تأثیرات سوگ بر سلامت جسمی: با علائم فیزیکی سوگ آشنا شوید
سوگ فقط یک تجربه عاطفی نیست بلکه در بسیاری از موارد تأثیرات جدی بر سلامت جسمی ما می گذارد. بسیاری گمان می کنند که تجربه سوگ تنها یک تجربه احساسی است در حالیکه تأثیرات سوگ بر سلامت جسمی فراتر از آن چیزی است که به نظر می رسد.
اگرچه اغلب تأثیرات روانی و احساسی سوگ مورد توجه قرار می گیرد اما تأثیر سوگ بر سلامت جسمی نباید نادیده گرفته شود. تأثیراتی که به شدت جدی هستند و غفلت از آنها می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد.
سوگ چیست؟
سوگ غم و اندوه طبیعی و شدیدی است که ما پس از یک رویداد دردناک یا آسیب‌زای شخصی مانند مرگ یک عزیز، تجربه می‌کنیم. در واقع سوگ یک پاسخ قدرتمند، چندوجهی و اغلب غیرقابل کنترل به فقدانی است که با آن روبرو شده ایم.
این غم و اندوه نه تنها از نظر عاطفی بلکه از نظر جسمی، روانی و حتی معنوی می تواند بر ما تأثیر بگذارد.
علائم فیزیکی سوگ
مشکلات گوارشی
مشکلات گوارشی از علائم فیزیکی رایج سوگ هستند. سوگ اغلب باعث اختلال در عادات یا روال‌های معمول غذا خوردن می شود که همین امر می تواند باعث مشکلات گوارشی موقت مانند یبوست، اسهال، درد معده، زخم معده، حالت تهوع یا استفراغ و حتی سندروم روده تحریک پذیر (IBS) شود.
تغییرات وزنی
از دیگر تأثیرات سوگ بر سلامت جسمی، تغییرات وزنی است. در روزها، هفته‌ها و ماه‌های پس از از دست دادن عزیزی، بسیاری از افراد اغلب چند کیلو وزن اضافه میکنند. علت آن ورزش نکردن، بی توجهی به خود، بی انگیزه ای برای خودمراقبتی، پرخوری، خوردن غذاهای آماده و ناسالم است.
برخی نیز بدلایل مختلف از جمله بی اشتهایی، کمتر از حد معمول غذا خوردن، بی نظمی در وعده های غذایی و فراموش کردن وعده های غذایی و یا اصلا غذا نخوردن دچار کاهش وزن می شوند.
احساس درد، ناراحتی یا بیماری
احساس درد، ناراحتی و حتی بیماری از دیگر علائم فیزیکی سوگ هستند. علت این دردها می تواند تنش عضلانی ناشی از هورمون‌های استرسی باشد که بدن ما در پاسخ به سوگ آزاد میکند. رایج ترین دردهای جسمی که افراد سوگوار تجربه میکنند عبارتند از:
- سردرد یا میگرن
- درد قفسه سینه
- احساس سنگینی در اندام ها
- درد در قسمت گردن، کمر یا مفاصل اسکلتی
- دردهای عضلانی
مطالعات نشان داده اند که سوگواری خطر مرگ را در زنان مبتلا به بیماری قلبی عروقی کاهش میدهد در حالیکه این خطر در مردانی که دچار سوگ هستند، افزایش می‌یابد.
تضعیف سیستم ایمنی بدن
یکی دیگر از تأثیرات سوگ بر سلامت جسمی، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن است. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد غم و اندوه می‌تواند بر توانایی بدن در مبارزه با بیماری ها و عفونت ها تأثیر منفی بگذارد، به خصوص اگر مدت زمان زیادی ادامه داشته باشد.
افزایش التهاب
هنگامی که سیستم ایمنی بدن به چیزی که آن را تهدید می‌داند پاسخ میدهد، باعث التهاب بافت های بدن می شود. در واقع التهاب نوعی واکنش دفاعی بدن به آن چیزی است که سلامت بدن را تهدید می کند.
اگر بالا بودن سطح التهاب در بدن ادامه یابد و باصطلاح مزمن شود، می تواند منجر به بیماری های مختلف از جمله بیماری‌های قلبی، آرتروز، دیابت، آسم و احتمالاً حتی سرطان شود.
مستندات علمی نشان میدهد که سوگ باعث افزایش سطح التهاب در بدن میشود و هرچه غم و اندوه شدیدتر باشد، التهاب نیز جدی‌تر است. التهاب نیز علاوه براین التهاب علاوه بر تشدید علائم در افرادی که به بیماری های مزمن مبتلا هستند، احتمال مشکلات قلبی عروقی، آرتروز، دیابت، آسم، سرطان و حتی مرگ را افزایش میدهد.
اختلالات خواب
اختلالات خواب از دیگر علائم فیزیکی سوگ است. غم و اندوه می‌تواند نظم و عادات خواب را بهم بریزد. فردی که دچار سوگ است ممکن است نتواند بخوابد و یا شب ها بارها از خواب بیدار شود و یا بیش از حد معمول بخوابد.
بدخوابی و بیخوابی علاوه بر برهم زدن آرامش ذهن می تواند باعث مشکلات زیر شود:
- ضعف سیستم ایمنی
- کاهش هماهنگی فیزیکی
- تغییرات فشار خون
- اختلال در عملکرد شناختی
- پف صورت و چشم ها
- تغییرات پوستی
- ضعف و احساس بی حالی
افزایش فشار خون و ضربان قلب
از دیگر تأثیرات سوگ بر سلامت جسمی، بالا رفتن فشار خون و ضربان قلب در اثر افزایش سطح کورتیزول است. میزان ترشح کورتیزول که به آن هورمون استرس نیز می گویند در اثر از دست دادن عزیز افزایش می یابد و حتی ممکن است تا 6 ماه پس از سوگ نیز سطح کورتیزول در بدن بالاتر از حد نرمال باشد. اگر سطح کورتیزول برای مدت طولانی بالا بماند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و فشار خون بالا افزایش می یابد.
سندروم قلب شکسته
از دست دادن ناگهانی یکی از عزیزان می‌تواند باعث ایجاد احساسات شدید و تحریک هورمون‌هایی شود که منجر به درد شدید قفسه سینه و مشکل در تنفس می‌شوند. در چنین شرایطی قلب ممکن است برای مدتی به خوبی خون را پمپاژ نکند. این می‌تواند حالتی مانند حمله قلبی ایجاد کند اما معمولاً باعث آسیب قلب و یا مسدود شدن شریان ها نمی شود. به این وضعیت سندروم قلب شکسته می گویند. خوشبختانه اکثر کسانی که دچار سندروم قلب شکسته می شوند در عرض چند روز یا چند هفته بهبود می‌یابند.
افزایش خطر حمله قلبی
یکی دیگر از تأثیرات سوگ بر سلامت جسمی، افازیش خطر حمله قلبی است. آمارها نشان میدهد در اولین روز سوگواری، احتمال حمله قلبی بیشتر از حد معمول است. این احتمال در طول هفته اول کاهش می‌یابد، اما ممکن است در طول یک ماه اول بازهم نسبت بالاتر از حد معمول باشد.
هشدار
اگر دچار درد قفسه سینه و معده، عرق سرد، حالت تهوع و سرگیجه شدید سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
سایر علائم
علائم جسمی سوگ می‌تواند انجام فعالیت‌های روزانه را دشوار کند. به عنوان مثال، ممکن است علائم خستگی یا عصبی بودن مانع از انجام وظایف کاری و یا روزمره زندگی شود.
حتی برخی از سوگواران علائمی شبیه به علائم آلرژی را تجربه می کنند مانند خشکی دهان، حساسیت به صدا، لرزش یا احساس لرزش، گرفتگی گلو، گرفتگی قفسه سینه و تنگی نفس.
