معرفی انواع شیرها، آیا میدانید چه نوع شیری برای شما مناسب است؟
بسیاری از مردم به دلایل مختلفی نمی توانند یا مایل نیستند که شیر گاو مصرف کنند. خوشبختانه امروزه وقتی صحبت از انواع شیرها می شود، انتخاب به شیرهای لبنی محدود نمی شود بلکه طیف گسترده ای از شیرهای مختلف برای انتخاب در دسترس هستند.
اگرچه اغلب شیرهای غیرلبنی به عنوان جایگزین سالمتری نسبت به شیرهای سنتی تبلیغ میشوند، اما لزوما در مورد همه آنها این موضوع درست نیست. برخی از این شیرها فاقد کلسیمی هستند که از محصولات لبنی دریافت میکنیم و اغلب آنها نیز شکر افزوده دارند.

انواع شیرها : لبنی
شیر گاو
شیر پر چرب گاو
شیر معمولی گاو نسبت به سایر شیرها، ارزان تر است و منبع خوبی از کلسیم است. شیر پرچرب یا ۲٪ چربی حاوی پروتئین، کلسیم، ویتامینهای A و D و چربی اشباع شده است. اگرچه معمولاً فقط برای کودکان خردسال توصیه میشود، اما مطالعات جدید نشان میدهد بزرگسالانی که لبنیات پرچرب مصرف میکنند، معمولاً در وعدههای غذایی کمتر غذا میخورند و نسبت به کسانی که لبنیات کمچرب مصرف می کنند، مدت طولانیتری سیر میمانند.
شیر پر چرب گاو برای کسانی که کمتر شیر می نوشند یا به دنبال افزایش کالری هستند و کودکان زیر دو سال ایدهآل است.
شیر کم چرب گاو
شیر بدون چربی یا ۱٪ چربی یکی از انواع شیرها است که حاوی تمام پروتئین ها، ویتامینها و مواد معدنی موجود در شیر پرچرب است، اما چربی اشباع بسیار کمتری دارد. مصرف این نوع شیر معمولاً برای قلب، سالمتر از شیر پرچرب است.
نوع کم چرب شیر گاو برای کسانی که پروتئین کمی مصرف میکنند، لبنیات زیادی می خورند و یا به دنبال کاهش مصرف چربی اشباع شده هستند، ایدهآل است.
شیر بدون لاکتوز
برخی به دلیل عدم تحمل لاکتوز نمی توانند شیر معمولی مصرف کنند. بدن این افراد نمی تواند لاکتوز شیر (قند موجود در شیر) را هضم کند و دچار اسهال یا مشکل معده می شوند. عدم تحمل لاکتوز انواع مختلفی دارد و در برخی افراد نیز یک مشکل موقت است.
عدم تحمل لاکتوز با آلرژی به پروتئین شیر متفاوت است. آلرژی به پروتئین شیر ناشی از پاسخ سیستم ایمنی بدن به پروتئین شیر است که می تواند منجر به خس خس سینه یا بثورات خارشدار پوستی شود.
شیر بدون لاکتوز، شیر گاوی است که لاکتوز آن گرفته شده و لاکتاز (آنزیمی که برای هضم لاکتوز استفاده میشود) به آن اضافه شده است. این تغییرات باعث میشود افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز کمتر دچار علائمی مانند اسهال یا درد معده شوند.
هشدار: اگر به پروتئین شیر گاو حساسیت دارید، شیر بدون لاکتوز برای شما مناسب نیست.
شیر بز
شیر بز یکی دیگر از انواع شیرهای لبنی است که بسیاری از مردم معتقدند هضم آسانتری نسبت به شیر گاو دارد. واقعیت این است که شیر بز حاوی لاکتوز و پروتئینهایی مشابه با شیر گاو است، بنابراین اگر به شیر گاو حساسیت دارید ممکن است به شیر بز هم حساسیت داشته باشید.
میزان چربی اشباع شده موجود در هر دو شیر نیز مشابه است. با این وجود، شیر بز میتواند جایگزین خوشمزهای برای شیر گاو باشد. توصیه می شود برای دریافت کمتر چربی، به جای شیر کامل، شیر کمچرب یا بدون چربی بز را انتخاب کنید.
انواع شیرها : گیاهی
شیرهای تهیه شده از آجیل ها
1. شیر بادام و شیر فندق
برخلاف تبلیغات مصرف شیر بادام و شیر فندق به اندازه زمانی که آنها را به شکل آجیل مصرف می کنید، برای سلامتی و قلب مفید نیستند. در این محصولات کمتر از آنچه فکر می کنید از آجیل ها استفاده می شود.
اگرچه شیرهای تهیه شده از آجیل ها و دانه ها معمولاً 1 تا 2 درصد چربی دارند اما در مقایسه با شیر گاو، چربی اشباع، کالری و پروتئین کمتری دارند.
اگر تمایل به استفاده از این شیرها دارید بهتر است انواع بدون شکر و آنهایی که با کلسیم غنی شده اند را انتخاب کنید.
این نوع شیرها برای کسانی که پروتئین کافی را از طریق دیگری از رژیم غذایی خود دریافت میکنند، ایدهآل است.
2. انواع شیرهای گیاهی: شیر بادام هندی
شیر بادام هندی مشابه شیر بادام، کالری و کربوهیدرات کمی دارد. این شیر با بو دادن ملایم مغزها، خیساندن آنها در آب و سپس آسیاب کردن آنها و مخلوط کردن با آب تهیه میشود. نتیجه، مایعی غلیظتر و خامهایتر از شیر گاو است که شیرینی طبیعی دارد.
شیرهای تهیه شده از حبوبات و غلات
1. شیر سویا
شیر سویا یکی از انوع شیرهای گیاهی است که نوع بدون شکر آن، مقدار پروتئین و کالری مشابهی با شیر لبنی دارد، اما نوع چربی موجود در آن متفاوت است. شیرهای لبنی، چربی اشباع دارند اما نوع چربی شیر سویا، چربی چند غیر اشباع است. مطالعات نشان می دهند که مصرف بین ۱۵ تا ۲۵ گرم پروتئین سویا در روز میتواند به کاهش سطح کلسترول خون کمک کند. یک وعده ۲۵۰ میلیلیتری شیر سویا حاوی حدود ۸ گرم پروتئین است.
شیر سویا برای کسانی که به دنبال کاهش چربی اشباع و در عین حال حفظ پروتئین هستند، ایدهآل است. به خاطر داشته باشید که شیرهای گیاهی، انواع شیرین یا طعمدار نیز دارند که حاوی شکر افزوده هستند.
2. شیر جو دوسر
از دیگر انواع شیرهای گیاهی، شیر جو دوسر است که حاوی بتا گلوکانهای جو دوسر است. مصرف روزانه ۳ گرم بتاگلوکان میتواند به حفظ سطح کلسترول طبیعی خون کمک کند. یک لیوان ۲۵۰ میلیلیتری شیر جو دوسر ۱ گرم بتا گلوکان دارد.
شیر جو دوسر با ترکیب جو دوسر با آب و سپس صاف کردن آن برای به دست آوردن مایعی شیری رنگ تهیه میشود. شیر جو دوسر، کم چرب و کم پروتئین است و انواع مختلفی دارد که اکثر آنها بسیار رقیق هستند.
شیر جو دوسر برای کسانی که آلرژی یا عدم تحمل لاکتوز دارند، گزینه ایده آلی است.
3. شیرِ برنج
شیر برنج از نظر تغذیهای شبیه شیر جو دوسر است، اما بتا گلوکان ندارد.
شیر برنج بسیار شیرین است و یکی از گزینههای ضد حساسیت است. این شیر با جوشاندن برنج قهوهای و سپس مخلوط کردن آن با شربت برنج قهوهای و نشاسته برنج قهوهای تهیه میشود.
4. شیر شاهدانه یا کنف
این شیر گیاهی از خیساندن دانههای کنف خرد شده در آب و سپس مخلوط کردن آنها تهیه میشود. این نوشیدنی غلیظ و خامهای طعمی آجیلی و خاکی دارد.
شیر کنف حاوی هیچ THC (تتراهیدروکانابینول) نیست، بنابراین اثرات روانگردانی ندارد.
5. شیر نخود
شیر نخود از دیگر انواع شیرهای گیاهی کمتر شناخته شده است که از نخود زرد تهیه میشود. این شیر با آسیاب کردن نخود و تبدیل آن به آرد، سپس صاف کردن و خالصسازی پودر و مخلوط کردن آن با آب و سایر مواد مانند نمک دریا یا روغن آفتابگردان تهیه میشود. گاهی شیر نخود با سایر ویتامین ها غنی می شود.
شیر نخود اصلاً طعم نخود نمیدهد و بافت خامهای و طعمی شبیه به شیر بادام دارد.
این شیر برای افرادی که به آجیل یا سویا حساسیت دارند، ایده آل است.
شیر تهیه شده از میوه ها
1. شیر نارگیل
شیر نارگیل چربی بالایی دارد. در 100 گرم شیر نارگیل استاندارد، حدود 16.9 گرم چربی وجود دارد که تقریبا مشابه میزان چربی موجود در خامه است. در هر 100 گرم شیر نارگیل کم چرب، 7.7 گرم چربی وجود دارد که میزان چربی اشباع بالایی است.
شیر نارگیل از گوشت سفید نارگیلهای قهوهای رسیده تهیه میشود و بافتی غلیظ و خامهای دارد. دو نوع اصلی شیر نارگیل وجود دارد – غلیظ و رقیق. شیر نارگیل غلیظ از جوشاندن گوشت نارگیل رنده شده ریز و سپس صاف کردن آن از طریق یک پارچه توری تهیه میشود. سپس گوشتی که در پارچه باقی میماند، جوشانده میشود و شیر رقیقی ایجاد میشود که غلظتی شبیه به آب دارد.
اگر مایل به جایگزینی شیرهای لبنی با شیر نارگیل هستید، محصولاتی را انتخاب کنید که روی برچسب آنها “جایگزین شیر” نوشته شده باشد. این محصولات تهیه شده از نارگیل از نظر چربی و کالری مشابه شیر کمچرب هستند، اما پروتئین کمتری دارند.