علت خارش پا چیست و چگونه آن را درمان کنیم

اگر اعصاب محیطی که مسئول کنترل حس لامسه، احساس درد، دما و  استحاکم ماهیچه ها هستند آسیب ببینند، میتوانند باعث ایجاد احساساتی مانند خارش، بی حسی و درد در قسمت های مختلف بدن از جمله پا شوند.

گزینه های درمانی خارش پا ناشی از نوروپاتی محیطی:

• داروها، مانند داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد تشنج
• کرم های موضعی حاوی لیدوکائین یا کپسایسین
• تحریک عصبی از طریق پوست
• رفتار درمانی

2.  خارش پا ناشی از خشکی پوست

گاهی خشکی پوست علت خارش است. افزایش سن، آب و هوای خشک محیط، شستشوی مکرر پوست  با آب و مواد بهداشتی، وزن بالا و یا بیماری های پوستی از عوامل مؤثر در خشکی پوست هستند.

علائم خشکی شدید پوست :

• ایجاد ترک در پوست
• بافت پوسته پوسته یا زبر
• کم آبی شدید پوست
• پوست حساس

گزینه های درمانی خارش پا ناشی از خشکی پوست:

• استفاده از کرم ها، لوسیون ها یا روغن ها می تواند در رفع خشکی پوست پا مؤثر باشند. حمام بلغور جو دوسر نیز می تواند به تسکین خارش کمک کند.
• اگر مرطوب‌کننده‌های معمولی مؤثر نباشند، بهتر است به سراغ محصولات دست ساز که توسط داروساز متخصص تهیه شده است بروید.

3. خارش پا ناشی از بیماری پسوریازیس

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی فرد به سلول های پوستی حمله می کند و منجر به پوسته پوسته شدن و قرمزی پوست می شود و می تواند هر قسمت از بدن از جمله پاها را درگیر کند. یک نوع جدی از این بیماری، پسوریازیس اریترودرمیک است که می تواند باعث خارش شدید در کنار سایر علائم شود.

گزینه های درمانی خارش ناشی از پسوریازیس :

• درمان ها معمولاً شامل کرم ها و لوسیون های حاوی اسید سالیسیلیک هستند
• حمام و دوش آب گرم
• محصولات تسکین دهنده خارش مانند منتول یا کالامین
• استفاده از یک پارچه مرطوب و خنک در ناحیه خارش دار

4. خارش پا ناشی از اگزما

اگزما که به عنوان درماتیت آتوپیک نیز شناخته می شود، معمولاً با خشکی و خارش پوست مشخص می شود. این بیماری در بسیاری از نواحی بدن از جمله پاها ظاهر می شود. تورم، التهاب یا تغییر رنگ پوست، پوسته پوسته شدن و خارش از علائم ظاهری اگزما هستند.

خارش می تواند از خفیف تا متوسط متغیر باشد. با این حال، گاهی اوقات آنقدر شدید است که فرد مبتلا ، اینقدر ناحیه درگیر را می خراشد تا زمانی که خونی شود. افرادی که دچار اگزما شدید هستند در معرض کم خوابی، بیماری کبد و مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی قرار دارند.

اگزمای دیسیدروتیک یکی از انواع اگزما است که اغلب در پهلوها و کف پا ظاهر می شود و باعث ایجاد تاول های کوچک، عمیق و شدیدا خارش دار می شود. این بیماری در بین زنان رایج تر است.

گزینه های درمانی خارش پا ناشی از اگزما :

• خیساندن پا در آب سرد
• کمپرس سرد و مرطوب
• کرم های تجویزی و یا دست ساز

5. خارش پا ناشی از پای ورزشکار

پای ورزشکار یک بیماری قارچی پوستی مسری است که معمولا بین انگشتان پا ایجاد می شود، اگرچه می تواند سایر قسمت های پا را نیز درگیر کند. پای ورزشکار می تواند باعث خارش و احساس سوزش شود. علائم دیگر آن عبارتند از:

• لکه های دردناک و پوسته پوسته روی پا
• قرمزی پوست
• ترک خوردن پوست و خونریزی

قارچ هایی که در شرایط گرم، مرطوب و تاریک مانند داخل کفش ورزشی رشد می کنند باعث این مشکل می شوند.

گزینه های درمان خارش ناشی از پای ورزشکار :

• داروهای ضد قارچ، که به صورت قرص یا لوسیون عرضه می شوند، معمولاً در درمان پای ورزشکار بسیار مؤثر هستند.

6. خارش پا ناشی از واکنش های آلرژیک

آلرژی های پوستی می توانند باعث قرمزی، برآمدگی و خارش پوست حتی روی پاها شوند. دلایل زیادی از جمله قرار گرفتن در معرض گیاهی خاص، مصرف دارو و یا غذا می توانند باعث واکنش آلرژیک شوند.

برخی از مواردی که ممکن است باعث بروز واکنش آلرژیک شوند:

• چسب یا مواد شیمیایی موجود در کفش
• پمادهای آنتی بیوتیک حاوی نئومایسین
• پیچک سمی
• چسب ها
• عطرها

گزینه های درمانی :

• مصرف آنتی هیستامین ها می توانند به بهبود علائم واکنش های آلرژیک کمک کنند.

7. خارش پا ناشی از عفونت کرم قلابدار

کرم قلابدار نوعی انگل است که در روده انسان زندگی می کند. اگر با پای برهنه در مناطقی که لاروها وجود دارند راه بروید احتمال دارد به کرم قلابدار مبتلا شوید. فرد مبتلا ممکن است خارش یا بثورات موضعی را در نقطه‌ای که لارو کرم قلاب‌دار وارد بدنش شده، تجربه کند. اگر فردی دچار عفونت شدید شود علائم دیگری نیز دارد که عبارتند از:

• درد شکم
• از دست دادن اشتها
• خستگی
• خارش و بثورات موضعی معمولاً اولین علائم عفونت کرم قلابدار هستند

گزینه های درمانی

• پزشکان عفونت کرم قلابدار را با داروهای ضد انگلی مانند آلبندازول و مبندازول درمان می کنند.

8. خارش پا ناشی از گال

بیماری گال زمانی اتفاق می‌افتد که کنه‌های بسیار کوچک در پوست فرد فرو می‌روند و تخم‌گذاری می‌کنند و باعث خارش شدید و جوش های پوستی می شود. تاول های ریز پوستی، فلس ها یا زخم های پوستی، خارشی که در شب شدیدتر میشود از دیگر علائم بیماری گال است.

هشدار : این بیماری مسری است و از طریق تماس پوست منتقل می شود.

گزینه های درمانی خارش :

• استفاده از داروی تجویزی به نام اسکابیسید به طور مستقیم روی پوست معمولاً می تواند این بیماری را درمان کند.

9. خارش پا ناشی از دیابت

دیابت یک بیماری مزمن است که می تواند باعث نوروپاتی دیابتی شود. نوروپاتی دیابتی باعث گزگز، خارش و بی حسی به خصوص در پاها میشود. علاوه براین دیابت می تواند باعث بیماری های پوستی دیگری نیز شود.

دیابت می تواند باعث بیماری های پوستی دیگری از جمله عفونت های قارچی، نکروبیوز لیپیودیکا و زانتوماتوز فوران شود که خارش پوست علامت مشترک در همه این بیماری ها است.

گزینه های درمانی :

• برای رفع این نوع خارش باید بیماری دیابت کنترل شود

10. خارش پا ناشی از سوختگی

سوختگی‌های شدید پا حتی پس از بهبودی، می‌تواند باعث خارش در آن ناحیه شوند.

خارش می تواند به اندازه ای شدید باشد که خواب را مختل کند و در فعالیت های اجتماعی اختلال ایجاد کند.

گزینه های درمانی :

• آنتی هیستامین ها
• درمان های موضعی، مانند نرم کننده ها و مرطوب کننده ها
• گاباپنتین برای تسکین درد یا احساس خارش
• ماساژ یا فشار درمانی

11. خارش پا ناشی از استرس

محققان استرس را به عنوان یک علت بالقوه خارش شناسایی کرده اند اما هنوز نمی دانند دلیل آن چیست. آنها احتمال می دهند که فعالیت مغزی پیچیده که شامل هیپوکامپ و ساختارهای زیر قشری مغز می‌شود، ممکن است در ایجاد خارش نقش داشته باشند.

12. خارش پا ناشی از بیماری کبد

بیماری مزمن کبدی می تواند باعث خارش موضعی در کف پا شود. همچنین می تواند باعث خارش در جاهای دیگر، مانند کف دست یا حتی در تمام بدن شود.

گزینه ها درمانی :

• استفاده از پاک کننده های ملایم و غیر خشک کننده
• اجتناب از محیط های گرم و گرفتن دوش آب سرد
• کرم‌های موضعی بدون نسخه حاوی کورتیکواستروئیدها یا مهارکننده‌های کلسینورین
• داروهای تجویزی خوراکی مانند پریوالیت (کلستیرامین) یا ریفادین (ریفامپیسین)

13. خارش پا ناشی از کلستاز بارداری

کلستاز بارداری نوعی بیماری کبدی است که فقط در دوران بارداری رخ می دهد و  باعث خارش میشود که در کف دست ها و کف پاها شدیدتر است. این بیماری معمولاً پس از بارداری از بین می رود و هیچ عارضه ماندگاری برای مادر ندارد، اما میزان بالای اسید صفراوی می تواند روی جنین در حال رشد تأثیر بگذراد و خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.

گزینه های درمانی :

• هیچ درمان شناخته شده ای برای کلستاز بارداری وجود ندارد، اگرچه ممکن است لوسیون ها و آنتی هیستامین ها به بهبود خارش ها کمک کنند. اسید اورسودوکسی کولیک، درمانی که برای سایر بیماری های کیسه صفرا و کبد استفاده می شود، نیز ممکن است تجویز شود.

14. خارش پا ناشی از بارداری

یکی دیگر از بیماری های مرتبط با بارداری خارش است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این عارضه بیشتر در اولین بارداری رخ می‌دهد.

گزینه های درمانی :

• استفاده از لوسیون های و کرم های استروئیدی
• فتوتراپی

15. خارش پا ناشی از بیماری کلیوی (خارش اورمیک)

بیماری کلیوی باعث تجمع مواد زائد در خون می شود که ممکن است منجر به بثورات پوستی خارش دار شود. این نوع خارش به عنوان خارش اورمیک شناخته می‌شود و معمولاً کف پاها را درگیر می‌کند.

گزینه های درمانی :

• مؤثرترین راه برای درمان خارش اورمیک درمان بیماری کلیوی است.
• از خاراندن و خراشیدن پوست خودداری کنید
• از محرک های احتمالی مانند گرما، صابون ها و شوینده های قوی دوری کنید
• استفاده از کرم های موضعی
• داروهای تجویزی مانند گاباپنتین

16. خارش پا ناشی از مشکلات تیروئید

پرکاری تیروئید با خارش همراه است و کم کاری تیروئید با خشکی پوست که یکی از عوامل خارش است. علاوه بر این، بیماری مزمن کلیه می تواند باعث تغییرات تیروئید و پاراتیروئید شود که ممکن است باعث حاد شدن خارش ها شود.

گزینه های درمانی:

• برخی از متخصصان تست های عملکرد تیروئید را هنگام تشخیص علائم خارش توصیه می کنند. درمان هر گونه بیماری زمینه ای که بر تیروئید تأثیر می گذارد می تواند علائم را بهبود بخشد.

17.خارش پا ناشی از سرطان

اگرچه علل دیگر خارش بسیار شایع‌تر هستند اما برخی از سرطان ها می توانند علت خارش، از جمله خارش پا باشند. انواع سرطان هایی که بیشتر باعث خارش می شوند عبارتند از: 

• لوسمی ها و لنفوم ها (سرطان های خون)
• سرطان پوست
• سرطان کبد
• سرطان کیسه صفرا
• سرطان مجرای صفراوی
• پلی سیتمی ورا، نوعی سرطان خون است که می تواند باعث خارش شود
• درمان‌های سرطان نیز می‌توانند باعث خارش پوست شوند

گزینه های درمانی :

• حمام جوش شیرین یا جو دوسر در آب گرم (اما نه داغ)
• پس از شستشو، پوستتان را خشک نکنید
• دمای اتاق ها را خنک نگه دارید، لباس های گشاد بپوشید و برای جلوگیری از خارش هیدراته بمانید

سوالات متداول

آیا خارش پا به معنای گردش خون ضعیف است؟

خیر، علامت گردش خون ضعیف نیست، با این حال، گردش خون ضعیف می تواند باعث گزگز، درد و بی حسی در پاها شود.

آیا خارش پا از علائم دیابت است؟

گردش خون ضعیف در نتیجه دیابت به ندرت می تواند باعث خارش پا شود، اما گزگز و بی حسی از عوارض شایع دیابت هستند.

چگونه خارش پاهایم را متوقف کنم؟

درمان خارش پا به علت اصلی آن بستگی دارد. با این حال، می توانید از کمپرس سرد در ناحیه خارش‌دار، مرطوب کننده ها و کرم های موضعی مانند کالامین استفاده کنید. مرطوب کننده ها، ضد قارچ ها یا کورتیکواستروئیدها می توانند به رفع بسیاری از مشکلات و جلوگیری از خارش پاهای شما کمک کنند.

علت خارش پا چیست؟

ممکن است خارش به دلیل عوامل متعددی از جمله خشکی پوست، نوروپاتی محیطی، پسوریازیس، اگزما، پای ورزشکار، واکنش های آلرژیک، گال و دیابت باشد.

چه کمبودی باعث خارش انگشتان می شود؟

کم خونی یا همان فقر آهن می تواند باعث خارش شود که ممکن است انگشتان پا را تحت تأثیر قرار دهد.