اختلال عملکرد نعوظ : علائم، علل و درمان
اختلال عملکرد نعوظ (ED) یا همان اختلال نعوظ به معنای ناتوانی در ایجاد و حفظ نعوظ کافی برای رابطه جنسی است. اختلال نعوظ یکی از شایع ترین مشکلات جنسی در مردان است که از هر 3 مرد بالا 45 سال 2 نفر این مشکل را دارند.
اینکه مردی گاهی دچار این حالت شود جای نگرانی نیست. با این حال، اگر اختلال نعوظ به یک مشکل همیشگی تبدیل شود، می تواند باعث استرس، کمبود اعتماد به نفس و برخی مشکلات در رابطه شود. این اختلال می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد که نیاز به درمان دارد و حتی عامل خطر برای بیماری قلبی باشد.

علائم اختلال عملکرد نعوظ
- مشکل در رسیدن به نعوظ
- مشکل در حفظ نعوظ
- کاهش میل جنسی
علل اختلال عملکرد نعوظ
برانگیختگی جنسی مردان فرآیند پیچیده ای است که مغز، هورمون ها، احساسات، اعصاب، ماهیچه ها و رگ های خونی را درگیر می کند. اختلال نعوظ می تواند ناشی از مشکل در هر یک از این موارد باشد. به همین دلیل استرس و نگرانیهای مربوط به سلامت روان میتواند باعث ایجاد یا بدتر شدن مشکل شوند.
با افزایش سن، رسیدن به نعوظ ممکن است مدت بیشتری طول بکشد و آنقدر محکم نباشد. ممکن است برای ایجاد و حفظ آن به تماس مستقیم بیشتری با آلت تناسلی مرد نیاز باشد.
گاهی اوقات ترکیبی از مسائل جسمی (فیزیکی) و روانی باعث این اختلال می شود. مثلاً یک وضعیت فیزیکی جزئی باعث کندی پاسخ جنسی شما می شود، این امر باعث ایجاد اضطراب در مورد حفظ نعوظ میشود. اضطراب ناشی از آن می تواند منجر به اختلال عملکرد نعوظ یا بدتر شدن آن شود.
علل فیزیکی اختلال عملکرد نعوظ
در بسیاری از موارد، اختلال نعوظ ناشی از یک مشکل فیزیکی است. علل شایعی مانند:
- بیماری قلبی
- گرفتگی عروق خونی (آترواسکلروز)
- کلسترول بالا
- فشار خون بالا
- دیابت
- چاقی
- سندروم متابولیک ( وضعیتی که فشار خون، سطح انسولین، کلسترول و میزان چربی اطراف کمر بالاست)
- بیماری پارکینسون
- اسکلروز چندگانه (MS)
- مصرف داروهای خاص
- استعمال تنباکو
- بیماری پیرونی ( ایجاد بافت اسکار در داخل آلت تناسلی)
- اعتیاد به الکل و سایر مواد مخدر
- اختلالات خواب
- درمان سرطان پروستات یا بزرگ شدن پروستات
- جراحی ها یا آسیب هایی که بر ناحیه لگن یا نخاع تأثیر می گذارد
- کاهش جریان خون به آلت تناسلی ناشی از تصلب شرایین (انسداد عروق)
- اختلالات هورمونی مانند مشکل تیروئید، کمبود تستوسترون، بالا بودن سطح کورتیزون
هیپوگنادیسم – شرایطی که در آن بیضه ها نمی توانند تستوسترون کافی تولید کنند
- افزایش سن (پیری بدن)
داروهایی که ممکن است باعث اختلال عملکرد نعوظ شوند :
- داروهای کنترل فشار خون بالا
- داروهای قلبی مانند دیگوکسین
- داروهای درمان اضطراب
- داروهای ضد افسردگی، از جمله مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs)، مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، و ضد افسردگیهای سه حلقهای
- مسکن های مخدر
- برخی از داروهای سرطان، از جمله داروهای شیمی درمانی
- آنتی کولینرژیک ها
- داروهای هورمونی
علل روانی اختلال عملکرد نعوظ
مغز نقش کلیدی در تحریک مجموعه ای از رویدادهای فیزیکی که باعث نعوظ می شود ایفا می کند که با احساس هیجان جنسی شروع می شود. برخی علل روانی و احساسی می توانند با احساسات جنسی تداخل داشته باشند و باعث اختلال نعوظ یا بدتر شدن آن شوند. از جمله:
- افسردگی، اضطراب یا سایر مشکلات سلامت روان
- فشار روانی
- مشکلات رابطه (ارتباطات ضعیف یا نگرانی های دیگر)
اضطراب در مورد عملکرد جنسی (این علت بیشتر در شروع یک رابطه جدید رایج است، به خصوص اگر قبلاً مشکلاتی در عملکرد جنسی داشته باشید)
عوارض ناشی از اختلال نعوظ
- زندگی جنسی نامطلوب
- استرس یا اضطراب
- احساس خجالت و عزت نفس پایین
- مشکلات رابطه
- ناتوانی در باروری
رابطه اختلال عملکرد نعوظ و بیماری های قلبی
آلت تناسلی و سلامت عمومی بدن به شدت به هم مرتبط هستند.
آلت تناسلی یکی از قویترین پیشبینیکنندههای احتمال حملات قلبی به خصوص در مردان جوان است.
رگ های خونی که آلت تناسلی را تغذیه می کنند نسبتا کوچک هستند. رگ های خونی در قلب و گردن کمی بزرگتر هستند. بنابراین، آلت تناسلی میتواند حملات قلبی یا سکتههای مغزی را سالها قبل از وقوع آنها پیشبینی کند.
همان فرآیندی که باعث ایجاد بیماری قلبی می شود، ممکن است باعث اختلال نعوظ نیز شود. این اختلال می تواند یک هشدار اولیه از وجود مشکل قلبی فعلی یا در آینده باشد، اگرچه همیشه نشان دهنده مشکل زمینه ای قلبی نیست.
در گذشته، ایجاد پلاک در شریانهای بدن (آترواسکلروز) را عامل اصلی این اختلال می دانستند. اما اکنون متخصصین بر این باورند که اختلال نعوظ قبل از آنکه به مشکلات قلبی مرتبط باشد به دلیل اختلال عملکرد پوشش داخلی رگهای خونی (اندوتلیوم) و عضلات صاف است. اختلال عملکرد اندوتلیال باعث خون رسانی ناکافی به قلب و اختلال در جریان خون به آلت تناسلی می شود و به ایجاد آترواسکلروز کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهد مردان مبتلا به این اختلال حتی اگر هیچ علامتی از مشکلات قلبی ندارند، باید قبل از شروع هر درمانی از نظر بیماری قلبی غربالگری شوند.
رابطه اختلال عملکرد نعوظ و دیابت
مشکلات نعوظ در مردان مبتلا به دیابت رایج است به خصوص در کسانی که دیابت نوع 2 دارند. قند خون بالا در مدت طولانی می تواند به اعصاب و رگ های خونی آسیب برساند. این آسیب باعث ایجاد مشکلاتی در ایجاد یا ثابت نگه داشتن نعوظ کافی برای رابطه جنسی می شود. مردان ممکن است قبل از تشخیص دیابت یا بیماری قلبی متوجه مشکلات نعوظ شوند.
رابطه مکمل ها و اختلال عملکرد نعوظ
احتمالاً تبلیغاتی در موردگیاهان دارویی یا مکملها را برای «افزایش عملکرد جنسی» دیدهاید. مکملهای درمان کننده این اختلال و سایر درمانهای طبیعی مدتهاست که در فرهنگهای چینی، آفریقایی و سایر فرهنگها استفاده میشود.
اما بر خلاف داروهای تجویزی مانند سیلدنافیل (ویاگرا)، واردنافیل (لویترا، استاکسین)، تادالافیل (سیالیس، آدسیرکا) و آوانافیل، گیاهان دارویی و مکمل ها به خوبی مورد مطالعه یا آزمایش قرار نگرفتهاند.
برخی از آنها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند یا با سایر داروها تداخل داشته باشند. مقدار ماده فعال نیز ممکن است از محصولی به محصول دیگر بسیار متفاوت باشد.
دهیدرواپی آندروسترون : برخی شواهد نشان می دهد که دهیدرواپی آندروسترون (DHEA) میل جنسی را در زنان افزایش می دهد و در درمان اختلال نعوظ در مردان نیز مؤثر است.. DHEA در دوزهای پایین بی خطر است اما می تواند باعث آکنه شود.
ال-آرژنین : شواهد نشان میدهند که مصرف دوزهای بالا ال-آرژنین با تحریک رگهای خونی برای باز شدن بیشتر برای بهبود جریان خون، اختلال نعوظ را بهبود میبخشد. حالت تهوع، گرفتگی عضلات و اسهال از عوارض جانبی مصرف ال-آرژنین هستند.
هشدار – ال آرژنین را با سیلدنافیل (ویاگرا) مصرف نکنید.
جینسینگ : این گیاه عملکرد جنسی را در مردان مبتلا به اختلال نعوظ بهبود می بخشد. جینسینگ پاناکس حاوی مواد فعال زیادی است. به نظر می رسد استفاده از آن در کوتاه مدت بی خطر باشد. بی خوابی، سردرد و سرگیجه از عوارض جانبی شایع مصرف جنسینگ هستند.
پروپیونیل-ال-کارنیتین : مطالعات نشان داده اند که مصرف پروپیونیل-ال-کارنیتین همراه با ویاگرا در بهبود عملکرد نعوظ بهتر ازمصرف به تنهایی سیلدنافیل، مؤثر است. پروپیونیل-ال-کارنیتین در صورت استفاده تحت نظارت پزشکی بی خطر است.
یوهمبی (Yohimbe) : پوست درخت آفریقایی است که میتواند اختلال عملکرد جنسی مرتبط با مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) را که برای درمان افسردگی استفاده میشوند، بهبود بخشد. افزایش فشار خون، ضربان قلب سریع یا نامنظم و اضطراب از عوارض جانبی مصرف این گیاه است. این گیاه را نباید بدون نظر و نظارت پزشک مصرف کرد.
جینکو: پتانسیل افزایش جریان خون به آلت تناسلی را دارد، اما هیچ مدرکی مبنی بر تأثیر آن بر بهبود نعوظ وجود ندارد. جینکو ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
علف هرز بز شاخدار (اپیمدیوم) : مواد موجود در برگهای این گیاه برای بهبود عملکرد جنسی استفاده می شود اما مطالعات بالینی در مورد آن انجام نشده است! این گیاه ممکن است بر عملکرد قلب یا تنفس تأثیر بگذارد.
درمان اختلال عملکرد نعوظ
داروهای خوراکی
- سیلدنافیل (ویاگرا)
- تادالافیل (سیالیس، آدسیرکا)
- واردنافیل یا آوانافیل (استندرا)
این داروها باعث شل شدن عروق خونی آلت تناسلی می شوند و در نتیجه خون بیشتری به آلت تناسلی وارد میشود و نعوظ را آسان تر میکند. داروها می توانند تعداد و طول مدت نعوظ را افزایش دهند، اما میل جنسی را افزایش نمی دهند.
هشدار : اگر از سایر داروهای نیتراتی که برای درمان درد قفسه سینه استفاده می شوند استفاده می کنید، از مصرف این داروها خودداری کنید.
سایر داروها
اگر قرص ها گزینه خوبی برای فرد نباشند، ممکن است پزشک شیاف تجویز کند. این شیاف های کوچک را می بایست قبل از رابطه جنسی در نوک آلت تناسلی قرار دهید. ممکن است پزشک دارویی برای تزریق به پایه یا آلت تناسلی تجویز کند. مانند داروهای خوراکی، این داروها جریان خون را افزایش می دهند تا رسیدن به نعوظ و حفظ آن را راحت تر کنند.
دستگاه نعوظ خلاء
این دستگاه که پمپ آلت تناسلی یا پمپ خلاء نیز نامیده می شود، یک لوله توخالی است که روی آلت تناسلی قرار می گیرد. از یک پمپ برای کشیدن خون به سمت آلت تناسلی برای ایجاد نعوظ استفاده می کند. سپس یک نوار در پایه آلت تناسلی قرار می گیرد تا نعوظ را پس از برداشتن لوله حفظ کند. استفاده از این دستگاه ساده و کم خطر است.
ایمپلنت آلت تناسلی
اگر داروها یا پمپ آلت تناسلی مؤثر نباشند، ایمپلنت ممکن است گزینه درمانی دیگری باشد. ایمپلنت آلت تناسلی نیمه سفت یا بادی گزینه ای مطمئن و مؤثر برای بسیاری از مردان مبتلا به اختلال نعوظ است.
پیشگیری
بهترین راه برای جلوگیری از اختلال عملکرد نعوظ، انتخاب شیوه زندگی سالم و مدیریت هر گونه شرایط سلامتی است که می تواند منجر به این مشکل شود.
سیگار نکشید. استعمال دخانیات باعث تنگ شدن رگ های خونی می شود، بنابراین، خون کمتری به آلت تناسلی می رسد. همچنین، سیگار باعث کاهش سطح اکسید نیتریک بدن می شود. اکسید نیتریک است که به بدن سیگنال می دهد که اجازه دهد خون به آلت تناسلی جریان یابد. اکسید نیتریک کمتر به معنای جریان خون کمتر است. جریان خون کمتر هم می تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن اختلال نعوظ شود.