پیر شدن چه تأثیری بر سیستم عصبی دارد؟

تیم تولید محتوا مجله مروارید سلامت6 خرداد, 1403آخرین بروزرسانی: 6 خرداد, 1403

مغز و سیستم عصبی، مرکز کنترل بدن هستند که حرکات، حواس، افکار، خاطرات و اندام ها را کنترل می کنند. اگرچه با افزایش سن و رسیدن به دوران پیری، مغز و سیستم عصبی ما دچار تغییرات طبیعی می شوند اما زوال عقل و از دست دادن حافظه شدید جزء طبیعی از سالمندی نیست.

اعصاب چیست؟

اعصاب رشته های فیبر مانندی هستند که توسط پوششی احاطه شده اند و سیستم عصبی را به سایر قسمت های بدن متصل می کنند. این مسیرها سیگنال ها را به مغز و بقیه بدن منتقل می کنند. اعصاب از نخاع به هر قسمت از بدن ما گسترش می یابد.

طناب نخاعی دسته ای از اعصاب است که از مغز به سمت ستون فقرات حرکت می کند و در اعمال حسی و حرکتی نقش دارد. درک محرک های حسی- محیطی همچون گرما، سرما، فشار و … از طریق آن از ریشه نخاع به مراکز بالاتر ادراکی در مغز منتقل و ادراک می شود.

پیری چه تأثیری بر سیستم عصبی می گذارد؟

با افزایش سن، مغز و سیستم عصبی ما دچار تغییرات طبیعی می شوند. مغز و نخاع سلول های عصبی و وزن خود را از دست می دهند و به اصطلاح دچار آتروفی (کوچک شدن سلول) می شوند.

انتقال پیام از طریق سلول های عصبی نسبت به گذشته، کندتر می شود.

مواد زائد یا سایر مواد شیمیایی مانند بتا آمیلوئید با تجزیه سلول های عصبی، در بافت مغز تجمع می کنند که می تواند باعث ایجاد تغییرات غیرطبیعی در مغز به نام پلاک ها و گره ها شود. یک رنگدانه قهوه ای چرب (لیپوفوسین) نیز ممکن است در بافت عصبی ایجاد شود.

تغییرات سیستم عصبی می تواند بر حواس ما تأثیر بگذارد. ممکن است توانایی واکنش یا حسی کم شود یا کلا از دست برود. ضعیف شدن این توانایی ها منجر به مشکلات حرکتی می شود و احتمال از دست دادن تعادل و زمین خوردن در سالمندان را افزایش می دهد.

کند شدن حافظه و قدرت تفکر بخشی طبیعی از پیری است. این تغییرات در همه یکسان نیست. برخی از افراد دچار تغییرات زیادی در اعصاب و بافت مغز می شوند و برخی تغییرات کمی در سیستم عصبی شان ایجاد می شود.

این تغییرات همیشه بر توانایی تفکر تأثیر نمی گذارند.

مشکلات سیستم عصبی در سالمندان

زوال عقل و از دست دادن حافظه شدید جزء طبیعی از سالمندی نیست. این مشکلات ممکن است بدلیل بیماری های مغزی مانند آلزایمر ایجاد شوند که به عقیده پزشکان با تشکیل پلاک ها و گره ها در مغز مرتبط هستند.

دلیریوم، گیجی ناگهانی است که منجر به تغییر در تفکر و رفتار می شود. دلیریوم اغلب به دلیل بیماری هاکه ارتباطی به مغز ندارند، ایجا می شود. عفونت می تواند باعث سردرگمی شدید در یک فرد مسن شود. برخی از داروهای خاص نیز می توانند باعث ایجاد گیجی و یا شدید تر شدن این وضعیت شوند.

مشکلات فکری و رفتاری ممکن است ناشی از دیابت کنترل نشده باشد. افزایش و کاهش سطح قند خون می تواند در توانایی تفکر اختلال ایجاد کند.

در صورت بروز تغییر در حافظه، تفکر و یا انجام کارها حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر این علائم به طور ناگهانی یا همراه با علائم دیگر رخ داد، فوراً به پزشک مراجعه کنید. تغییر در تفکر، حافظه یا رفتار در صورتی مهم است که با الگوهای عادی شما متفاوت باشد یا بر سبک زندگی شما تأثیر بگذارد.