سوگ پیش بینی شده: علائم و نحوه‌ی مقابله
سوگ پیش بینی شده و غم و اندوه مرتبط با آن یک مکانیسم مقابله برای مواجه با یک فقدان قریب الوقوع است. همه ما در برهه‌ای از زندگی سوگ و غم و اندوه ناشی از آن را تجربه می کنیم اما سوگ همیشه غیرقابل پیش بینی و دور از انتظار نیست. گاهی ماه ها و حتی سال ها قبل از وقوع آن، انتظار و غم و اندوه ناشی از آن وجود دارد.
غم و اندوه پیش بینی شده چیست؟
غم و اندوه پیش بینی شده یک مکانیسم مقابله‌ای است که به ما کمک می‌کند برای یک فقدان اجتناب‌ناپذیر مانند مرگ یکی از عزیزان آماده شویم. این مکانیسم مجموعه‌ای از علائم شناختی، رفتاری و عاطفی است که ما در انتظار یک فقدان قریب‌الوقوع تجربه می‌کنیم.
ما معمولاً این نوع اندوه را وقتی یکی از عزیزانمان یا خودمان بسیار بیمار هستیم و یا احتمال درگذشت قریب الوقوع وی را می دهیم، تجربه می کنیم.
اما فقدان همیشه مرگ نیست موارد دیگری نیز می توانند باعث غم و اندوه پیش بینی شده شوند از جمله تغییر اجباری شغل و یا بیماری.
تفاوت سوگ پیش بینی شده با سوگ
این دو وضعیت اشتراکاتی دارند و هر دو اغلب در پاسخ به فقدان، اتفاق می افتند. با این تفاوت که سوگ پیش بینی شده و یا اندوه و غم پیش بینی شده در واکنش به اتفاقی است که قرار است بیفتد، نه آنچه که قبلاً اتفاق افتاده است.
اگرچه فقدان و از قبل آگاه بودن نسبت به وقوع آن، دردناک است اما می تواند به فرد کمک کند تا به جای اجتناب از ترس‌هایش، با آنها روبرو شود و هنگام وقوع فقدان، غم و اندوه خود را به شیوه بهتری مدیریت کند.
مدت زمان سوگ پیش‌بینی‌شده از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اغلب این وضعیت تا زمان وقوع فقدان ادامه دارد.
پس از فقدان، سوگ ممکن است از شش ماه تا یک سال یا حتی بیشتر طول بکشد. این طبیعی است که یک تا دو سال را در غم و اندوه بگذرانید.
علائم
غم و اندوه مانند یک دانه برف است و علائم هیچ دو نفری دقیقاً یکسان نیست، با این حال برخی از علائم رایج آن عبارتند از:
- احساسات طاقت‌فرسایی مانند غم، عصبانیت و تنهایی
- مشکل در خوابیدن
- از دست دادن اشتها
- مشکل در تمرکز
- مشغولیت ذهنی و مرور سناریوهای مختلف در ذهن
- کناره‌گیری از دیگران
مراحل سوگ
پنج مرحله سوگ که مدل کوبلر-راس نامیده می‌شود عبارتند از:
انکار
مرحله انکار به دشواری درک واقعیت یک فقدان اشاره دارد. ممکن است مدتی طول بکشد تا با این واقعیت کنار بیایید که یک فقدان قابل توجه را تجربه کرده‌اید و اینکه اوضاع فرق کرده و دیگر به حالت قبل برنمی‌گردد.
خشم
خشم یک واکنش کاملاً طبیعی است و در صورت فقدان، می‌تواند به منابع مختلفی معطوف شود از جمله افرادی که حتی نمی شناسید.
چانه‌زنی
نوعی درگیری ذهنی برای خنثی کردن آنچه که نمی توانیم جبرانش کنیم، است.
افسردگی
از دست دادن امید به آینده، احساس بی‌هدفی، گم‌گشتگی یا سردرگمی در مورد زندگی، مشکلات تمرکزی و تصمیم گیری از نشانه های افسردگی ناشی از سوگ هستند. حتی سوگ می‌تواند علائم جسمی نیز ایجاد کند مانند درد و کوفتگی، تغییر در الگوهای خواب و افزایش التهاب در بدن.
پذیرش
درد سوگ ممکن است هرگز به طور کامل محو نشود، اما پذیرش به معنای یادگیری زندگی با فقدان است. پذیرش، حس درک این است که آنچه اتفاق افتاده، پایانی دارد. می‌توانید غم خود را حفظ کنید و در عین حال خوشی های گذشته را مجدداً تجربه کنید و به آینده امیدوار باشید.
مراحل سوگ پیش بینی شده
محققان غم و اندوه مورد انتظار را 4 مرحله می دانند که عبارتند از:
پذیرش
در این مرحله، فرد تشخیص می‌دهد که مرگ یکی از عزیزانش اجتناب‌ناپذیر است و احساساتی مانند غم، انکار، خشم و افسردگی را تجربه کند.
بازتاب
این زمانی است که فرد شروع به کنار آمدن با احساسات خود می‌کند. علاوه بر احساس خشم، ممکن است احساس پشیمانی، گناه و ندامت نیز داشته باشد.
تمرین
همانطور که این فرآیند را طی می‌کند، شروع به فکر کردن در مورد اینکه در طول و بلافاصله پس از فقدان چه احساسی خواهد داشت، می‌کند. به عنوان مثال، با مرگ یکی از عزیزان، به این فکر می‌کنید که چگونه عمل خواهید کرد و چه کارهایی ممکن است لازم باشد انجام دهید مانند ترتیب دادن مراسم تشییع جنازه.
تصور آینده
در این مرحله، فرد شروع به تجسم زندگی خود پس از فقدان می کند.
به یاد داشته باشید که این مراحل خطی نیستند و همه تمامی این مراحل را تجربه نمی کنند. یعنی این‌طور نیست که یکی را تیک بزنیم و بعد به سراغ مرحله بعدی برویم.
آیا میدانید
سوگ پیش بینی شده می‌تواند به اختلال غم و اندوه طولانی مدت یا غم و اندوه پیچیده تبدیل شود.
چگونه با غم و اندوه پیش بینی شده کنار بیاییم
طبیعی است که افراد انتظار فقدان داشته باشند و نسبت به یک تجربه منفی قریب‌الوقوع واکنش نشان دهند.
برای کنار آمدن با این حالت می توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- درباره آنچه که از سر می‌گذرانید صحبت کنید. از به اشتراک گذاشتن و صحبت کردن با دیگران در مورد احساسات خود اجتناب نکنید. وقتی فکر می‌کنیم که ما تنها کسی هستیم که چنین چیزی را تجربه کرده‌ایم، همه چیز بدتر می‌شود. صحبت کردن با افراد دیگری که تجربه مشابهی را پشت سر گذاشته‌اند یا علائم مشابهی داند بسیار کمک کننده است.
- احساسات خود را سرکوب نکنید. ممکن است یاد گرفته باشید که احساسات خود را نادیده بگیرید و نگذارید مردم گریه یا ناراحتی شما را ببینند، اما این روش سالمی برای مقابله با احساسات نیست. اگر احساسات خود را نادیده بگیرید، این احساسات به شکل دیگری فوران می‌کنند. احساسات سرکوب شده ممکن است به صورت پرخوری، مصرف الکل و یا مواد مخدر ظاهر شوند. وقتی به خودتان اجازه می‌دهید که احساسی که دارید را تجربه کنید و نه سرکوب، این احساسات خیلی سریع‌تر از بین می‌روند.
- از خودتان مراقبت کنید. وقتی در شرایط خوبی نیستید، حواستان باشد که خودتان را فراموش نکنید. برای مراقبت از خود روی خواب و رژیم غذایی سالم تمرکز کنید، تحرک داشته باشید، آب کافی بنوشید و ارتباطاتتان را با کسانی که بودن در کنار آنها شما را خوشحال می کند، حفظ کنید
