آیا رژیم OMAD (یک وعده غذایی در روز) برای کاهش وزن مؤثر و بی خطر است؟
خوردن یک وعده غذایی در روز که به آن رژیم OMAD می گویند نوع شدیدی ازروزهداری متناوب است که مصرف کالری را در یک بازه زمانی خاص محدود میکند. در این رژیم شما باید به مدت 23 ساعت روزه بگیرید و هیچ خوراکی حاوی کالری مصرف نکنید و سپس به مدت یک ساعت فرصت دارید تا غذا بخورید.
اگرچه این روش برای کاهش وزن مؤثر است اما متخصصان تغذیه پیروی از آن را برای طولانی مدت توصیه نمی کنند. OMAD یک رژیم غذایی فوقالعاده محدودکننده و ناپایدار است و میتواند منجر به کاهش شدید وزن، کمبود مواد مغذی و حتی پرخوری شود!
آیا میدانید
یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که خوردن یک وعده غذایی در روز با افزایش خطر مرگ به هر دلیلی و همچنین مرگ ناشی از بیماریهای قلبی عروقی مرتبط است.
فهرست مطالب
رژیم OMAD چیست | رژیم های روزه داری متناوب | نحوه عملکرد | فواید | معایب و خطرات | عوارض جانبی | کسانی که نباید رژیم OMAD بگیرند | غذاهای مجاز | نکات کلیدی | سؤالات پرتکرار
رژیم OMAD چیست؟
رژیم یک وعده غذایی در روز (OMAD) یک روش روزهداری متناوب است که براساس آن باید 23 ساعت روزه بگیرد و سپس یک وعده غذایی بزرگ بخورید.
در مورد فواید و مضرات این رژیم شواهد متناقضی وجود دارد. برخی شواهد نشان میدهد که این رژیم به پیشگیری و درمان بیماریهای مزمن مانند دیابت کمک میکند. در حالیکه برخی شواهد دیگر نشان میدهد که روزهداری متناوب ممکن است برای سلامتی مضر باشد و حتی منجر به خستگی، گرسنگی شدید و حتی پرخوری شود.
اگرچه محتوا و زمان وعده غذایی بسته به ترجیح شخص می تواند متفاوت باشد اما اغلب افرادی که رژیم غذایی یک وعده در روز را دنبال می کنند معمولاً کالری دریافتی خود را به یک وعده غذایی یا یک بازه زمانی کوتاه محدود میکنند.
رژیم های روزه داری متناوب
انواع مختلفی از روشهای روزهداری متناوب وجود دارد که یکی از آنها رژیم خوردن یک وعده غذایی در روز (OMAD) است.
رژیم هایی که براساس کاهش تعداد وعده های غذایی و محدود کردن زمانی که فرد میتواند غذا بخورد، تنظیم می شوند علاوه بر کمک به کاهش وزن، مزایای دیگری هم برای سلامتی دارند از جمله کاهش عوامل خطر بیماری قلبی،کاهش قند خون و کاهش التهاب.
با این حال، در مقایسه با سایر رژیمهای روزهداری، مانند روش ۱۶/۸ که شامل بازههای ۸ ساعته غذا خوردن و بازههای ۱۶ ساعته روزهداری است، خوردن فقط یک وعده غذایی در روز یکی از شدیدترین روشهای روزهداری متناوب است.
نحوه عملکرد رژیم OMAD
مانند سایر انواع رژیم های روزهداری متناوب، خوردن یک وعده غذایی در روز راهی برای دستکاری نحوه دستیابی و استفاده از انرژی در بدن است.
وقتی با الگوی سنتیتری غذا میخوریم، انرژی ما از غذایی که میخوریم به دست میآید. وقتی کربوهیدرات مصرف میکنیم، بدن ما آنها را به قند تجزیه میکند. اگر قند خون بیشتر از نیاز بدن باشد، ماده شیمیایی به نام انسولین، قند اضافی را به سلولهای چربی منتقل میکند. بنابراین وقتی برای مدت طولانی غذا نمیخوریم، بدن انسولین کمتری تولید میکند. این در حالی است که سلولها هنوز برای فعالیت به سوخت نیاز دارند، بنابراین سلولهای چربی برای جبران کمبود سوخت، انرژی آزاد میکنند.
فواید احتمالی
تأیید ادعاهای مطرح شده در مورد فواید رژیم هایی که بر پایه روزه داری متناوب هستند، نیاز به تحقیقات بیشتری دارد با این حال به نظر میرسد رژیم یک وعده غذا در روز برای بدن فوایدی دارد از جمله:
کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن
احتمال دارد این سبک از رژیم ها از جمله رژیم غذایی OMAD برای محافظت از بدن در برابر بیماری های مزمن از جمله اختلالات عصبی مرتبط با سن مانند بیماری آلزایمر، بیماری قلبی، برخی انواع سرطان ها و دیابت نوع 2 مفید باشد.
کاهش وزن
قانون اصلی کاهش وزن، نقصان کالری است یعنی میزان کالری هایی که می سوزانید باید بیشتر از مقدار کالری دریافتی تان باشد. برای دستیابی به این هدف می توانید تعداد کالری هایی که می سوازنید را افزایش دهید و یا کالری دریافتی خود را محدود کنید.
محدودیت کالری، صرف نظر از نحوه دستیابی به آن، منجر به کاهش چربی و در نتیجه کاهش وزن و سایز می شود. از آنجا که در رژیم غذایی OMAD دریافت کالری به شدت محدود می شود بنابراین باعث کاهش وزن می شود.
احساس هوشیاری بیشتر
وقتی در طول ساعات روز روزه میگیرید، بدن ماده شیمیایی بیشتری به نام اورکسین-A آزاد میکند که باعث میشود احساس هوشیاری بیشتری داشته باشید.
سایر فواید رژیم غذایی OMAD عبارتند از:
- کاهش قند خون
- کاهش نشانگرهای التهاب از جمله پروتئین واکنشی C
- کُند شدن روند تخریب سیستم عصبی و بهبود سلامت سیستم عصبی
- افزایش طول عمر
آیا میدانید
روزهداری متناوب، از جمله دورههای روزهداری طولانی مانند OMAD، احتمالاً منجر به کاهش وزن میشوند اما این روش ها مؤثرتر از روشهای سنتی محدودیت کالری مانند کاهش کالری دریافتی در هر وعده غذایی نیستند.
معایب و خطرات احتمالی
محدودیت شدید دریافت کالری در رژیم OMAD ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- افزایش کلسترول کل و کلسترول بد (LDL)
- بالا رفتن فشار خون
- افزایش سطح قند خون ناشتا
- افزایش خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا
- به تأخیر انداختن پاسخ بدن به انسولین
- کاهش شدید قند خون (هیپوگلیسمی) به خصوص در افراد مبتلا به دیابت نوع 2
سایر معایب و خطرات احتمالی رژیم غذایی OMAD عبارتند از:
- گرسنگی شدید
- هوس های غیرقابل کنترل
- افزایش سطح هورمون گرلین که یک هورمون محرک اشتها است
- مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده و پرکالری مانند فست فود، پیتزا، دونات و بستنی در یک وعده
آیا میدانید
رژیمهای روزهداری متناوب مانند OMAD تا ۶۵ ٪ میزان ترک رژیم دارند.
عوارض جانبی رژیم OMAD
خوردن یک وعده غذایی در روز میتواند منجر به علائمی از جمله موارد زیر شود:
- حالت تهوع
- سرگیجه
- کمبود انرژی و خستگی
- سردرد
- تحریکپذیری
- یبوست
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
- مشکل در خوابیدن
- افزایش وزن (گرسنگی شدید می تواند منجر به پرخوری شود)
- از دست دادن توده بدون چربی
آیا میدانید
از دست دادن توده بدون چربی بدن با افزایش خطر بیماریهای متابولیکی مانند دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی عروقی یا دیسلیپیدمی مرتبط است.
کسانی که نباید رژیم OMAD بگیرند
رژیم خوردن تنها یک وعده غذایی در روز برای بسیاری از گروهها مناسب نیست از جمله:
- زنان باردار
- زنان در دوران شیردهی
- کودکان
- نوجوانان
- سالمندان
- افراد مبتلا به اختلالات خوردن
- مبتلایان به دیابت
غذاهای مجاز
در این رژیم هر چیزی را که بخواهید می توانید در وعده غذایی مجازی که دارید، بخورید. اما خوردن یک وعده غذایی متعادل که ترکیبی از کربوهیدراتهای سالم، پروتئینهای بدون چربی و چربیهای سالم باشد، کمک میکند بیشتر احساس سیری کنید و انرژی بیشتری داشته باشید.
- کربوهیدراتهای سالم مانند میوهها، سبزیجات و غلات کامل
- پروتئینهای بدون چربی مانند مرغ، تخممرغ، ماهی، لوبیا، محصولات تهیه شده از سویا، حبوبات و لبنیات
- چربیهای سالم مانند آجیل، دانهها، آووکادو و روغنها
متخصصان تغذیه توصیه می کنند در طی این رژیم مصرف الکل و شکر افزوده خود را محدود کنید و در طول روز از نوشیدن قهوه سیاه، چای بدون شکر، آب گازدار یا سایر نوشیدنیهای بدون کالری غافل نشوید.
نکات کلیدی
خوردن یک وعده غذایی در روز بعید است کالری و مواد مغذی مورد نیاز بدن برای رشد را تأمین کند، مگر اینکه با دقت برنامهریزی شده باشد.
اگر تصمیم دارید رژیم OMAD را امتحان کنید، نباید هر 7 روز هفته این کار را انجام دهید و حتما باید قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک وعده غذایی در روز میخورید، سعی کنید آن را تا حد امکان سرشار از مواد مغذی کنید. این وعدهه غذایی باید حداقل حاوی 1200 کالری باشد.
اگر دریافت کالری کافی در یک وعده غذایی برایتان دشوار است، افزایش یک ساعت یا بیشتر از بازه زمانی وعده غذایی و تقسیم وعده غذایی به دو وعده غذایی کوچکتر را امتحان کنید. این میتواند کمک کند بدون اینکه بیش از حد سیر شوید، مواد مغذی و کالری کافی دریافت کنید.
در رژیم OMAD، هر وعده غذایی باید شامل همه گروههای غذایی یعنی کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها باشد.
این روش غذا خوردن برای کسانی که از الگوهای غذایی خاصی مانند رژیمهای وگان یا رژیمهای کمچرب پیروی میکنند، بسیار دشوار است.
سؤالات پرتکرار
آیا خوردن یک وعده غذایی در روز بیخطر است؟
خوردن یک وعده غذایی در روز ممکن است روشی محبوب برای کاهش وزن باشد، اما احتمالاً برای سلامت کلی ایده خوبی نیست. خوردن تنها یک وعده غذایی در روز میتواند دریافت مواد مغذی کافی در یک وعده غذایی را بسیار دشوار کند و منجر به کمبود مواد مغذی و اثرات منفی بر سلامتی شود.
علاوه براین ممکن است منجر به تمایلات غذایی نامنظم شود، بر زندگی اجتماعی فرد تأثیر منفی بگذارد و پایبندی به آن دشوار باشد.
چرا با اینکه فقط یک بار در روز غذا میخورم، وزن کم نمیکنم؟
اگر فقط یک وعده غذایی در روز بخورید اما به میزان مصرف غذای خود توجه نکنید، ممکن است در طول یک وعده غذایی خود پرخوری کنید. باید وعده غذایی تان را به گونه ای تنظیم کنید که علاوه بر دریافت مواد مغذی کافی، بتواند از افزایش گرسنگی، وسوسه خوردن بیش از حد غذاهای فرآوری شده و پر کربوهیدرات پیشگیری کند.
قوانین رژیم غذایی OMAD چیست؟
تنها قانون این رژیم این است که باید یک وعده غذایی در روز میل کنید.
چه مدت باید رژیم OMAD را ادامه دادا؟
نباید این رژیم را برای مدت طولانی ادامه دهید. این رژیم فوقالعاده محدودکننده و ناپایدار است و میتواند منجر به کاهش شدید وزن، کمبود مواد مغذی و حتی پرخوری شود.



