نیاسین : آنچه لازم است در مورد نیاسین یا همان ویتامین B3 بدانیم

ما معمولاً به اندازه کافی، نیاسین را از غذاهایی که می خوریم مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، برنج قهوه ای، آجیل، دانه ها، حبوبات و موز دریافت می کنیم. بسیاری از غلات و نان ها نیز دارای نیاسین هستند.

در مقادیر بالاتر، نیاسین ممکن است به عنوان یک مکمل غذایی برای بهبود سطح کلسترول، کند کردن پیشرفت انواع خاصی از بیماری های قلبی و حتی کمک به پیشگیری از کاهش حافظه و زوال عقل تجویز شود. با این حال از عوارض و خطرات مصرف اضافی ویتامین B3 نباید غافل شد.

آیا نیاسین و نیاسینامید یکی هستند؟

اگرچه نام‌ها شبیه به هم هستند اما نیاسین و نیاسینامید یکی نیستند. نیاسینامید شکلی از نیاسین است و زمانی در بدن ساخته می شود که نیاسین بیش از حد در بدن وجود داشته باشد. نیاسینامید اغلب در محصولات مراقبت از پوست و درمان آکنه استفاده می شود.

فواید نیاسین

در اوایل قرن بیستم، دانشمندان متوجه شدند که کمبود نیاسین می تواند باعث ایجاد یک بیماری پوستی جدی بنام پلاگر شود. بیماری پلاگر  منجر به التهاب و زخم شدن پوست قسمت‌هایی از بدن می‌شود و می تواند به دستگاه گوارش و سیستم عصبی آسیب برساند. به لطف این پیشرفت در درک نقش ویتامین های گروه B در سلامتی پلاگر اکنون یک بیماری نادر است.

• کاهش کلسترول بالا

نیاسین می تواند سطح کلسترول خوب (HDL) را افزایش داده و تری گلیسیرید و کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد.

معمولاً ویتامین B3 در ترکیب با استاتین ها برای کنترل کلسترول تجویز می شود، مانند آتورواستاتین، فلوواستاتین، پراواستاتین، روزوواستاتین و سیمواستاتین.

با این حال، نیاسین تنها به عنوان درمان کلسترول در دوزهای نسبتاً بالا مؤثر است. این دوزها می توانند خطراتی مانند آسیب کبدی، مشکلات گوارشی یا عدم تحمل گلوکز داشته باشند. پژوهش های اخیر نشان می دهد که ویتامین B3 اضافی و بیماری قلبی با هم مرتبط هستند، بنابراین بدون تجویز پزشک از مکمل های آن استفاده نکنید.

• کاهش فشار خون

مطالعه ای در سال 2021 در بین بزرگسالان چینی رابطه مشخصی را  میان افزایش نیاسین رژیم غذایی با کاهش سطح فشار خون در میان افراد مبتلا به فشار خون نشان داد.

مقدار مصرف نیاسین

همه افراد به مقدار مشخصی از غذا یا مکمل های حاوی ویتامین B3 برای عملکرد طبیعی بدن، نیاز دارند. این مقدار مصرف مرجع رژیم غذایی (DRI) نامیده می شود، اصطلاحی که جایگزین RDA  (مقدار رژیم غذایی توصیه شده) شده است. برای نیاسین، DRI ها به سن و سایر عوامل بستگی دارد:

• کودکان: 2 تا 16 میلی گرم در روز، با توجه
• مردان : 16 میلی گرم در روز
• زنان : 14 میلی گرم در روز
• در دوران بارداری: 18 میلی گرم در روز
• در دوران شیردهی: 17 میلی گرم در روز
• حداکثر میزان مصرف روزانه برای بزرگسالان در تمام سنین: 35 میلی گرم در روز

عوارض مصرف بیش از حد نیاسین

اگرچه ویتامین B3 برای بدن ضروری است، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث مشکلاتی شود. با خوردن غذاهای حاوی ویتامین بی 3 دچار عوارض سومصرف نمی شویم اما مصرف مکمل های حاوی آن می تواند سبب مصرف بیش از حد شود. به عنوان مثال، دوز بین 2,000 تا 6,000 میلی گرم در روز می تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند:

• ضربان قلب تند
• گرگرفتگی شدید پوست همراه با سرگیجه
• تهوع و استفراغ
• اسهال
• درد شکم
• خارش
• کهیر
• نقرس

در صورت مشاهده این علائم حتماً به پزشک مراجعه کنید.

خوراکی های حاوی نیاسین

ویتامین بی 3 به طور طبیعی در بسیاری از غذاها از جمله سبزیجات، گوشت، مرغ، ماهی و تخم مرغ وجود دارد. بسیاری از محصولات نیز در فرآیند تولید با ویتامین بی 3 غنی می شوند. منابع خوب ویتامین B3 در یک رژیم غذایی معمولی عبارتند از:

• نان و غلات غنی شده
• گوشت قرمز: گوشت گاو، جگر گاو
• طیور
• ماهی
• موز
• برنج قهوه ای
• حبوبات
• آجیل
• دانه ها

عوارض جانبی مصرف نیاسین

• برافروختگی پوست

ویتامین بی 3 می تواند باعث برافروختگی شود، معمولاً در اطراف صورت و گردن، به ویژه هنگامی که برای اولین بار مصرف آن را شروع می کنید. پزشک برای کاهش این مشکل دوز مصرفی را آهسته بالا می برد و رعایت رژیم غذایی خاصی مانند دوری از مصرف غذاهای تند را تجویز می کند.

• مشکلات گوارشی.

می تواند باعث ناراحتی معده و اسهال شود. با این حال، تمام این عوارض جانبی به مرور زمان محو می شوند.

• سایر عوارض

مصرف ویتامین B3 خراتی دارد و می تواند باعث مشکلات کبدی، زخم معده، تغییر سطح گلوکز، آسیب عضلانی، فشار خون پایین، تغییرات ریتم قلب و مسائل دیگر شود. پژوهشگران متوجه شدند که وقتی بدن نیاسین را تجزیه می کند، ممکن است التهابی که به رگ های خونی آسیب میزند، رخ دهد.

افراد مبتلا به هر نوع بیماری از جمله بیماری ها کبد، کلیه، دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی عروقی باید قبل از استفاده از مکمل های نیاسین با پزشک مشورت کنند.

تداخلات دارویی

• اگر دارو یا مکملی را به طور منظم مصرف می کنید، قبل از شروع استفاده از مکمل های نیاسین با پزشک خود صحبت کنید. این مکمل ها ممکن است با داروهایی مانند داروهای دیابت،  داروهای رقیق کننده خون، داروهای ضد تشنج، داروهای فشار خون، هورمون های تیروئید و آنتی بیوتیک ها و همچنین مکمل هایی مانند جینکو بیلوبا و برخی آنتی اکسیدان ها تداخل داشته باشند.
• الکل ممکن است خطر مشکلات کبدی را افزایش دهد.
• اگرچه نیاسین اغلب همراه با استاتین ها برای کلسترول بالا استفاده می شود اما این ترکیب ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
• در دوزهای پایین DRI، ویتامین بی 3 برای همه بی خطر است. با این حال، در مقادیر بالاتری که برای درمان پزشکی استفاده می شود، می تواند خطراتی داشته باشد. به همین دلیل، کودکان و زنان باردار یا شیرده است، نباید مکمل های آن را بدون تجویز پزشک بیش از DRI مصرف کنند.
• افراد مبتلا به نقرس کنترل نشده نیز نباید از مکمل های ویتامین B3 استفاده کنند.

مصرف نیاسین در دوران بارداری

برای دهه‌ها، به زنانی که در سنین باروری بودند، توصیه میشد که مکمل‌های حاوی ویتامین B9 (اسید فولیک) مصرف کنند تا احتمال برخی از نقص‌های مادرزادی کاهش یابد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که کمبود نیاسین نیز ممکن است بر رشد جنین تأثیر بگذارد. . با این حال، پزشکان توصیه می کنند که در صورت بارداری، از ویتامین بی 3  نسخه ای برای درمان کلسترول بالا استفاده نکنید.

آیا مصرف روزانه نیاسین بی خطر است؟

اگر در دوزهای مصرف مرجع رژیم غذایی کم (DRI) باشد، برای همه بی خطر است. با این حال، در مقادیر بالاتری که برای درمان شرایط پزشکی استفاده می شود، می تواند خطراتی داشته باشد. به همین دلیل، کودکان و کسانی که دوران بارداری یا شیردهی هستند نباید مکمل های نیاسین را بیش از DRI مصرف کنند، مگر اینکه توسط پزشک توصیه شده باشد.

افراد مبتلا به هر بیماری از جمله نقرس کنترل نشده، بیماری کبد یا کلیه، دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی عروقی باید قبل از استفاده از مکمل های حاوی ویتامین بی 3 با پزشک مشورت کنند.

کلسترول بالا را هرگز به تنهایی با مکمل های ویتامین بی 3 بدون نسخه درمان نکنید.