص به سمت سینه، این حرکت باعث می‌شود عصب آسیب دیده سیگنال‌هایی را به مغز ارسال کند. شما این سیگنال‌ها را به صورت درد یا وزوز غیرمعمول یا احساسی شبیه شوک الکتریکی احساس میکنید، حتی اگر در واقع هیچ چیزی به عصب آسیبی نرسانده باشد.
شایعترین علل پدیده لرمیت عبارتند از:
- ابتلا به بیماری زمینه‌ای که نخاع را تحت تأثیر قرار دهد مانند ام اس
- عوارض جانبی مصرف یا قطع یک دارو یا درمان مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی
بیماری هایی که ممکن است باعث علامت لرمیت شوند
شایعترین بیماری که باعث پدیده لرمیت می‌شود، مولتیپل اسکلروزیس (MS) است. مطالعات نشان میدهد که تقریباً از هر 3 فرد مبتلا به ام اس، یک نفر حداقل یکبار در طول زندگی خود، علامت لرمیت را تجربه می کند.
سایر بیماری‌های شایع که باعث این حس می‌شوند عبارتند از:
- بیماری بهجت (یک بیماری خودایمنی که باعث آسیب به رگ‌های خونی و زخم‌های دهان می‌شود)
- اسپوندیلیت گردنی
- ناهنجاری کیاری
- فتق دیسک
- بیماری مرتبط با آنتی‌بادی گلیکوپروتئین الیگودندروسیت میلین (MOGAD)
- اختلال طیف نورومیلیت اپتیک (NMOSD)
- لوپوس
- زونا
- فشردگی نخاع
- میلیت عرضی
- تروما یا آسیب جسمی
- کمبود ویتامین B12
- دریافت بیهوشی یا مداخله دیگری در ستون فقرات
- سمیت اکسید نیتریک
- اختلالات دیسک گردن که قسمت بالای ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می دهد
حرکاتی که باعث ایجاد علامت لرمیت می شوند
حرکات خاصی می‌توانند باعث ایجاد پدیده لرمیت یا باعث شروع درد ناگهانی شوند. این حرکات عبارتند از:
- خم کردن سر به پایین
- سرفه
- عطسه
- خمیازه
عوامل محرک
- گرما
- ورزش
- استرس
- خستگی
آیا میدانید
علامت لرمیت با پدیده اوتهوف متفاوت است. در پدیده اوتهوف، علائم عصبی ام اس به طور موقت هنگام قرار گرفتن در معرض گرما بدتر می‌شوند، مثلاً هنگام استفاده از سونا.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت وجود هر یک از موارد زیر حتما باید به پزشک مراجعه کنید:
- اگر هنگام انجام حرکات خاصی، بدون علت شناخته شده احساس برق گرفتگی میکنید
- یک بیماری زمینه‌ای دارید که باعث علامت لرمیت می‌شود
- احساس میکنید که این علامت بدتر شده است
آزمایش های تشخیصی
در حال حاضرآزمایش خاصی برای تشخیص علامت لرمیت وجود ندارد. اکثر پزشکان از MRI برای مشخص کردن علت این علامت استفاده میکنند.
آزمایش دیگری به نام آزمایش اسپورلینگ نیز گاهی برای تشخیص برخی از انواع درد گردن استفاده می‌شود. در این آزمایش پزشک برای اینکه ببیند چه حرکاتی باعث درد گردن می شوند، از بیمار میخواهد که حرکات فیزیکی انجام دهد. اینکه انجام حرکتی باعث درد گردن شود نشانگر این است که احتمالاً فشردگی عصبی در ستون فقرات فرد وجود دارد.
رویکردهای درمانی علامت لرمیت
سندروم لرمیت، خطرناک نیست و درمان آن ضروری نیست زیرا چند ثانیه بیتر طول نمیکشد و سپس از بین می رود.
برای برخی افراد، با گذشت زمان، علامت لرمیت برای همیشه از بین می‌رود، اما در برخی دیگر دوباره برمی‌گردد.
آنچه در درمان مطرح است، مدیریت و کنترل بیماری زمینه ای و یا مشکلی است که باعث ایجاد سندروم لرمیت می شود.
درمان ها دارویی
تجویز داروهایی برای درمان اسپاسم، درد و دیسسنتزی (احساس سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی) مانند داروهای ضد تشنج، داروهای ضد اسپاسم، داروهای ضد افسردگی، مسدودکننده‌های کانال سدیم و درمان استروئیدی.
داروهای ضد تشنج به کنترل تکانه‌های الکتریکی بدن کمک میکنند مانند:
- گاباپنتین (نورونتین)
- کاربامازپین (تگرتول)
- اکسکاربازپین (تری‌لپتال)
سایر گزینه‌های درمانی
- درمان میدان الکترومغناطیسی پالسی (PEMF))، که امواج انرژی را به اعصاب آسیب دیده می‌فرستد
- پوشیدن بریس گردن برای محدود کردن حرکات گردن به جلو
- کاردرمانی یا فیزیوتراپی برای تمرین تکنیک‌های شل کردن عضلات و کشش.
- کاهش استرس از طریق حرکات کششی، تمرینات آرامش‌بخش، مدیتیشن و تکنیک‌های ذهن آگاهی.
- عمل جراحی برای کاهش فشار اطراف ستون فقرات
پیشگیری
هیچ راهی برای پیشگیری کامل از علامت لرمیت وجود ندارد. درمان هر شرایطی که منجر به این علامت می‌شود، می‌تواند تعداد دفعات تجربه آن را کاهش دهد.
یکی از راه‌های پیشگیری از این علامت، اجتناب از چیزهایی است که باعث تحریک آن می شود مانند خم کردن سر به جلو.
را دیگر استفاده از دستورالعمل های پزشکی برای کاهش سرفه و عطسه است، به خصوص اگر مبتلا به آلرژی هستید.
تمرین تنفس عمیق و تمرینات کششی برای کمک به کاهش درد.
خواب کافی و کنترل استرس
چشم انداز
علامت لرمیت آزاردهنده است، به خصوص هنگامی که برای بار اول آن را تجربه می کنید و با آن آشنایی ندارید.
از آنجا که سندروم لرمیت یکی از علایم شایع بیماری ام اس است، اگر هنگام خم کردن یا تکان دادن عضلات گردن، احساسی مانند شوک الکتریکی در بدن خود احساس میکنید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برای کاهش تعداد دفعات این حالت، سعی کنید حرکاتی که باعث این حالت می شوند را شناسایی و تا حد امکان از انجام آنها پرهیز کنید.
علامت لرمیت ممکن است به خودی خود برطرف شود، به خصوص اگر در طول دوره عود بیماری ام‌اس ظاهر شود.
سؤالات پرتکرار
علامت لرمیت در بیماری ام اس چقدر شایع است؟
مطالعات در مورد میزان شیوع پدیده لرمیت، ارقام بسیار متفاوتی را نشان داده‌اند، از حدود ۱۶٪ تا ۳۳٪ یا حتی بالاتر.
تجربه علامت لرمیت چه چیزی را نشان میدهد؟
اگرچه می‌تواند نشان دهنده مشکلات زمینه‌ای دیگری باشد، اما پدیده لرمیت اغلب از نشانه های بیماری ام اس است.
آسیب نخاعی یا بیماری های دیگری که بر نخاع تأثیر می‌گذارند، نیز ممکن است علت آن باشند.
آیا بدون ابتلا به ام اس، ممکن است علامت لرمیت داشت؟
این درد کوتاه و شدید که همانند احساس شوک الکتریکی است اغلب در بیماران مبتلا به ام اس، دیده می شود. با این حال، تجربه آن به معنای ابتلا به بیماری ام اس نیست و علت آن ممکن است بیماری ها و یا مشکلات دیگری باشد مانند میلیت عرضی یا آسیب وارد شدن به گردن.
چه چیزی باعث ایجاد علامت لرمیت می‌شود؟
محرک اصلی آن خم کردن گردن به جلو است مانند زمانی که چانه خود را به سینه می‌چسبانید.
