پیری دست ها : علل، علائم و روش های درمانی
- علل پیری دست ها چیست؟
- علائم پیری دست ها
- روش هایی برای جوانسازی دست ها
- گزینه های درمانی
پیری پوست بخشی طبیعی و اجتناب ناپذیر از پیر شدن است و دست ها از اولین اعضایی هستند که علائم بالا رفتن سن در آنها ظاهر می شوند. چین و چروک، ناخن های شکننده و خشکی پوست برخی از علائم ظاهری پیری دست ها است.
علل پیری دست ها چیست؟
وقتی گفته می شود پیری دست ها در حقیقت به شکل ظاهری پوست پشت دست اشاره می شود که به دلیل نازکی پوست این ناحیه و کم شدن کلاژن، تغییرات مربوط به سن در این قسمتها بیشتر به چشم می آیند. در ادامه برخی از عواملی که باعث پیر شدن دست ها می شوند، اشاره شده است.
- اشعه ماورابنفش خورشید
اشعه ماورابنفش خورشید دارای دو طیف است UVA و UVB.
قرار گرفتن در معرض UVB باعث سوزش پوست و آفتاب سوختگی می شود و قرار گرفتن در معرض UVA روند پیری پوست را تسریع می کند. UVA پروتئین های کلاژن و الاستین را که از پوست حمایت می کنند، تجزیه می کند. با تحلیل رفتن این پروتئین ها، پوست ضعیف تر و مستعد افتادگی و چین و چروک می شود.
از آنجا که پوست پشت دست بسیار نازک است کم شدن کلاژن در این ناحیه زودتر اثرات خودش را نشان می دهد. به همین دلیل است که پیری دست ها از اولین نشانه های بالا رفتن سن است.
- خشکی پوست
با بالا رفتن سن، چرخش سلولی پوست کم می شود و پوست چربی طبیعی کمتری تولید می کند. این تغییرات منجر به خشکی پوست صورت و بدن، از جمله دست ها می شود.
- افزایش سن
- فعالیت زیاد و عدم محافظت درست
علائم پیری دست ها
- چین و چروک
چین و چروک ها بخش معمول از روند پیری هستند که روی صورت و سایر قسمتها از جمله دست ها ایجاد می شوند.
با بالا رفتن سن، پوست خشک‌تر و نازک‌تر شده و انعطاف‌پذیری آن کم می شود. ترکیب همه این عوامل باعث می شود پوست در برابر آسیب ها و تغییرات مقاومت کمتری داشته و در نتیجه خطوط و چین و چروک ایجاد و ماندگار شوند.
- شل شدن پوست
بالا رفتن سن و از دست دادن تدریجی کلاژن و الاستین باعث می شود که پوست استحکام و حالت خود را از دست بدهد. این فرآیند منجر به شل شدن پوست پشت دست ها می شود.
- لکهای پیری
لکهای پیری یا «لکه‌های خورشیدی» لکهای تیره و بی خطری هستند که معمولاً در نواحی از پوست که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند ظاهر می شوند. با بالا رفتن سن، تعداد و اندازه (سایز) این لکها افزایش می یابد. دست و صورت از جمله اعضایی هستند که در طول زندگی در معرض نور خورشید قرار دارند و به همین دلیل است که اولین لکهای پیری ناشی از نور خورشید در پشت دست ها و اطراف گونه ها دیده می شوند.
- کراتوز اکتینیک
کراتوز اکتینیک رشد غیرطبیعی سلول ها است که در پاسخ به آسیب طولانی مدت نور خورشید ایجاد می شوند. این ضایعات معمولاً در مناطقی از پوست ظاهر می‌شوند که بیشتر در معرض نور خورشید قرار گرفته‌اند، مانند پشت دستها.
کراتوز اکتینیک ممکن است ظاهری شبیه لکهای پیری داشته باشند یا به شکل تحریک پوست ظاهر شوند.
- ناخن های شکننده
اگرچه هر کسی ممکن است ناخن های شکننده داشته باشد اما این وضعیت در زنان بالای 60 سال شایع تر است.
- ناخن های زرد
ناخن های زرد باعث می شوند دست ها پیرتر به نظر برسند. شایع ترین دلایل زردی ناخن ها، سیگار کشیدن و عفونت های قارچی است.
- رگ های بیرون زده
رگ های بیرون زده پوست پشت دست ها را پیرتر نشان می دهد.
روش هایی برای جوانسازی دست ها
تغییر سبک زندگی
- مدیریت استرس
در هنگام استرس هورمون کورتیزول در بدن ترشح می شود. کورتیزول باعث تجزیه کلاژن و در نتیجه بروز علائم پیری پوست مانند چین و چروک و افتادگی می شود. از آنجایی که دستها پوست نازکی دارند و بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند بیشتر مستعد پیری هستند.
اقدامات مؤثر برای کنترل و کاهش سطح استرس:
- مراقبه
- تمرینات تنفسی
- ورزش هایی مانند یوگا یا تای چی
- کرم مخصوص دست
استفاده از کرم دست پس از شستن دست ها به حفظ رطوبت کمک می کند. رطوبت کافی باعث حجیم شدن پوست و جلوگیری از خشکی آن می شود. هر چه پوست مرطوب تر باشد حالت ارتجاعی بهتری دارد و در نتیجه تغییرات مربوط به سن کمتر به چشم می آیند.
استفاده از کرم های دست حاوی رتینول با بهبود نسبی چین و چروک های پوست دست، ظاهر آنها را صاف تر و جوان تر می کنند.
- کرم مخصوص شب
استفاده از لوسیون دست حاوی رتینول یا اسید گلیکولیک قبل از خواب برای رفع خشکی، ترک خوردگی یا پوسته پوسته شدن پوست مؤثر است. پوشیدن دستکش‌های نخی پس از استفاده از لوسیون به حفظ رطوبت کمک کرده و اجازه می‌دهد تا مواد فعال بهتر بر روی پوست اثر بگذارند.
- ضد آفتاب بزنید
استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب روی دستها می‌تواند از پیری دست ها جلوگیری کرده و یا روند آن را کندتر کند.
پس از شستن دستها، باید مجدداً از ضد آفتاب استفاده کنید تا از محافظت مداوم در برابر اشعه‌های مضر UV اطمینان حاصل شود.
- دستکش بپوشید
پوشیدن دستکش در شرایط خاص به محافظت از دست ها و حفظ جوانی آنها کمک می کند.
استفاده از دستکش های محافظ برای کارهای خانه: دستکش های لاستیکی یا لاتکس می توانند به جلوگیری از تماس محصولات پاک کننده با پوست دست ها کمک کنند و در نتیجه از خشکی پوست، تحریک و شکنندگی ناخن ها جلوگیری کنند.
استفاده از دستکش در هنگام رانندگی: دستکش های رانندگی می توانند از دست ها در برابر اشعه های خورشید محافظت کنند و در نتیجه از پیری دست ها جلوگیری کنند.
استفاده از دستکش در زمستان: پوشیدن دستکش گرم در ماه های سرد، از خشکی و پوسته پوسته شدن پوست دست جلوگیری کرده و روند چروک شدن آنها را کندتر می کند.
- ترک سیگار
سیگار باعث کاهش سطح کلاژن و الاستین در درم پوست (لایه میانی پوست) می شود. الیاف کلاژن و الاستین کمتر در درم باعث می شود پوست شل شده و خاصیت ارتجاعی آن کمتر شود.
علاوه براین سیگار به مکانیسم‌هایی که به ترمیم پوست کمک می‌کنند آسیب می‌رساند و در نتیجه علائم پیری به شکل آشکارتری ظاهر می شوند.
گزینه های درمانی
برخی از گزینه های درمانی نیز برای پیری دست وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است.
- کرم ها و لوسیون های روشن کننده پوست
کرم‌ها و لوسیون‌های روشن‌کننده پوست در از بین بردن و کمرنگ کردن لکهای پیری رو دست ها مؤثرند. دیدن نتایج این روش نسبت به روش‌های دیگر زمان بر تر است، اما کم‌هزینه‌تر و تهاجمی هستند.
- میکرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن یک روش غیر تهاجمی است که در آن از ابزار خاصی برای لایه برداری ملایم سطح پوست استفاده می شود. این روش می تواند ظاهر لکهای پیری را بهبود بخشیده و تأثیرگذاری سایر محصولات مورد استفاده برای پوست را بیشتر کند.
- لایه برداری شیمیایی
لایه برداری شیمیایی یک درمان آرایشی است که در آن از اسیدها برای لایه برداری پوست استفاده می شود. لایه برداری شیمیایی سبک هر 1 تا 3 ماه یکبار می تواند به صاف کردن پوست خشن روی دست کمک کرده و ظاهر چین و چروک ها را به حداقل برساند.
استفاده روزانه و مرتب از مرطوب کننده پس از لایه برداری شیمیایی، ماندگاری نتایج را بیشتر می کند.
- لیزر درمانی
لیزر درمانی شامل اعمال نور متمرکز به لایه بیرونی پوست برای بهبود عملکرد سلول های پوست است.
- فرکانس رادیویی
در روش فرکانس رادیویی از تزریق گرما به عمق دست ها برای سفت کردن پوست شل استفاده می شود. در این روش اکثر افراد تنها به یک جلسه درمان نیاز دارند.
- سرما درمانی
کرایوتراپی روشی است که معمولاً از نیتروژن مایع برای انجماد و حذف ضایعات غیرطبیعی پوست مانند کراتوزهای اکتینیک استفاده می کند.
مقدار کرایوتراپی مورد نیاز فرد، بسته به عرض و ضخامت کراتوز اکتینیک متفاوت است. کرایوتراپی روی دست در عرض 3 تا 4 هفته بهبود باعث بهبودی آنها می شود.
- اسکلروتراپی
اسکلروتراپی روشی است که برای درمان عروق خونی غیرطبیعی یا بزرگ شده مانند واریس در پشت دستها، مؤثر است.
در این روش یک محلول شیمیایی به داخل سیاهرگ بیرون زده تزریق می شود که باعث زخم و بسته شدن ورید می شود. سپس خون از ورید خارج می شود و باعث می شود ورید فرو بریزد و دوباره جذب بدن شود.
- پرکننده ها (فیلرها)
برخی متخصصان پوست، استفاده از فیلرها را برای درمان پیری دست توصیه می کنند.
سازمان غذا و دارو (FDA) پرکننده کلسیم هیدروکسی لاپاتیت را برای استفاده در دست تایید کرده است. نتایج معمولاً بین 6 تا 12 ماه ماندگاری دارند، بنابراین برای حفظ تغییرات باید به طور منظم این روش را ادامه دهید.
گاهی اوقات، استفاده از چربی خود فرد به عنوان پرکننده برای دستانش ممکن است نتایج بهتری به همراه داشته باشد.
