نوع پوست شما چیست؟ معرفی انواع پوست، ویژگی ها و نحوه مراقبت از آن
یک برنامه مراقبت از پوست نقش مهمی در داشتن پوستی بهتر، شاداب تر و سالم تر دارد اما انواع مختلف پوست نیازهای منحصر به فردی دارند. به همین دلیل اولین قدم در مراقبت از پوست و انتخاب محصولات بهداشتی و زیبایی، شناخت نوع پوست است.
به طور کلی 5 پنج نوع اصلی پوست داریم که عبارتند از چرب، خشک، معمولی، مختلط و حساس. هر یک از این پوست ها، ویژگیها و نیازهای متفاوتی دارند. اما آیا میدانید نوع پوست شما چیست و اصلا چگونه میتوان آن را تشخیص داد؟

نوع پوست چیست و چرا اهمیت دارد؟
اصطلاح “نوع پوست” گروهی از ویژگیهای متحد را توصیف میکند که نشان دهنده ظاهر و احساس پوست هستند. نوع پوست تحت تأثیر دلیل عوامل زیادی مانند ژنتیک، سن، هورمونها، استرس، رژیم غذایی، سطح فعالیت و حتی شرایط محیطی (تابستانهای گرم و مرطوب یا زمستانهای سرد و خشک) قرار دارد.
پوست شما ممکن است خشک، چرب، معمولی، مختلط یا حساس باشد و دانستن نوع آن کمک می کند تا بدانید چگونه با آن رفتار و مراقبت کنید و چه محصولاتی را خریداری کنید.
علت تفاوت پوست چیست؟
نوع پوست تا حد زیادی بر اساس میزان سبوم (روغن) تولید شده توسط پوست تعیین میشود. اگرچه میزان تولید سبوم، بیشتر تحت تأثیر ژنتیک است اما عوامل دیگری از جمله سن، رطوبت، استرس، محیط و هورمونها نیز تا حدودی میتوانند بر آن تأثیر داشته باشند.
ممکن است برخی افراد متوجه شوند که پوستشان با افزایش سن یا در محیطها و رطوبتهای خاص، چربی کمتری دارد. به طور کلی نوع پوست هر نفر به عواملی مانند:
- میزان آب موجود در پوست، که بر خاصیت ارتجاعی آن تأثیر میگذارد
- میزان چربی آن، که بر نرمی آن تأثیر میگذارد
- و میزان حساسیت آن
بستگی دارد.
معرفی انواع پوست، ویژگی ها و نحوه مراقبت از آن
پوست معمولی
پوست معمولی یعنی پوست مرطوب و منعطف که چرب یا خشک نیست. برخلاف پوست مختلط، افرادی که پوست معمولی دارند، لکههای چرب و لکههای خشک ندارند. پوست معمولی معمولاً مستعد هیچ گونه مشکل پوستی خاصی مانند جوش، قرمزی یا براقی نیست.
ویژگی های نوع پوست معمولی
- بافت پوستی صاف
- بدون نقص یا نقصهای جزئی پوستی
- بدون حساسیت شدید
- منافذ کوچکی که به سختی قابل مشاهده هستند
- رنگ پوست درخشان و بشاش
نحوه مراقبت از پوست معمولی
- با وجود این واقعیت که پوست معمولی معمولاً هیچ مشکل خاصی ندارد، اما همچنان برای داشتن بهترین ظاهر و احساس، به مراقبت مناسب نیاز دارد. یک برنامهی ایدهآل برای پوست معمولی یعنی حفظ رطوبت و محافظت از سد محافظ پوستی.
- کسانی که پوست معمولی دارند، هنوز هم نیاز به استفاده از محصولات مرطوب کننده دارند. متخصصان پوست برای نوع پوست معمولی، استفاده از محصولاتی که فرمولهایی با مواد مرطوبکننده مانند سرامیدها و اسید هیالورونیک دارند، را توصیه می کنند.
- صورت خود را روزانه بشویید، روز و شب مرطوب یزنید و در طول روز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
پوست مختلط
به پوستی که برخی از نواحی صورت خشک و برخی چرب تر هستند، پوست مختلط گفته می شود. پوست مختلط میتواند در هر فرد متفاوت باشد اما اغلب افرادی که پوست مختلط دارند ناحیه T، یعنی پیشانی، بینی و چانه معمولاً چرب است و گونههای آنها اغلب خشکتر هستند.
بسته به رنگ پوست، نواحی خشکتر ممکن است لکههای قرمز یا رنگ مایل به خاکستری داشته باشند و نواحی چرب تر، پوست براق به نظر برسد.
نوع پوست مختلط ممکن است در فصول مختلف سال یا به دلیل عوامل مختلفی مانند استرس یا نوسانات هورمونی، بیشتر تغییر کند.
ویژگی های پوست مختلط
- منافذ پوستی که به دلیل باز بودن، بزرگتر از حد معمول به نظر میرسند
- جوشهای سرسیاه
- پوست براق
نحوه مراقبت از پوست مختلط
- پاکسازی و مرطوبسازی مؤثر هنگام مراقبت از پوستی که در بعضی قسمتها چرب و در بعضی قسمتهای دیگر خشک است، ضروری است. توصیه می شود اگر پوستتان مختلط است، به قسمت های خشک مثلاً گونه ها، مرطوب کننده بیشتری بزنید.
- روش دیگر برای مرطوب کردن پوست مختلط، استفاده از دو مرطوبکننده مختلف است. در قسمتهای خشکتر از مرطوبکنندههای غلیظتری که بیشتر بر پایه کرم هستند استفاده کنید و در قسمتهای چربتر صورت از یک مرطوبکننده بر پایه ژل استفاده کنید.
- حتی می توانید از کاغذهای جاذب چربی در اطراف ناحیه T استفاده کنید تا چربی اضافی را جذب کند.
- به محصولاتی که استفاده میکنید توجه کنید، زیرا بسیاری از محصولات پوست مختلط مشابه محصولات پوست چرب هستند. محصولاتی که برای پوست چرب به بازار عرضه میشود، ممکن است 10٪ بنزوئیل پراکسید داشته باشد، در حالی که یک محصول مناسب برای نوع پوست مختلط ممکن است فقط 2٪ بنزوئیل پراکسید داشته باشد.
پوست خشک
- پوست نوع خشک معمولاً چربی کمتری نسبت به سایر انواع پوست تولید میکند. چربی پوست نقش کلیدی در روانکاری پوست و محافظت از آن در برابر از دست دادن رطوبت دارد. بدون روغن طبیعی کافی، پوست خیلی سریع رطوبت خود را از دست میدهد و دهیدراته، کدر و حتی پوسته پوسته به نظر میرسد.
- پوست های خشک، اغلب سفت هستند و بافتی خشن و خطوط ریز بیشتری دارند. در برخی موارد نیز خشکی پوست ممکن است باعث خارش یا تحریک پوست شود.
- عوامل زیادی وجود دارد که میتواند باعث خشکی پوست شود از جمله آسیب دیدن سد پوستی. سد پوستی بخشی از پوست است که به حفظ آب در پوست کمک میکند، بنابراین وقتی این سد آسیب ببیند، آب به راحتی از پوست خارج و باعث خشکی پوست میشود. برخی عادات نادرست مراقبت از پوست مانند استفاده از محصولات ساینده، لایه بردار یا خشک کننده یا دوش گرفتن طولانی با آب گرم از دیگر علل خشکی پوست هستند.
ویژگی های پوست خشک
- منافذ پوستی تقریباً نامرئی
- ظاهر کدر و زیر
- لکههای قرمز
- خاصیت ارتجاعی کمتر
- خطوط قابل مشاهده بیشتر (چین و چروک)
- ترک خوردگی و پوسته پوسته شدن
- خارش، تحریک یا التهاب
عوامل مؤثر بر ایجاد پوست خشک
- نوع پوست خشک ممکن است به دلایل زیر ایجاد یا بدتر شود:
- ژنتیک
- پیری
- تغییرات هورمونی
- آب و هوا مانند باد، خورشید یا سرما
- تابش اشعه ماوراء بنفش (UV)
- استفاده از تختهای برنزه کننده (یا سایر وسایل برنزه کننده)
- گرمایش داخل خانه
- حمام و دوش گرفتن طولانی با آب گرم
- مواد تشکیل دهنده صابونها، لوازم آرایشی یا پاک کنندهها
- مصرف برخی داروها
نحوه مراقبت از پوست خشک
- توصیه می شود افرادی که پوست خشک دارند، روتین مراقبت از پوست خود را با یک پاککننده ملایم و بدون عطر شروع کنند.
- از محصولاتی استفاده کنند که مواد تشکیل دهنده آنها شامل، سرامیدها و اسید هیالورونیک باشد که به حفظ رطوبت پوست کمک می کنند.
- گلیسیرین یکی دیگر از مواد عالی است که می توان برای مراقبت از پوست خشک استفاده کرد.
- استفاده از مرطوبکنندههایی که غلظت بیشتری دارند مثلا به جای استفاده از لوسیون ها از کرم ها استفاده کنید.
پوست چرب
- تولید بیش از حد سبوم از غدد چربی پوست بدلایل مختلف از جمله استرس، رطوبت، ژنتیک و حتی نوسانات هورمونی باعث پوست چرب می شود. هنگامی که پوست سبوم زیادی تولید میکند، صورت براق و چرب به نظر می رسد به خصوص در سراسر ناحیه T (پیشانی، بینی و چانه).
- علاوه براین سبوم اضافی ممکن است منافذ پوست را مسدود کند، به همین دلیل پوست های چرب مستعد منافذ بزرگ، جوشهای سرسیاه و سایر انواع آکنه ها هستند. با این حال، داشتن پوست چرب مزیت مهمی دارد و آن این است که چین و چروک کمتری روی آن ایجاد می شود.
ویژگی های پوست چرب
- منافذ بزرگ پوست
- پوست کدر یا براق و ضخیم
- جوشهای سرسیاه، کورک یا سایر لکهها
عوامل مؤثر بر ایجاد پوست چرب
- چربی پوست میتواند بسته به زمان سال یا آب و هوا تغییر کند. مواردی که میتوانند باعث نوع پوست چرب یا بدتر شدن آن شوند عبارتند از:
- بلوغ
- عدم تعادلهای هورمونی
- استرس
- گرما یا رطوبت بیش از حد
نحوه مراقبت از پوست چرب
- آن را بیش از دو بار در روز و پس از تعریق زیاد نشویید.
- جوشها را نترکانید و فشار ندهید.
- از یک پاککننده صورت که حاوی بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک باشد استفاده کنید. این مواد به باز کردن منافذ پوست کمک میکنند.
- از عوامل محرک دوری کنید. به عنوان مثال، اگر پوست چربی دارید، دوش گرفتن یا شستن صورت بلافاصله پس از ورزش برای جلوگیری از آکنه مهم است.
- هنگام خرید محصولات مراقبت از پوست و آرایشی، مطمئن شوید پرچسب ” غیر کومدوژنیک ” روی آن ذکر شده باشد. این برچسب نشان میدهد که محصول موردنظر منافذ پوست را مسدود نمی کند.
- از محصولاتی که پایهی روغنی دارند استفاده نکنید.
- پس از تمیز کردن پوست، از مرطوبکنندههای غیر کومدوژنیک و بدون روغن (مانند ژل-کرم مرطوبکنندهی کنترلکنندهی چربی) استفاده کنید.
پوست حساس
- پوست حساس تنها نوع پوستی است که با میزان تولید چربی پوست تعیین نمیشود. پوست حساس، پوستی است که واکنشپذیرتر از سایر انواع پوست است و در برابر محرکهای خارجی آسیبپذیرتر است و به راحتی توسط برخی مواد محرک ها مانند عطر و آلودگی تحریک می شود.
- افرادی که پوست حساس دارند ممکن است متوجه قرمزی پوست خود شوند و یا پس از استفاده از محصولات مراقبت از پوست، دچار سوزش، سوختگی یا سوزش شوند.
- علت دقیق آنکه برخی نوع پوست حساس دارند هنوز مشخص نیست اما تحقیقات اخیر نشان میدهد که ممکن است مربوط به ضعیف بودن سد پوستی باشد.
ویژگی های پوست حساس
- این مشکل میتواند به صورتهای زیر خود را نشان دهد:
- قرمزی
- خارش
- سوزش
- خشکی
نحوه مراقبت از پوست حساس
- افرادی که پوست حساسی دارند باید از مواد خشککننده و خشن و فرمولهای دارای عطر (یک ماده تحریککننده شناخته شده پوست) اجتناب کنند.
- اگر پوست حساسی دارید، بهتر است از رنگها، عطرها و سایر مواد خشن (مانند بنزوئیل پراکسید و سالیسیلیک اسید) اجتناب کنید، زیرا این مواد باعث تحریک پوست، قرمزی، خارش، سوزش و خشکی میشوند.
- به دنبال محصولاتی با برچسب “ضد حساسیت” یا “بدون عطر” باشید.
- یک برنامه ملایم برای پوست حساس شامل محصولاتی مانند پاککننده صورت آبرسان، سرم اسید هیالورونیک آبرسان و کرم ضدآفتاب معدنی آبرسان است.
چگونه نوع پوست خود را تشخیص دهید؟
- روش کاغذ خشک کن
- یک روش پرطرفدار، استفاده از کاغذهای خشککن پوست است.
- برای تعیین نوع پوست: صورت خود را بشویید و خشک کنید. بعد از 30 دقیقه، یک کاغذ خشککن را به آرامی روی پوست خود فشار دهید و مطمئن شوید که در امتداد ناحیه T و گونههای خود قرار دارد.
- مقدار چربی جمع شده روی کاغذ خشککن میتواند به شما در تعیین نوع پوستتان کمک کند.
- روش “تماشا و انتظار”
- “روش تماشا و انتظار” (که گاهی اوقات به عنوان “روش بدون آرایش” شناخته میشود) به شما اجازه میدهد که با مشاهده نحوه رفتار پوست خود پس از تمیز کردن، نوع پوست خود را بفهمید. برای شروع، صورت خود را با یک پاککننده ملایم بشویید، سپس با استفاده از یک حوله نرم آن را خشک کنید. سپس، 30 دقیقه صبر کنید و به دقت به پوست خود در آینه نگاه کنید. اگر پوست شما در تمام قسمتهای صورت براق به نظر میرسد، احتمالاً پوست چربی دارید. پوست پوسته پوسته، خشن یا سفت نشان میدهد که پوست خشکی دارید. اگر فقط در اطراف ناحیه T خود متوجه براقی میشوید، احتمالاً پوست ترکیبی دارید. و در آخر، اگر پوست شما آبرسانی شده و در هیچ کجای آن خشک یا چرب به نظر نمیرسد، احتمالاً نوع پوست شما معمولی است. اگر متوجه شدید که پوستتان قرمز به نظر میرسد یا احساس سوزش یا خارش دارید، ممکن است به این معنی باشد که پوست شما از نوع حساس است.
6 اصل اساسی مراقبت از پوست
- صفنظر اینکه نوع پوست شما چیست، این نکات کمک می کند پوست شما بهترین حالت خود را داشته باشد:
- از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع استفاده کنید که هم اشعه UVA و هم UVB را مسدود کند.
- از تابش مستقیم نور خورشید خودداری کنید و از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید.
- سیگار نکشید.
- آب کافی بنوشید.
- هر روز پوست خود را به آرامی اما کامل بشویید و هرگز قبل از خواب آرایش نکنید.
- مرطوب کننده بزنید.
خلاصه
- دانستن نوع پوست میتواند در نحوه برخورد با پوست و نوع محصولاتی که استفاده میکنید مفید باشد.
- به طور کلی 5 پنج نوع اصلی پوست داریم که عبارتند از چرب، خشک، معمولی، مختلط و حساس. هر یک از این پوست ها، ویژگیها و نیازهای متفاوتی دارند.
- صرف نظر از نوع پوستتان بهتر است از یک روال ساده مراقبت از پوست داشته باشید
- اگر در تشخیص نوع پوست خود یا تصمیم گیری در مورد نوع محصولاتی که باید استفاده کنید، مشکل دارید، بهترین کار مشورت با یک متخصص پوست است.