ترک پوستی چیست؟
ترک پوستی یا استرچ مارک رگه های قرمز یا صورتی هستند که معمولا بر روی شکم، سینه ها، باسن و رانها ظاهر می شوند. به این علائم بلند، نازک و موج دار، استریا نیز گفته می شود. اگر ترک پوستی دارید، احتمالاً به دبنال راهی برای از بین بدن آن ها هستید. ترک های پوستی برای سلامتی مضر نیستند، اما برای افرادی که به ظاهر خود اهمیت می دهند ناخوشایندند.
علل و عوامل خطر
یکی از علل ایجاد ترکهای پوستی رشد سریع است.کلاژن پروتئینی است که پوست را منعطف تر میکند و اگر به اندازه کافی در پوست نباشد، پوست نمیتواند متناسب با رشد بدن کشیده شود که این میتواند موجب ظاهرشدن علائم کشیدگی یا همان ترکهای پوستی شود.
از دیگر علل ظاهر شدن ترکهای پوستی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش سریع وزن که هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار می دهد.
جهش رشد از دوران کودکی به دوران بلوغ. به بچه ها اطمینان دهید که این علائم طبیعی هستند و ممکن است با بزرگتر شدن محو شوند.
بارداری که موجب کشیدگی پوست و افزایش هورمونهایی که فیبرهای پوست را ضعیف میکند، میشود. ممکن است با کاهش وزن پس از تولد نوزاد، این علائم محو شوند.
جراحی ایمپلنت سینه
بدنسازی. با رشد عضلات و برجسته شدن آنها این علائم ممکن است ظاهر شوند.
مصرف مقادیر بالای استروئیدها، در بیماری هایی مانند سندرم کوشینگ
سندرم مارفان که یک اختلال ژنتیکی است و سبب ضعیف شدن فیبرهای پوست و رشد غیرعادی استخوانها می شود.
سندرم اهلرز-دانلوس(EDS) که یک اختلال ژنتیکی ارثی است و موجب نقص سنتز کلاژن در بدن میشود.
علائم
استرچ مارک های جدید ممکن است کمی برجسته و همراه با خارش باشند. این خطوط موجدار و رگه دار پوست رنگهای مختلفی دارند که با گذشت زمان از قرمز یا صورتی به آبی متمایل به ارغوانی تغییر رنگ میدهند و به مرور رگه های نازک تر و کم رنگتر محو می شوند.
نواحی از بدن که مستعد ظهور ترکهای پوستی هستند:
بازوها
پشت
سینه ها
باسن
رانها
شانه ها
شکم یا بالاتنه
تشخیص
پزشک برای تشخیص استرچ مارک فقط کافیست پوست شما را ببیند. اما احتمالاً در مورد سابقه پزشکی شما سؤالاتی خواهد پرسید. اگر برای مدت طولانی استروئیدهای خوراکی یا موضعی مصرف کرده اید، سطح بالای کورتیزول در بدن شما ممکن است علت بروز این علائم باشد.
برای بهبود و درمان ترکهای پوستی طیف وسیعی از درمانهای پزشکی و خانگی در دسترس قرار دارند که برخی از آنها نتایج بهتری دارند.
درمان های پزشکی
یک پزشک پوست یا جراح پلاستیک میتواند با استفاده از لیزر یا سایر روش های درمانی به محو شدن ترکها کمک کند.
لیزر پالسی رنگی. در این روش انرژی حاصل از پرتوهای تمرکز یافته نور بر روی ترکهای پوستی تابیده می شود و نوعی لایه برداری در پوست انجام میشود . این روش بدون درد است و روی ترکهای جدید و قرمز استفاده میشود.
لیزر درمانی فرکشنال. یک روش درمانی جدید است که میتواند ترکهای پوستی سفید و قدیمی را محوکند. یک مطالعه نشان داد که ترکهای پوستی زنانی که از این روش استفاده کردند در مقایسه با افرادی که از کرم های موضعی حاوی اسید گلیکولیک و ترتینوئین استفاده میکردند، زودتر و پس از 5 هفته محو شد.
لیزر درمانی اگزایمر. در این روش ترکهای پوستی را در معرض نور ماوراء بنفش قرار میدهند. یک مطالعه نشان داد که این روش بیخطر بوده و در طول یک بازه 4 ماهه میتواند مشکلات ناشی از ترک های پوستی را اصلاح کند.
میکرودرم ابریژن. در این روش از کریستالهای ریز برای ساییدن لایه بالایی پوست استفاده میکنند. یک مطالعه جدید نشان داد که این درمان در محو شدن ترکهای جدید و قرمز رنگ در صورت ترکیب با لایه برداری پوست مؤثر عمل میکند.
جراحی زیبایی. به عنوان مثال در جراحی پلاستیک شکم، ممکن است بخش از پوست شکم که دارای ترک پوستی است برداشته شود. اما این عملها اغلب دردناک و پرهزینه هستند و ممکن است جای زخمها نیز باقی بمانند.
لایه برداری شیمیایی. در این روش با استفاده از یک محلول اسیدی لایه های بالایی پوست سوزانده میشود تا سلولهای مرده و آسیب دیده از بین رفته و پوست جدید جایگزین شود. این درمان ممکن است علائم شما را کمی بهبود بخشد، اما به طور کامل آنها را محو نمیکند.
فرکانس رادیویی. در این روش از انرژی امواج رادیویی برای ایجاد گرما و تحریک بدن برای ساخت کلاژن استفاده می شود. اگرچه درمانی بیخطر و مؤثر است اما نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.
اولتراسوند یا سونوگرافی. این روش بسیار شبیه درمانهای فرکانس رادیویی عمل میکند. در این روش امواج صوتی را به عمق پوست می فرستند تا گرم و سفت شود و کلاژن تولید کند.
درمان های خانگی و طبیعی
کرمها، روغنها و پمادهای پوستی زیادی وجود دارد که ادعا میکنند ترکهای پوستی را محو و یا از بروز آنها جلوگیری میکنند، اما شواهد کمی در مورد کارایی این محصولات وجود دارد. با این حال برخی از درمانهای طبیعی و خانگی میتوانند تا حدودی مؤثر بوده و علائم را محو یا پنهان کنند.
آرایش بدن و برنزه کردن. محصولات آرایشی وجود دارند که به مخفی کردن علائم کمک میکنند. برنزه کردن نیز راهی برای محو علائم است و نه درمان آنها.
ترتینوئین. کرمهای حاوی ترتینوئین تولید کلاژن را افزایش میدهند و اغلب برای درمان چین و چروک استفاده می شوند. آنها میتوانند در محو شدن ترکهای جدید مؤثر باشند، اما می توانند سبب قرمزی، تحریک و پوسته پوسته شدن پوست شوند.
تقویتکنندههای کلاژن. اگرچه عصاره استریوکتین-SD و دانههای لوپین، تولید کلاژن در پوست را افزایش می دهند، اما به سختی میتوان گفت که این عصارهها باعث محو شدن یا جلوگیری از ترکهای پوستی میشوند.
سنتلا آسیاتیکا. این روغن گیاهی سلولهایی که مسئول ساخت کلاژن و بافت پوست هستند را تقویت میکند. برخی افراد از آن برای کمک به بهبود زخم ها استفاده میکنند. سنتلاآسیاتیکا در ترکیب برخی از کرمهای پوستی که به منظور درمان ترکهای پوستی بدون نسخه به فروش میرسند موجود است، اما شواهد کمی وجود دارد که به محو کردن آنها کمک میکند.
روغن بادام تلخ. مطالعات نشان داده اند زنانی که در دوران بارداری شکم خود را با روغن بادام تلخ ماساژ میدهند نسبت به سایرین ترکهای پوستی کمتری دارند.
کره کاکائو، کره شیا، روغن زیتون، روغن ویتامین E و سایر مرطوبکنندهها. این کرمهای طبیعی میتوانند پوست شما را نرمتر کنند، اما مشخص نیست که آیا در محو ترکهای پوستی و جلوگیری از آن مؤثر هستند یا خیر.
اگر تصمیم دارید کرم، لوسیون یا ژل را برای محو کردن ترکهای پوستی خود امتحان کنید، حتما هر روز به مدت چندین هفته از آن استفاده کنید. وقت کافی بگذارید و آن را روی پوست خوب ماساژ دهید. این محصولات معمولا بر روی ترکهای جدید عملکرد بهتری دارند.
پیشگیری
اگرچه جلوگیری از ترک های پوستی ممکن است، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که با رعایت همه مسائل بازهم در پوست شما ظاهر نشوند. بهترین راه برای کاهش شانس ایجاد آن داشتن وزن مناسب حتی در دوران بارداری، داشتن برنامه ورزشی منظم و تغذیه سالم است. همچنین استفاده از محصولاتی با ترکیبات سنتلا و اسید هیالورونیک نیز میتواند در جلوگیری از بروز ترکهای پوستی مؤثر باشد.